Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

ISOMO 32

Obukama bwa Ruhanga Hati Nibulema!

Obukama bwa Ruhanga Hati Nibulema!

Obukama bwa Ruhanga bukatandika kulema omu iguru omu mwaka 1914. Obu nubwo ebiro eby’okumalirra eby’obulemi bw’abantu byatandikire. Eki nitukimanya tuta? Nitwija kurora obunabbi obuli omu Baibuli, ebintu ebirukubaho kasumi kanu, hamu n’omulingo abantu baikaire nibetwazaamu kuruga 1914.

1. Obunabbi bwa Baibuli nibwoleka ki?

Ekitabu kya Danieri nikyoleka ngu Obukama bwa Ruhanga bwakutandikire kulema hanyuma y’akasumi akarukwetwa “emirundi musanju.” (Danieri 4:16, 17) Hanyuma y’ebyasa kurabaho, Yesu ekeeta akasumi ako “obusumi obwabamahanga,” kandi akeegesa ngu bukaba nibukyagenda omu maiso. (Luka 21:24) Nk’oku turarora, akasumi ak’emirundi musanju kakahwaho omu mwaka 1914.

2. Bintu ki ebirukubaho omu nsi kandi abantu baikaire nibetwaza bata kuruga 1914?

Abegeswa ba Yesu bakamukaguza bati: “Tugambire binu nambere birihikirirra, nakokurorraho akokuija kwawe okukaliba, nakensi enu okuhwaho?” (Matayo 24:3) Yesu akabagarukamu n’abagambira ebintu bingi ebikaba nibegenda kubaho hanyuma y’okutandika kulema omu iguru nk’Omukama w’Obukama bwa Ruhanga. Bimu ha bintu binu nibyo, obulemu, enjara, hamu n’emisisa. (Soma Matayo 24:7.) Obunabbi bwa Baibuli bukooleka ngu omulingo abantu bakwetwaizemu “omu biro ebya hanyuma” kyakuletiire obwomeezi kugumangana. (2 Timoseo 3:1-5) Enyikara zinu hamu n’enyetwaza ez’abantu bikaire nibyeyoleka kuruga omu mwaka 1914.

3. Habwaki ensi eyeyongiire kusiisikara kuruga Obukama bwa Ruhanga butandika kulema?

Hanyuma y’akasumi kake Yesu afokere Mukama omu Bukama bwa Ruhanga, akarwanisa Sitaani n’abadaimoni be omu iguru. Kandi Sitaani akasingurwa. Baibuli n’egamba ngu ‘akanagwa hansi na bamalaika be banagwa hamu nauwe.’ (Okusuku’rwa 12:9, 10, 12) Sitaani aine ekiniga kingi habwokuba akimanyire ngu naija kuhwerekerezebwa. Nahabweki nuwe arukuletaho obusaasi n’okubonabona omu nsi yoona. Eki nikitukonyera kumanya habwaki enyikara omu nsi eyeyongiire kusiisikara! Obukama bwa Ruhanga nibwija kumaraho ebizibu binu byona.

YEGA EBIRUKUKIRAHO

Wetegereze nk’oku turukumanya ngu Obukama bwa Ruhanga bukatandika kulema omu 1914, n’omulingo kinu kisemeriire kutukwataho.

4. Obunabbi bwa Baibuli, n’ebirukubaho omu Nsi nibigumya ngu Obukama bwa Ruhanga bukatandika kulema omu 1914

Ruhanga akaletera Omukama Nebukadeneza owa Baburoni eya kara kutunga ekirooto nambere Ruhanga yamwolekiire ebiribaho omu busumi bw’omu maiso. Kusigikirra ha mulingo Danieri yasoboroire ekirooto kinu hamu n’amakuru gakyo, nikikwataho obulemi bwa Nebukadeneza hamu n’Obukama bwa Ruhanga.​—Musome Danieri 4:17. a

Musome Danieri 4:20-26, hanyuma mukozese caati kugarukamu ebikaguzo binu:

  • (A) Nebukadeneza akarora ki omu kirooto?​—Rora orukarra 20 na 21.

  • (B) Kiki ekyakuhikire ha muti?​—Rora orukarra 23.

  • (C) Kiki ekyakubaireho hakumalirra kw’akasumi akarukwetwa “emirundi musanju” rundi “obusumi musanju?”​—Rora orukarra 26.

Omulingo ekirooto ky’omuti kiine akakwate n’Obukama bwa Ruhanga

OBUNABBI (Danieri 4:20-36)

Obulemi

(A) Omuti omukooto muno

Obulemi bubanza kwemerezebwa

(B) “Tema omuti,” kandi leka “emirundi musanju ehinguleho”

Obulemi bugarurwaho

(C) “Obukama bwawe [bulikugarulirwa] namberoli”

Okuhikirizibwa kw’obunabbi okw’okubanza . . .

  • (D) Omuti gukaba nigukikirra oha?​—Rora orukarra 22.

  • (E) Obulemi bwe bukemerezebwa buta?​—Musome Danieri 4:29-33.

  • (F) Kiki ekyahikire hali Nebukadeneza ha kumalirra ‘kw’obusumi musanju’?​—Musome Danieri 4:34-36.

OKUHIKIRIZIBWA OKW’OKUBANZA

Obulemi

(D) Nebukadeneza, Omukama wa Baburoni

Obulemi bubanza kwemerezebwa

(E) Hanyuma y’omwaka 606 B.C.E., Nebukadeneza akaleka kwetegereza kandi akaba atasobora kulema kumara emyaka musanju

Obulemi bugarurwaho

(F) Nebukadeneza agarukamu kwetegereza kandi agarukamu kulema

Okuhikirizibwa kw’obunabbi okwakabiri . . .

  • (G) Omuti gukaba nigukikiirra baha?​—Musome 1 Ekyebyomubusinge 29:23.

  • (H) Obulemi bwabo bukemerezebwa buta? Nitumanya tuta ngu bukaba bukyayemereziibwe Yesu obwakaba ali omu nsi?​—Musome Luka 21:24.

  • (I) Obulemi bukagarurwaho di kandi nkaha?

OKUHIKIRIZIBWA OKWAKABIRI

Obulemi

(G) Abakama aba Isaleri abaakikirraga obulemi bwa Ruhanga

Obulemi bubanza kwemerezebwa

(H) Yerusalemu ehwerekerezebwa, kandi busaho omukama arukulema Isaleri kumara emyaka 2,520

Obulemi bugarurwaho

(I) Yesu atandika kulema omu iguru nk’Omukama w’Obukama bwa Ruhanga

Emirundi musanju ningana nkaha?

Ebicweka ebimu ebya Baibuli bitukonyera kwetegereza ebicweka ebindi. Ekyokurorraho, Ekitabu ky’Okusuku’rwa nikigamba ngu emirundi esatu n’ekicweka ninganaingana ebiro 1,260. (Okusuku’rwa 12:6, 14) Nahabweki, isatu n’ekicweka obw’okugitezamu emirundi ebiri n’otunga “obusumi musanju,” rundi ebiro 2,520. Obwire obumu Baibuli ekozesa ekiro kumanyisa omwaka. (Ezekyeri 4:6) Kinu nikyo kimu n’emirundi musanju ey’erukubazibwaho omu kitabu kya Danieri​—emirundi musanju n’emanyisa emyaka 2,520.

5. Ensi ikaire n’ehinduka kuruga omu 1914

Yesu akabazaaho enyikara nk’oku eriba omu nsi hanyuma y’okufooka Mukama. Musome Luka 21:9-11, Hanyuma mubazeeho ekikaguzo kinu:

  • Bintu ki eby’orozere rundi eby’ohuliire nibibaho?

Omukwenda Paulo akasoborra omulingo abantu baliba nibetwazaamu omu biro ebya ha mpero eby’obulemi bw’abantu. Musome 2 Timoseo 3:1-5, hanyuma mubazeeho ekikaguzo kinu:

  • Norora abantu nibetwaza omu miringo enu kasumi kanu?

6. Okulema okw’Obukama bwa Ruhanga kusemeriire kutwekambisa

Musome Matayo 24:3, 14, Hanyuma mubazeeho ebikaguzo binu:

  • Mulimo ki omukuru ogurukwoleka ngu Obukama bwa Ruhanga hati nibulema?

  • N’osobora ota kwejumbira omu mulimo gunu?

Obukama bwa Ruhanga hati nibulema, kandi ekiro bulitandika kulema ensi yoona kiri haihi kuhika. Musome Abaheburaniya 10:24, 25, hanyuma mubazeeho ekikaguzo kinu:

  • Kiki buli omu hali itwe ekyasemeriire kukora nk’oku turukurora “ekiro kiri haihi nokuhika”?

Kakuba oba omanyire ekintu ekisobora kukonyera abandi kandi kikajuna obwomeezi bwabo, kiki eky‘osobora kukora?

OMUNTU N’ASOBORA KUKAGUZA: “Habwaki Abakaiso ba Yahwe bagamba ngu omwaka 1914 mukuru muno?”

  • N’osobora kumugarukamu ota?

OYEGERE KI?

Obunabbi bwa Baibuli, n’ebintu ebiroho omu nsi nibyoleka ngu Obukama bwa Ruhanga hati nibulema. Twoleka ngu kinu nitukiikiririzaamu kurabira omu kutebeza n’okuba omu nsorrokano z’ekitebe.

Kweijukyamu

  • Kiki ekyabaireho ha kumalirra kw’emirundi musanju nk’oku kyarangirwe omu kitabu kya Danieri?

  • Kiki ekirukukugumya ngu Obukama bwa Ruhanga bukatandika kulema omu 1914?

  • N’osobora ota kwoleka ngu noikiriza nk’oku Obukama nibulema hati?

Lengaho Kinu

SERULIIRIZA

Wetegereze abanyabyafaayo hamu n’abandi ebibagamba ha mpindahinduka ezibaire omu nsi kuruga 1914.

“Engeso Obuzayeyongiire Kusiisikara” (Awake!, eya Apuli 2007)

Soma kandi omanye omulingo omusaija omu yakwasirweho obunabbi obuli omu Matayo 24:14.

“Nkaba Ningonza Omuzaano gwa Baseball Kukira Ekintu Ekindi Kyona!” (Watchtower Na. 3 2017)

 Nitukimanya tuta ngu obunabbi obuli omu Danieri 4 nibukwataho Obukama bwa Ruhanga?

“Obukama bwa Ruhanga Bukatandika Di Kulema? (Ekicweka 1)” (Watchtower, eya Okitobba 1, 2014)

Kiki ekirukwoleka ngu “Emirundi musanju” erukubazibwaho omu Danieri esuura 4 ekahwaho omu 1914?

“Obukama bwa Ruhanga Bukatandika Di Kulema? (Ekicweka 2)” (Watchtower, eya Novemba 1, 2014)

a Rora ebicweka  bibiri ebyokumalirra omu kicweka “Seruliiriza” ekya isomo linu.