Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Kapaxuwa maski kgolota wix

Kapaxuwa maski kgolota wix

¿LA MAKGKATSIYA akxni lakapastaka pi nakgolona? Lhuwa lilakgaputsakgo, lilipuwankgo o asta pekuankgo. Chuna lakpuwankgo xlakata, putum kilhtamaku, kgolonkan tatalakxtumi tuku ni lakgatikgo, la aktsasat, kgolon kiliwakan, tlakgwankan, nialh liwana lakapastaknan chu taxlajwanit.

Pero, ni putum chuna kakitaxtuni akxni linkgoya kata. Makgapitsi ni lakapala kgolonkgo chu xtalakapastaknikan. Atanu, xlakata anan likuchun nema kamakgtaya, tlan litamakgtayakgo chu machokgokgo xtajatatkan. Kmakgapitsi países, tlakg anankgo latamanin tiku lipaxuwakgo xlatamatkan chu tlan lamakgolh.

Maski ni lu tatatlayaw o tatatlayaw, putum lakaskinaw pi xatapaxuwan nakgolonaw. ¿La natlawayaw? Xlakata tlan nakitaxtu talakaskin pi xatapaxuwan nalakpuwana chu nalismaniya talakgpalit nema kgalhipat kmilatamat. Komo wix chuna titaxtupat, kkawaniyan makgapitsi tastakyaw nema masta Biblia chu ni laktuwa tlawakan.

NI TLANKAJWA KAMAKGKATSIKA. «Tiku skgalala ni tlankajwa.» (Proverbios 11:2.) Ni tlankajwa namakgkatsikana akxni kgolonkan uma na wamputun nakatsiya pi nila putum natlawaya tuku lakaskina, wata nalakpuwana tuku tlan natlawaya. Charles, chatum kgolotsin xalak Brasil, tiku kgalhi 93 kata, liwana katsi: «Tiku latama akglhuwa kata kgolon. Nila maspitkan kata».

Pero, ni tlankajwa nawana ni wamputun pi anta nalimakgxtakga chu nalakpuwana: «Lu kkgolonit nialh la tuku ktlawa nitu klitaxtu». Uma natlawa pi lu kiklhwa nawana. Proverbios 24:10 wan: «¿Xlajwananita akxni titaxtunita tuku nitlan? Militliwakga ni lhuwa nawan». Lataman tiku skgalala chu ni tlankajwa tlawa tuku matlani.

Corrado, chatum chixku tiku wi kʼItalia, kgalhi 77 kata, tamalakxtumi uma: «Akxni pina kputlaw niku ksipi, talakaskin pi nalakgpaliya la lakapala lipimpat, komo nichuna natlawaya namixa mimputlaw». Chuna, lata kgolontilhakan talakaskin pi nalakgpalitilhakan la talima latamat. Corrado chu xpuskat katsinikgonit pi nila natlawakgo putum xtaskujutkan xalak chiki chu liwana lakkaxwilikgonit xkilhtamakujkan xlakata ni lu natlakgwankgo. Marian, chatum puskat xalak Brasil, tiku kgalhi 81 kata, nachuna lakkaxwilinit tuku namakgtaya. Xla wan: «Tlakg nialh lu klakapala. Akxni kamaklakaskin, kjaxa, ktama tsinu o kkgalhtawakga o kkgaxmata tatlakgni. La uku katsi tuku tlan ktlawa chu chuna ktlawa».

Liwana lakapastaknankan

LIWANA LAKAPASTAKNANKAN. «Chu na chuna lakchajan, wa ntu lakatitum nalhakganankoy nakgalhikgo ntamaxana, chu ni taji nalakapakxkgoy, [liwana lakapastaknankan].» (1 Timoteo 2:9.) Chuna la wan uma texto, xlakata liwana natakaxtayayaw talakaskin tlan natasiya, liwana nalakapastakaw la natakaxtayaya. Chatum puskat wanikan Bárbara, xalak Canadá tiku kgalhi 74 kata, wan: «Klakgati liwana ktakaxtaya. Ni akglakgwa klhakganamputun, chuna la makgapitsi lakpuwankgo: “¡Tuku tlakg naktlawa! Akit lu klina kata”». Chu Fern, xalak Brasil tiku lina 91 kata, wan: «Lakgachunin ktamawa lhakgat xasasti xlakata tlan nakmakgkatsi». ¿Chu lakchixkuwin? Antonio, xalak Brasil chu kgalhi 73 kata, wan: «Liwana ktakaxtaya, kwili lhakgat xaskulunku chu xatachakgen. Na kpaxa chu chali chali ktakgalhswika».

Maski xlikana xlakaskinka tlan natasiyayaw, pero uma ni wamputun pi kaj wa nalilakgaputsayaw. Anta na limasiyayaw pi liwana lakapastaknanaw. Bok-im, chatum puskat xalak Corea del Sur tiku kgalhi 69 kata, ni malakatsali la lhakganan. Xla wan: «Liwana kkatsi pi nialh la kwili lhakgat nema xakwili akxni tsumatku xakwanit».

Kalakpuwanti tuku tlan chu wi tuku katlawa

KALAKPUWANTI TUKU TLAN CHU WI TUKU KATLAWA. «Xpalakata tiku lu lipuwama putum xkilhtamaku nitlan; pero tiku kgalhi xatlan naku putum kilhtamaku paxuwama.» (Proverbios 15:15.) Max nalipuwana akxni nalakapastaka pi lhuwa tliwakga xkgalhiya akxni kgawasaku xwanita chu putum tuku xtlawaya. Taʼakgatakgsa la makgkatsiya. Pero ni kamasta talakaskin pi uma ni xatlan talakpuwan namakgalipuwanan. Lakapastakkan tuku titaxtunita kaj tlawa pi tlakg nalipuwanaw. Kajwatiya katlawa tuku tlan tlawaya. Wa uma tuku tlawa Joseph xalak Canadá tiku kgalhi 79 kata. Xla wan: «Klipaxuwa tuku tlan ktlawa, chu ni klilakgaputsa tuku nialhla ktlawa».

Komo nakgalhtawakgaya chu wi tuku nakatsiniya namakgtayayan tlan namakgkatsiya chu tanu la nalakpuwana. Chuntiya kakgalhtawakga chu kakatsini tuku xalaksasti. Ernesto xalak Filipinas tiku kgalhi 74 kata, putsa libros nema lakgati anta kbiblioteca xlakata wan pi chuna tlan «lipaxuwa tuku katsini» chu «lu lipaxuw akxni makgkatsi pi lakalhuwa niku wi xlakata uku likgalhtawakga». Chu Lennart, xalak Suecia tiku kgalhi 75 kata, katsinima akgtum xasasti tachuwin.

Lhuwa tuku kamasta

LHUWA TUKU KAMASTA. «Kamastatit, lakimpi na nakamaxkikanatit.» (Lucas 6:38.) Komo kamaxkiya tuku kgalhiya amakgapitsin, asta minkilhtamaku, napaxuwaya chu tlan namakgkatsiya. Chatum puskat wanikan Hosa, xalak Brasil tiku kgalhi 85 kata, liskuja xlakata nakamakgtaya amakgapitsin maski xla tatatla. Wan: «Kkatachuwinan kteléfono kiʼamigos tiku tatatlakgo o kkamalakgachani maktum carta. Lakgachunin kkamalakgachani akgtum tamaskiwin, kkatlawani liwat o akgtum postre».

Akxni wi tiku lakgalhamanan nachuna tlawakgo amakgapitsin. Chatum puskat wanikan Jan, xalak Suecia tiku kgalhi 66 kata wan: «Akxni tlan kalikatsiniya amakgapitsin, xlakan na tlan nalikatsinikgoyan». Chu xlikana. Latamanin tiku lhuwa tuku mastakgo tlawakgo pi naʼanan tapaxkit nema tlan kamamakgkatsini amakgapitsin.

XAPAXUWANA KAWANTI. «Tiku ni lu katalalin amakgapitsi kaj xakstu lilakgaputsakan; lakgmakgan putum xatlan talakapastakna.» (Proverbios 18:1, Nueva Traducción Viviente.) Maski namin kilhtamaku miʼakstu natawilaputuna, ni chuna katlawa chu ni katalakchuwatanu kminchik. Chatum chixku wanikan Innocent xalak Nigeria chu kgalhi 72 kata wan: «Lu klakgati akxni makxtum kkatatawila tiku ni lakxtum kata kgalhikgo». Chatum chixku wanikan Börje xalak Suecia chu kgalhi 85 kata wan: «Klakputsa xlakata putum kilhtamaku nakkatatawila tiku lakkamananku. Kimapasikgo la xlitliwakgakan; kmakgkatsipara la kajku kgawasa akit». Ni kakgalhi pi amakgapitsin nawanikgoyan pi akxtum kakatala. Wix pulana chuna katlawa, ni xlimakgasni kakawani miʼamigos pi kaʼankgolh kminchik. Chatum chixku wanikan Han-sik xalak Corea del Sur chu kgalhi 72 kata wan: «Kit chu kimpuskat klakgatiyaw kkawaniyaw pi kaminkgolh kkinchikkan kiʼamigoskan tiku lakxtum xkatakan; maski kaj akxtum naktawilayaw o kaj nakwayanaw».

Xapaxuwana kawanti

Latamanin tiku tlan likatsikgo ni maxanankgo chu katachuwinankgo amakgapitsi. Pero na kalakapastakti pi kilikatsinitkan nakgaxmataw. Kuenta katlawa tuku lakapastakkgo chu makgkatsikgo amakgapitsin. Chatum puskat wanikan Helena, xalak Mozambique tiku kgalhi 71 kata, wan: «Kliskujma xlakata xapaxkina nakwan chu putum tlan nakalikatsini. Liwana kkakgaxmatni xlakata nakkatsi tuku lakpuwankgo chu tuku lakgatikgo». Chatum chixku wanikan José, xalak Brasil tiku kgalhi 73 kata, wan: «Putum lakgatiyaw akxtum katatawilayaw tiku kinkakgaxmatniyan, tiku akgatekgskgo la makgkatsiyaw chu kinkalilakgaputsakgoyan, tiku kinkamakgpuwantinikgoyan chu xapaxuwananin».

Liwana kakatsi pi tuku lichuwinampat tlan mamakgkatsininan «xtachuna kawa la akxni limakgamikanit matsat» (Colosenses 4:6). Kawanti lakwan tachuwin chu kamatliwakglhnalh.

KAPAXTIKATSININANTI. «Kamastatit mpaxkatsinit.» (Colosenses 3:15.) Komo wi tiku natlawaniyan akgtum litlan, kamaxki paxtikatsinit. Tiku paxtikatsininan tlawa pi amakgapitsi napaxkikgo. Chatum xalak Canadá tiku kgalhi 74 kata wanikan Marie-Paule wan: «Nina makgas kinchixku chu akit ktalakgpaliw niku xakwilaw chu kaw alakatanu niku tlakg aktsu. Lhuwa kiʼamigoskan kinkamakgtayakgon. ¡Lu kkapaxtikatsiniw! Kkamalakgachaniw chatunu laktsu tatsokgni niku xwan pi kkapaxtikatsiniyaw chu kkawaninitaw makgapitsi pi kaminkgolh wayankgo kkinchikkan». Jae-won, chatum xtatayana Jehová tiku kgalhi 76 kata chu xalak Corea del Sur, lu paxtikatsini pi tiku na xtatayananin Jehová linkgo ktamakxtumit. Wan: «Lu kkapaxtikatsini xtamakgtaykan... Ankgalhin kkamaxki tumin xla gasolina. Lakgachunin kkamaxki akgtum tamaskiwin chu akgtum tatsokgni niku wan pi lu kkapaxtikatsini».

Kalakapastakti: latamat akgtum tamaskiwin nema kilipaxtikatsinitkan. Chuna wanit Salomón: «Tlakg tlan chatum [skujni] xastakna ni xawa chatum xanin mapakgsina» (Eclesiastés 9:4, Traducción en lenguaje actual). Komo nakgalhiyaw xatlan talakpuwan chu nalismaniyaw, xatapaxuwan nakgolonaw.

Kapaxtikatsininanti