Skip to content

Skip to table of contents

Mbomukonzya Kuubya-ubya Bukkale Bwanu

Mbomukonzya Kuubya-ubya Bukkale Bwanu

 Sena mulasinikizigwa kuubya-ubya buumi bwanu akaambo kakubula mali kwalo kwapa kuti buumi bumuyumine? Zilwazi, ntenda zilicitikila, manyongwe aatwaambo twacisi alimwi ankondo zilakonzya kupa kuti cikatazye kujana mali. Nokuba kuti tulakonzya kutyompwa akaambo kakuti nzila njotwali kujanina mali yanyonganizigwa cakutayeeyela, Bbaibbele lilakonzya kutupa busongo bugwasya kuubya-ubya buumi bwesu.

1. Amubuzumine bukkale bwanu bupya.

 Njiisyo yamu Bbaibbele: “Ndaiya icikonzya kundigwasya . . . nondijisi zintu zinji anondibulide.”—Bafilipi 4:12.

 Nokuba kuti tamucijisi mali manji mbuli kaindi, mulakonzya kubuzyibila bukkale bwanu bupya. Kufwambaana kubuzumina bukkale bwanu bupya akucinca, ciyoomugwasya nywebo amukwasyi wanu kuliyumya.

 Amubuzye-buzye lugwasyo lwamali luzwa kumfwulumende naa kumbunga iziliko zikonzya kugwasya. Amubweze ntaamu cakufwambaana mbwaanga mapulogilamu aali boobu apa buyo ciindi cisyoonto cakulembela lugwsyo.

2. Amubelekele aantoomwe mbuli mukwasyi.

 Njiisyo yamu Bbaibbele: “Makanze alanyongana ikuti kakunyina kubandika, Pele ikuti kakuli basikulaya banji kulaba kuzwidilila.”—Tusimpi 15:22.

 Amububandike bukkale bwanu angomukwetenelimwi antoomwe abana. Kwiinda mukubandika kabotu, mulakonzya kubagwasya banamukwasyi kumvwisya alimwi akuzumina kucinca kukonzya kuba. Alimwi ciindi boonse mumukwasyi nobabelekela antoomwe kutabelesya mali manji, muyoocikonzya kubamba mali ngomujisi.

3. Apange mulongo wazintu ziyandika.

 Njiisyo yamu Bbaibbele: ‘Amukkale ansi akubona mali aayandika.’—Luka 14:28.

 Ciindi nomuubya-ubya buumi akaambo kabukkale, cilayandika kapati kuzyiba mbomwaabelesya mali. Amupange mulongo wazintu ziyandika kwiinda mukusaanguna kuyeeya mali ngomunoojisi mwezi amwezi kweelana abukkale bwanu aciindi eeco. Mpoonya amulembe zyoonse nzyomuula mwezi amwezi, nokuba kuti mulizyi kuti mweelede kucinca mbomwaabelesya mali. Mumali ngomubelesya mwezi amwezi amubikkilizye amweelwe wamali aakubelesya kuzintu nzyomutayeeyeli naa zyacibukilambuta.

 Muzeezo: Ciindi nomulanga mbomwaabelesya mali, mutalubi kubikkilizya atuntu tusyoonto-syoonto ntomuula. Mulakonzya kugambwa mali ngomubelesya mutuntu ootu tusyoonto-syoonto mukuya kwaciindi. Mucikozyanyo, mwaalumi umwi naakali kulanga-langa mbwaabelesya mali, wakajana kuti ubelesya madola manji kuula mabbabbugamu!

4. Amulembe zintu ziyandika kapati nzyomweelede kusaanguna kuula akuubambulula mulongo.

 Njiisyo yamu Bbaibbele: ‘Amusinizye zintu ziyandika kapati.’—Bafilipi 1:10.

 Amweezyanisye mali ngomujana azintu nzyomuula, alimwi amuzyibe zintu nzyomweelede kugwisya naa kucesya kutegwa kamutabelesyi mali manji kwiinda ngomujana. Amulange-lange mbazu zitobela:

  •   Zyakweendela. Ikuti kamujisi myoota yiinda ali yomwe, sena inga mwaisambala imwi? Ikuti kamujisi uudula, sena inga mwacinca akubelesya uutaduli? Sena inga mwabelesya zyeendelo zyakubuleya naa ncinga?

  •   Zyakulikondelezya. Sena inga mwacileka kwaciindi cili mbocibede, kubbadelela mapulogilamu aa TV? Naa sena inga mwabbadelela buyo aaccipide?

  •   Zyakubelesya zyabuzuba abuzuba. Amubandike mbuli mukwasyi mbomukonzya kucesya maanzi, malaiti, alimwi amungwimba ngomubelesya. Kuzima malaiti alimwi akusamba maanzi masyoonto zilakonzya kulibonya kuti taziyandiki, pele zilakonzya kugwasya kuyobola mali.

  •   Zyakulya. Kamucesya kulida kumalesitilanti. Muciindi caboobo, kamulijikila zyakulya. Amupulane ncomuyanda kujika, mpoonya muule akucijika mubunji kuti kacikonzyeka, kumane akuzibelesya alimwi zyasyaala. Amulembe nzyomuyanda kuula kutegwa mutauli zintu zitayandiki. Amuule zyakulya zili kubusena nkomukkala zyalo zitaduli. Alimwi amucesye kuula zyakulya zitakwe busani. Kuyungizya waawo mulakonzya kulima gaadeni.

  •   Zisani. Amuule zisani lilikke buyo nozyamana nzyomujisi, ikutali akaambo kakuyanda mafasyoni. Amuule zisani musalaula izicili kabotu. Kuti bukkale kabumuzumizya, mwamana kuwasya amuyanike zisani azuba; kucita oobo kuyoopa kuti mubambe mali.

  •   Nzyomuyakuula kumbele. Kamutanaula cintu cili coonse, amulibuzye kuti: ‘Sena inga ndakkwanisya? Sena cilayandika ncobeni?’ Sena inga mwalindila asyoonto kubambulula myoota, makkompyuta azimwi buyo zyamalaiti? Kulubazu lumwi, inga mwasambala zintu zimwi zitaciyandiki. Kucita boobo kuyoomugwasya kuubya-ubya buumi akuyungizya mali ngomujana.

 Muzeezo: Ciindi mali ngomujana naaceya cakutayeeyela, ciyoomukulwaizya kuleka zilengwa izitali kabotu alimwi zidula, mbuli kufweba tombwe, kuuma njuka, naa kubelesya misamu iikola. Kucinca kuli boobo takukamugwasyi buyo kuyobola mali, pele alimwi kuyoobusumpula buumi bwanu.

5. Amuzyibe ncolyaamba Bbaibbele.

 Njiisyo yamu Bbaibbele: “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza.”—Mateyo 5:3.

 Bbaibbele lipa lulayo oolu lugwasya: “Busongo bulakwabilila mbubonya mbuli mali mbwaakwabilila, pele bubotu bwaluzyibo mbwakuti: Busongo bupa kuti ooyo uubujisi azumanane kupona.” (Mukambausi 7:12) Busongo buli boobo bujanika buyo mu Bbaibbele, alimwi bantu banji bajana kuti kubutobela busolozi bwandilyo kwabagwasya kutaciindizya kulibilika kujatikizya mali. —Matayo 6:31, 32.