Skip to content

Skip to table of contents

MAKANI AAYEEME AMUTWE UULI ACIVWUMBYO | NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KUSYOMEKA?

Ikaambo Kusyomeka Ncokugwasya

Ikaambo Kusyomeka Ncokugwasya

“Tusyoma kuti tujisi manjezyeezya aasalala, mbwaanga tuyanda kuti katusyomeka muzintu zyoonse.”—Bahebrayo 13:18.

Mu Bbaibbele, bbala lyamu Chigiriki kanji-kanji lisandululwa kuti “kusyomeka” lyaamba “cintu cimwi ciyandika kapati.” Alimwi lilakonzya kupandulula cintu cimwi cibotu ceelede kulemekwa.

Banakristo balaabikkila kapati maano majwi aakasololelwa amuuya aamwaapostolo Paulo aakuti: “Tuyanda kuti katusyomeka muzintu zyoonse.” Ino eeco cibikkilizya nzi?

BUYUMUYUMU BWAKUZYALWA AAMBUBO

Bantu banji mafwumofwumo balalilanga mucimboni-mboni kabatanazwa aŋanda. Nkaambo nzi? Nkaambo bayanda kuti balibonye kabotu. Pele kuli cintu cimwi ciyandika kapati kunze lyakulibamba buyo masusu alimwi akusama zisani zyeebeka. Masimpe, bwini mbotubede mumoyo kulakonzya kubotya naa kubisya mbotulibonya.

Aboobo Jwi lya Leza cakusalazya lilazuminizya kuti toonse tulayungwa kucita cibi. Lugwalo lwa Matalikilo 8:21 lwaamba kuti: “Moyo wamuntu mubi kuzwa kubwana.” Aboobo, kutegwa katusyomeka, tweelede kulwana tumpenda ootu ntotwakazyalwa aantuto. Mwaapostolo Paulo wakapandulula cakusalazya kujatikizya nkondo njaakali kulwana acibi, naakati: “Mumoyo wangu ndilaukkomanina kapati mulawo wa Leza, pele mumubili wangu ndibona mulawo uumbi uulwana mulawo uuli mumizeezo yangu, alimwi uundipa kuba mwaange wamulawo wacibi ooyo uuli mumubili wangu.”—Baroma 7:22, 23.

Mucikozyanyo, ciindi moyo wesu nowatoongelezya kucita cibi alimwi akutasyomeka, tatweelede kuba bazike bazintu nzyouyanda moyo wesu. Tulijisi nguzu zyakulisalila mumakani aaya. Ikuti naa twasala kukazya kulombozya kubyaabi, tuyoozumanana kusyomeka nokuba kuti tuzingulukidwe aabantu batasyomeki.

MBOTUKONZYA KUZUNDA

Kutegwa katusyomeka, tweelede kutobela njiisyo zisumpukide zyakulilemeka. Nokuba boobo, cuusisya ncakuti, bantu banji balasowa ciindi cinji kuyeeya mbobakonzya kusama muciindi cakuyeeya njiisyo iijatikizya mbobakonzya kulilemeka. Akaambo kaceeci, tabasyomeki mpoonya balajana twaambo twakulitamizya mubukkale bwabo. Ibbuku litegwa The (Honest) Truth About Dishonesty lyakaamba kuti: “Kanji-kanji tulabeja, pele tatuciindizyi cakuti twaleka kulibonya kuti tulasyomeka.” Aboobo, sena kuli zyeelelo zisyomeka izikonzya kutugwasya kubona naa kuli kutasyomeka kuli kabotu? Cikkomanisya ncakuti, nkozili.

Bantu banji munyika bajana kuti Bbaibbele lilagwasya kapati mumakani aaya. Bbaibbele lilijisi zyeelelo zyakulilemeka zisumpukide kapati. (Intembauzyo 19:7) Lilapa busolozi bugwasya mumakani aajatikizya buumi bwamumukwasyi, mulimo, kulilemeka, alimwi abukkale bwakumuuya. Lyabeleka kwamyaka minji, asunu licibeleka. Milawo alimwi anjiisyo zili mumo zilabeleka mumasi oonse, mubala, myaambo, alimwi akubantu boonse. Kwiinda mukulibala Bbaibbele, kuzinzibala kuyeeya ncolyaamba, akutobela lulayo lwandilyo, tulakonzya kuyiisya moyo wesu kusyomeka alimwi akucita bululami.

Nokuba boobo, zinji zijatikizyidwe mukuzunda penzi lyakutasyomeka kwiinda kuba buyo aluzyibo lwini-lwini lwamu Bbaibbele. Kuyungizya waawo, tupona munyika iitali kabotu yalo iitusinikizya kutobela zyeelelo zyanjiyo zibyaabi. Nkakaambo kaako tweelede kupaila kuli Leza kutegwa atugwasye. (Bafilipi 4:6, 7, 13) Kwiinda mukucita boobo, tulakonzya kuba abusicamba bwakuzumanana kucita ciluzi alimwi akusyomeka muzintu zyoonse.

BULUMBU BWAKUSYOMEKA

Ba Hitoshi, ibaambwa kumatalikilo aacibalo, bakalumbulwa akaambo kampuwo yakuba mubelesi uusyomeka. Nkobabeleka lino, mupati wamulimo ulabalumba akaambo kakusyomeka kwabo. Ba Hitoshi bakaamba kuti, “Ndilalumba kapati kuti lino ndakajana mulimo uupa kuti manjezyeezya aangu kaasalala.”

Abalo bantu bamwi balazuminizya kuti eeci ncamasimpe. Atulange-lange zikozyanyo zyabaabo ibakagwasyigwa akaambo kakubelesya njiisyo yakuti “katusyomeka muzintu zyoonse.”

  • Manjezyeezya Aasalala

    “Ndakacileka cikolo kandijisi myaka yakuzyalwa iili 13 akutalika kubba. Akaambo kaceeci, 95 pesenti yamali ngondakali kujana akali aakubba. Mukuya kwaciindi, ndakakwatwa, mpoonya mebo alimwi abalumi bangu twakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova. Twakaiya kuti Jehova * Leza takuyandi kutasyomeka, aboobo twakasala kucinca bukkale bwesu. Mpoonya mu 1990, twakalyaaba kuli Jehova akubbapatizyigwa kuba Bakamboni ba Jehova.”—Tusimpi 6:16-19.

    “Kaindi, muŋanda yangu mwakazwide zintu zyakubba, pele lino kunyina zintu zili boobo pe, alimwi eeci cindipa kuba amanjezyeezya aasalala. Ndayeeya bukkale bwangu bwakaindi bwakutasyomeka, ndilamulumba Jehova akaambo kaluse lwakwe lupati. Eelo kaka cilakkomanisya koona busiku bumwi abumwi kumwi kandizyi kuti lino Jehova ulandikkomanina.”—Ba Cheryl, baku Ireland.

    “Ciindi bapati bamulimo nobakazyiba kuti ndakakaka kupegwa cisinka mulomo kuzwa kuli sikuula umwi, bakandaambila kuti: ‘Leza wako nguukupa kuti kosyomeka! Alimwi eeci ncileleko kuti ubeleka mukkampani yesu.’ Kusyomeka muzintu zyoonse kulandigwasya kuba amanjezyeezya aasalala kuli Jehova Leza. Alimwi kulandigwasya kugwasyilizya banamukwasyi alimwi abamwi buyo kuti kabasyomeka abalo.”—Ba Sonny, baku Hong Kong.

  • Luumuno Lwamumizeezo

    “Ndibeleka mubbanki kugwasyilizya mupati wamulimo. Mumulimo ooyu, kuvwuba balakubikkila maano kapati kwiinda kusyomeka. Muzeezo uudumide kapati ngwakuti, ‘Tacilubide kutasyomeka aasyoonto kuti kakusumpula buvwubi bwacisi.’ Pele akaambo kakusyomeka, ndijisi luumuno lwamumizeezo. Ndilikanzide kuzumanana kusyomeka alimwi akulwana mapenzi aali woonse aakonzya kuboola akaambo kakusyomeka. Basikundilemba mulimo balizyi kuti tandikonzyi kubacenga naa kubaiminina mumakani aakubeja.”—Ba Tom, baku United States.

  • Kulemekwa

    “Kumulimo, kapitawu wakali kundikulwaizya kubeja kujatikizya zintu zyakali kusweeka, pele ndakali kukaka. Ciindi bantu bakali kubba zintu eezyo nobakazyibwa, basikundilemba mulimo bakandilumba kapati akaambo kakusyomeka. Kuzumanana kusyomeka munyika eeyi bantu mobatasyomeki kuyandika busicamba. Pele kumamanino, bantu balatalika kutusyoma alimwi akutupa bulemu.”—Ba Kaori, baku Japan.

Kuba amanjezyeezya aasalala, luumuno lwamumizeezo, alimwi akulemekwa, zisinizya kuti kusyomeka kulagwasya. Sena tabusyi oobo?

^ par. 18 Jehova ndezina lya Leza kweelana ambolyaamba Bbaibbele.