Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mulizyi?

Sena Mulizyi?

Ninkalaki iili buti njaakakkwelede muna Etiopiya iwakajisi cuuno cilemekwa ciindi naakamusikila Filipo?

IBBALA lyamumwaambo wakusaanguna ilyakasandululwa kuti “nkalaki” mu Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya, lilakonzya kwaamba nkalaki ziindene-indene. (Mil. 8:​28, 29, 38) Nokuba boobo, kulibonya kuti muna Etiopiya wakakkwelede munkalaki mpati ikutali nkalaki zisyoonto izyakali kubelesyegwa munkondo naa mumuzundano wakusiyana. Amubone twaambo tumwi tutupa kwaamba boobu.

Muna Etiopiya wakali muntu uulemekwa iwakeenda musinzo mulamfwu. Wakali “mwaalumi wakajisi cuuno cipati mubwami bwa Kandake mwami mukaintu wabana Etiopiya alimwi nguwakali kulanganya lubono loonse lwamwami mukaintu ooyu.” (Mil. 8:27) Etiopiya yakaindi, yakali kubikkilizya acisi ca Sudan camazuba aano alimwi acibeela ca Egypt nkoili kumusanza. Nokuba kuti ambweni mwaalumi ooyu tanaakabelesya buyo nkalaki njoona mulweendo lwakwe loonse, kweelede kuti wakanyamwide zintu zinji izyakali kuyandika mulweendo oolu lulamfwu. Nkalaki zimwi izyakali kubelesyegwa mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. kunyamuna bantu, zyakajisi mavwili one mpoonya akaluli atala. Bbuku litegwa Acts—An Exegetical Commentary lyakaamba kuti: “Nkalaki iili boobu yakajisi busena bupati bwakubikka zibbeeke azintu zimwi, yakali kupa kuti basilweendo kabalikwaya kukkala alimwi ambweni akucikonzya kweenda misinzo milamfwu.”

Muna Etiopiya wakali kubala ciindi Filipo naakamusikila. Cibalo caamba kuti “Filipo wakabalikila kumbali aankalaki alimwi wakamumvwa [muna Etiopiya] kabala cakupozya mubbuku lyamusinsimi Isaya.” (Mil. 8:30) Nkalaki eezyi izyakali kubelesyegwa mulweendo tiizyakali kweenda cakufwambaana. Akaambo kaceeci, mwaalumi ooyu wakacikonzya kubala alimwi cakapa kuti awalo Filipo acikonzye kuyeenzya nkalaki nokuba kuti wakali kweenda amaulu.

Muna Etiopiya “wakalomba Filipo kuti atante munkalaki akukkala anguwe.” (Mil. 8:31) Munkalaki yamumuzundano wakusiyana, sikukkwela wakali kwiimikila buya. Pele nkalaki iyakali kubelesyegwa mulweendo, yalo yakalijisi busena mpaakakkala muna Etiopiya a Filipo.

Kweelana ancolwaamba lugwalo lwa Milimo caandaano 8 alimwi amakani aakaindi, caino-ino zyakumwaya zyesu zyakatondezya zifwanikiso zyamuna Etiopiya kakkwelede munkalaki mpati muciindi cankalaki syoonto iyakali kubelesyegwa munkondo naa mumuzundano wakusiyana.