Julani

Kumbi Anefilimu Ŵenga Ayani?

Kumbi Anefilimu Ŵenga Ayani?

Vo Bayibolu limuka

 Anefilimu ŵenga vinkhara vanthazi ukongwa kweniso vankhaza vo vingubalika ndi angelu aheni wo angugonana ndi anthukazi mu mazuŵa ngaku Nowa. a

 Bayibolu likamba kuti, “ŵana aku Chiuta wauneneska angwamba kuwona kuti ŵana anthukazi a ŵanthu ŵenga akutowa.” (Chiyambo 6:2) “Ŵana anthulumi aku Chiuta” ŵenaŵa ŵenga angelu wo angugarukiya Chiuta pa nyengu yo ‘angusiya malu ngo ajangaku’ kuchanya. Yiwu anguja ndi maliŵavu nga umunthu ndipu “angwamba kuto anthukazi wosi wo yiwu angusankha.”​—Yuda 6; Chiyambo 6:2.

 Ŵana wo angelu yaŵa angubala apambananga ukongwa ndi ŵanthu wosi. (Chiyambo 6:4) Anefilimu ŵenga vinkhara vanthazi vo vawofyezanga ndipuso kupuma anyawu, ndipu vinguchitiska kuti pacharu paje viwawa. (Chiyambo 6:​13) Bayibolu litakamba kuti yiwu “ŵenga ŵanthu anthazi a mu nyengu yakali, ŵanthu akutchuka.” (Chiyambo 6:4) Yiwu anguchitiska kuti ŵanthu ajengi mwamantha kweniso achitengi vinthu mwankhaza.​—Chiyambo 6:5; Maŵerengedu 13:33. b

Fundu zaboza zakukwaskana ndi Anefilimu

 Fundu yaboza: Anefilimu ŵeche ndi umoyu pacharu chapasi mazuŵa nganu.

 Fundu yauneneska: Yehova wanguchitiska chigumula pacharu chapasi kuti wanangi ŵanthu ankhaza ŵenaŵa. Anefilimu angubayika limoza ndi ŵanthu wosi aheni. Kweni Nowa ndi banja laki angukondwesa Yehova ndipu ndiwu pe wo angutaskika pa nyengu yeniyi.​—Chiyambo 6:9; 7:​12, 13, 23; 2 Peturo 2:5.

 Fundu yaboza: Awusewu ŵa Anefilimu ŵenga ŵanthu.

 Fundu yauneneska: Awusewu adanika kuti “ŵana aku Chiuta wauneneska.” (Chiyambo 6:2) Bayibolu ligwiriskiya ntchitu mazu ngenanga pakukamba za angelu. (Jobu 1:6; 2:1; 38:7) Angelu ŵenga ndi nthazi zakuvwaliya maliŵavu nga umunthu. (Chiyambo 19:​1-5; Yoswa 5:​13-​15) Wakutumika Peturo wangukamba vakukwaskana ndi “mizimu yo yenga mujeri, yo kali yenga yambula kuvwiya pa nyengu yo Chiuta walindizganga mwakuzizipizga mu nyengu yaku Nowa.” (1 Peturo 3:​19, 20) Pakukamba vo angelu ŵenaŵa anguchita, Yuda yo wakulembaku Bayibolu wangukamba kuti angelu anyaki “anguleka kusunga malu ngawu ngakwamba, kweni akusiya malu ngo ajangaku.”​—Yuda 6.

 Fundu yaboza: Anefilimu ŵenga angelu aheni.

 Fundu yauneneska: Nkhani ya yapa Chiyambo 6:4 yilongo kuti Anefilimu ŵenga angelu cha kweni ŵenga vinkhara vo vinguwaku pavuli pakuti angelu wo anguwaku asintha maliŵavu ngawu ndi kugonana ndi anthukazi. Angelu ŵenaŵa “ŵati ayamba kuto anthukazi wo angusankha,” Yehova wangukamba kuti asani vyaka 120 vakwana iyu wazamunanga ŵanthu wosi wo achita vinthu viheni pacharu chapasi. (Chiyambo 6:​1-3) Nkhani yeniyi yikamba so kuti “mu mazuŵa ngeningo,” angelu aheni wo anguvwala maliŵavu nga ŵanthu “angulutirizga kugona ndi ŵana anthukazi a ŵanthu” ndipu angubala ŵana. Ŵana ŵenaŵa ‘ŵenga vinkhara vakali,’ wo adanika kuti Anefilimu.​—Chiyambo 6:4.

a Mazu nga Chiheberi ngo akungafwatuliya kuti “Anefilimu” ngatenere kuti ngang’anamuwa “Akuwisa.” Buku la Wilson’s Old Testament Word Studies likamba kuti, mazu yanga ngang’anamuwa ŵanthu wo “awiya anyawu mwankhaza, [aphanga vinthu va anyawu] kweniso kuŵachitiska kuti awi.”

b Viwoneka kuti Ayisirayeli wo angutumika kuti akafufuzi charu cha Kanani wo azumbulika pa Numeri 13:33, anguwona ŵanthu wo msinkhu wawu unguŵakumbusa za Anefilimu wo angufwa vyaka mahandiredi kuvuli.​—Chiyambo 7:​21-​23.