Julani

VO BAYIBOLU LIKAMBA

Pa Nkhani ya Juga

Pa Nkhani ya Juga

Ŵanthu anyaki awona kuti kutchova juga nkhwamampha waka, penipo anyaki awona kuti nkhuheni.

Kumbi nkhunanga kutchova juga?

VO ŴANTHU AKAMBA

Ŵanthu anandi awona kuti asani marangu nga mucharu ngazomereza kutchova juga, ndikuti nkhwamampha waka ndipuso nkhwakukondwesa. Mitundu yinyaki ya juga njakuzomerezeka, nge malotale ngo boma lichitisa kuti asaniyi ndalama zakuwovye ŵanthu.

VO BAYIBOLU LIKAMBA

Bayibolu likambapu chechosi cha pa nkhani ya kutchova juga. Kweni lipereka ulongozgi wo uvumbuwa mo Chiuta waone nkhani ya kutchova juga.

Ŵanthu wo atchova juga atuŵa ndi maŵanaŵanu ngakuti anyawu aluzi iwu awini. Kweni Bayibolu litititcheŵesa kuti: “phweriyani ndi mbunu yamtundu wewosi.” (Luka 12:15) Mbunu zichiska ŵanthu kuti atchovengi juga. Asani makampani nga malotale alengeza kuŵengi maphala, akamba waka ndalama zo munthu wangasaniya chifukwa aziŵa kuti ŵanthu akhumba kulemera liŵi. Ndipu ŵanthu anandi abecha ndalama zinandi mumalu mo atchove juga. Ndipu makampani yanga ngakambapu cha kuti munthu wangaluza chinanga kuti wangaseleza ndalama zinandi. Mwaviyo, mumalu mwakovya munthu kuti wakhwechi jalidu la mbunu, munthu yo watchova juga waja ndi kamtima kakuti wasaniyi ndalama zinandi kwambula kusuzgikiya.

Ŵanthu wo atchova juga aŵanaŵaniya waka phindu lo angasaniya. Kweni Bayibolu lichiska kuti munthu weyosi “wangapenjanga vakukhumba vaki pe cha, kweni walutirizgi kupenja vakukhumba va munyaki.” (1 Akorinto 10:24) Dangu limoza pa marangu 10, likamba kuti: “Ungakhumbiranga . . . cha . . . chinthu chechosi cha munyaku.” (Ekisodo 20:17) Munthu yo watchova juga waja ndi maŵanaŵanu ngakuti wawinengi ndipu anyaki aluzengi kuti iyu wato ndalama zawu.

Bayibolu litititcheŵeska so kuti tingagomezganga cha kuti pe nthazi yinyaki yo yipangisa munthu kuti wachiti mwaŵi. Mu Isirayeli mwenga ŵanthu anyaki wo amugomezganga cha Chiuta ndipu angwamba ‘kunozge thebulu chiuta wa Mwaŵi.’ Kumbi Chiuta wazomerezanga kuti munthu wajiperekengi kwaku “chiuta wa Mwaŵi”? Awa, iyu wangukamba kuti: “Mungulutirizga kuchita vinthu viheni pa masu pangu, ndipuso mungusankha kuchita vinthu vo vileka kundikondwesa.”—Yesaya 65:11, 12.

Mbuneneska kuti mu vyaru vinyaki ndalama zo asaniya pa juga atizigwiriskiya ntchitu kuti ziwovyi masambiru nga mucharu, kuti chuma cha mucharu chikweri kweniso vinthu vinyaki vakovya ŵanthu. Chinanga kuti ndalama zo asaniya zingawovya pa vinthu vinandi, kweni venivi vilongopu cha kuti kutchova juga nkhwamampha chifukwa kungachitiska kuti munthu waje ndi mbunu kweniso waje wakujiyanja. Ndipuso kutchova juga kuchitiska kuti munthu wasaniyengi phindu kwambula kugwira ntchitu yeyosi.

“Ungakhumbiranga . . . cha . . . chinthu chechosi cha munyaku.”Ekisodo 20:17.

Kumbi ŵanthu wo atchova juga angakumana ndi masuzgu wuli?

VO BAYIBOLU LIKAMBA

Bayibolu litititcheŵesa kuti “ŵanthu wo akhumbisiska kukhupuka, atuwa mu mayeseru ndi muchiŵana, kweniso mu makhumbiru nganandi ngabwekabweka ndipuso ngakupweteka, ngo ngachitiska kuti ŵanthu aparanyiki ndi kunangikiya limu.” (1 Timote 6:9) Jalidu la mbunu ndilu lichitiska kuti ŵanthu atchovengi juga, ndipu jalidu lenili ndiheni ukongwa mwakuti ndimoza mwa mijalidu yo Bayibolu likamba kuti tikhumbika kukhwecha.—Aefeso 5:3.

Ŵanthu wo atchova juga akhumba kuti alemeri mwaliŵi, mwaviyo munthu watamba kwanja ndalama. Bayibolu likamba kuti kwanja ndalama ndi “msisi wa vinthu vakupweteka vamtundu wewosi.” Mtima wakwanja ndalama ungaja wanthazi ndipu munthu wangayamba kusuzgika maŵanaŵanu ndipuso chivwanu chaki mwaku Chiuta chingamala. Bayibolu likonkhoska kuti ŵanthu wo atanja ndalama “ajipweteka ukongwa ndi maurwirwi nganandi.”—1 Timote 6:10.

Munthu wambunu wakhorwa cha ndi ndalama zo wenazu, venivi vichitiska kuti waŵengevi likondwa. “Yo watanja siliva, wakhorwa nayu cha siliva, kweniso yo watanja chuma wakhorwa cha ndi vo wasaniya.”—Wakutawula 5:10.

Ŵanthu anandi asani ayamba kutchova juga akoleka mu chiŵana ndipu vija vakusuzga kuti aleki. Suzgu ili ndikulu ukongwa pacharu chosi. Kafukufuku walongo kuti ku United States ndiku kwe ŵanthu anandi ukongwa wo atchova juga ndipu vitasuzga kuleka.

Mwambi unyaki ukamba kuti: “Chihara cho pakwamba chatoleka mwambunu pakumaliya chijengi chambula kutumbikika.” (Nthanthi 20:21) Ŵanthu wo atchova juga aja ndi ngongoli zinandi pamwenga aŵavi ndalama, ntchitu ndi nthengwa zingamala ndipuso angaŵavi mabwezi. Asani munthu wagwiriskiya ntchitu fundu za mu Bayibolu wakondwa kweniso wakhwecha masuzgu ngo ngatuza chifukwa cha kutchova juga.

“Ŵanthu wo akhumbisiska kukhupuka, atuwa mu mayeseru ndi muchiŵana, kweniso mu makhumbiru nganandi ngabwekabweka ndipuso ngakupweteka, ngo ngachitiska kuti ŵanthu aparanyiki ndi kunangikiya limu.”1 Timote 6:9.