Aver yem sha atineakaa

IWASEN SHA CI U TSOMBOR | IVESE

Lamen Nen Shighe u Ne Lu Imôngo Yô

Lamen Nen Shighe u Ne Lu Imôngo Yô

 Noov man kasev kpishi nenge ér ka vea lu vea or u ve vôso la imôngo je kpa, i taver ve u lamen. Er nan ve ka i lu nahana?

 Er nan ve nom man kwase ka vea lu imôngo je kpa ve lu kôôsôô ga?

  •   Ka i tume se iyol

     “Ka sea zua a shighe u ma se lam kpa, i tumem iyol gayô i tume nomom iyol. Man ka a tumen iyol yô, m nyoon ishima sha ankaam mba kiriki je kpaa. Nahan ka se hemba soon u nengen Televishen.”—Mkaanem ma Anna.

  •   Hanseeti shin mbaanagh asev ka ve dan se

     “Ajiir a sha Intanet a lamen a ior man akaa agen a sha Intanet a nan or msaanyol aa fatyô u yan we shighe kpishi. Ka u vihi ahwa imôngo sha ambaakaa la, kpa u lu a kende u ôr kwagh a or u u vese nan la ga. Shighe ugen je yô, ka u undu nan u za lu ken ruumyou ugen kposo.”—Mkaanem ma Katherine.

  •   Kwagh u a doo orgen la ka a gema a doo orgen di ga

     “Nomom ka una kur tom una hide hen ya yô, a hemba vihin shighe sha akaa a ka a doo un u eren la. Ka a er tom kpoghuloo, nahan doo u una zuan a shighe u eren akaa la. Kpa sarem u ma se hemban lamen shighe u se lu imôngo yô.”—Mkaanem ma Jane.

  •   Ka se eren tom hanma shighe

     “Er se lu a uhanseeti kua mbaanagh mbagenev yô, ashighe agen ka sea lu hen ya vea ôr u se vôso la imôngo je kpa se eren tom her. Ashighe agen ka m tôô shighe u ma m lu lamen vea kwase wam la m ôron ilyoho shi m tindin a ilyoho sha kwagh u tom.”—Mkaanem ma Mark.

 Akaa a ne er yô

  •   Nenge u lun vea nomou shin kwase wou imôngo la wer ka kwagh u hange hange, de nengen we ka shighe u vihin ga.

     Kwaghwan u Bibilo: “Ma ne fe akaa a a hembe lun a inja la.”—Mbafilipi 1:10.

     Kwagh u henen sha mi: Ieren you tese ér ivese you hemba gban we kwagh a tom wou shin akaa agen a ka a doo u u eren la kpa? Saa ka u er tom wou shin akaa a ka a doo u u eren la i kuma u cii ve, u tôô shighe u a mase shin kpuaa la u lam vea kwase wou shon nomou yee?

     Kwagh u una wase u yô: De deen wer saa ian i va due man u er kwagh u i gbe u u er la ga. Ver ashighe a u luun vea nomou shin kwase wou imôngo ne uhar tseegh, shi ne lamen a kwagh u danen ne shio yô.

     “Nomom ka una ôrom kwagh u a we ishima ér se uhar se er imôngo nahan, i saan mo iyol kpen kpen. Kwagh ne ka a na yô, m nenge mer mimi je m doo un ishima shi ka una lu vea mo imôngo nahan i doo un. Sha nahan yô, mo kpa ka a seer doon mo ishima.”—Mkaanem ma Anna.

  •   Hen u veren hanseeti wou inya shin undun mbaanagh ou mbagenev shighe u u lu vea nomou shin kwase wou imôngo yô.

     Kwaghwan u Bibilo: “Shighe . . . ngu sha ci u hanma kwagh sha won.”—Orpasenkwagh 3:1.

     Kwagh u henen sha mi: Ka wea lu vea nomou shin kwase wou imôngo nahan, ka kwa me ilyoho i ior ve tindin we a mi la ka i na u kera ver ishima sha kwagh u a lu ôron la ga?

     Kwagh u una wase u yô: Yaan nen kwaghyan imôngo, a hemba kpa kwa môm ken hanma iyange. Shighe u ne lu yan kwaghyan imôngo yô, ver nen uhanseeti enev ken ruumyou ugen. Ka nea yaan kwagh imôngo yô, ne hemba zuan a shighe u lamen sha akaa a a ze hemen ken iyange la yô.

  •   Shighe u i gbe sha mi yô, za nen kasua imôngo gayô er nen ityom i hen ya imôngo.

     Kwaghwan u Bibilo: “Guda uhar a u môm, sha ci u mba a injar i dedoo sha tom ve u sha ican.”—Orpasenkwagh 4:9.

     Kwagh u henen sha mi: Ka kwa me nahan hanma wen ka nan za ken kasua nan za yam akaa, er akaayan nahan sha ci wen ciili?

     Kwagh u una wase u yô: Eren nen akaa a i gbe u hanma wen nana eren la imôngo, aluer ka kwagh u or a fatyô u eren nan tswen je kpaa.

     “Nenge nen shighe u zan kasua man u kiren ikyav man u huren akondo man u sôron ya lun wang la ner ka ashighe a en a lun imôngo.”—Mkaanem ma Nina.

  •    De veren ishima wer nomou shin kwase wou a eren hanma kwagh vough ga

     Kwaghwan u Bibilo: “Na nen ior cii ve nenge er ne lu mba norom sha kwagh ga yô.”—Mbafilipi 4:5.

     Kwagh u henen sha mi: U tese nomou shin kwase wou wer u veren ishima wer a eren hanma kwagh vough ga nena?

     Kwagh u una wase ne yô: Tôô nen shighe lam nen, sha er ne fa akaa a a gbe ne la yô. Gba nen zwa môm sha kwagh u hanma wen nana wase u eren shi a saan nan iyol a mi yô.

     “Nomom ngu a gbong gbong iyol, kpa mo yô angev na m kera ngu a agee iyol ga. Nahan ka m kaa a nomom mer a due a er akaa a nan un msaanyol, mo me lu hen ya, a za tsô una hide. Mo ka m lu hen ya, sha ci u ka i gba u me mem, un di i gema i gba u una due a za er anumbe. Aluer hanma wase nan ngu eren kwagh u i gbe u nana er yô, a hemba saan se iyol.”—Mkaanem ma Daniela.

 Atôakaa a lamen sha mi

 Hiihii yô, hanma wen nana time sha mbampin mban nan tswen. Ne been yô, lam sha mbamlumun mba hanma wen nan zua a mi la imôngo.

  •    U nenge wer shighe u we vea nomou shin kwase wou ka ne tôô u lun imôngo la kuma nee?

  •   Ka nyi nahan nomou shin kwase wou a er sha er una zua a shighe u lun vea we imôngo, i u fatyô u wuese un sha mini?

  •   Ka nyi nahan u soo wer nomou shin kwase wou ma a seer erene?

  •   Nomou shin kwase wou ka una lamen a we nahan, ka kwa me hanseeti shin ma anagh wou ugen ka a na u kera ver ishima sha kwagh u a ôron la ga?

  •   Ka sha nyi gbenda nahan hanma wen nana tese ér nan veren ishima ér orgen la nana eren hanma kwagh vough ga?

  •   Ka akaa a nyi nahan i gbe u hanma wen nana sôr ken kasua ne, sha er ne hemba zuan a shighe u lun imôngo a kwagh u danen ne shio?