Aver yem sha atineakaa

Yesu Yange Kpe sha Terankonoo?

Yesu Yange Kpe sha Terankonoo?

Mlumun u Bibilo i ne yô

 Ior kpishi nenge ér terankon ka ikyav i kwaghaôndo u Mbakristu. Kpa Bibilo pase er kwagh u yange i wua Yesu a mi la lu ga. Sha nahan yô, or môm nana fatyô u fan er kwagh u yange i wua Yesu a mi la lu jighilii ga. Kpa Bibilo ôr kwagh u a tese ér yange i wua Yesu sha kon u nelôô, u i tera kon ugen sha mi ga yô.

 Bibilo ka ia teren kwagh u yange i wua Yesu a mi la yô, i ter ishember i ken zwa Grika i i yer ér stau·rosʹ la. (Mateu 27:40; Yohane 19:17) Shin er mbagemankwagh ve hemban yilan ishember ne ér “terankon” nahan kpa, mbatimen sha akaa a ken Bibilo kpishi lumun ér inja i ishember shon jighilii yô, ka “kon u nelôô u i tim sha yô.” * Takerada ugen u i yer ér A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament la kaa ér, ishember i stau·rosʹ la “ngi ôron kwagh u atôônakyon ahar, a i tera môm sha ugen ga.”

 Bibilo shi ter ishember igen ken zwa Grika i i yer ér xyʹlon la, man inja ishember ne kaha a stau·rosʹ ga. (Aerenakaa 5:30; 1 Peteru 2:24) Inja i ishemberti ne ér “igburkon”, shin “tiônkon” shin “ityôgh” shin “kon”. * Sha nahan yô, Bibilo i i yer ér The Companion Bible la kaa ér: “I ôr kwagh môm ken Ikuryan i He i yange i nger ken zwa Grika la u a tese ér ka atôônakon ahar ga.”

Aôndo lumun ér i civir un a eevee?

Crux simplex—iti i tiônkon môm u yange i mande iferor sha mi yô, ken zwa Latin

 Kon u Yesu kpe sha mi la yange ua lu nana kpa, akaa a mimi man avur a Bibilo a a dondo ne tese ér gba u se civir Aôndo a terankon ga.

  1.   Aôndo venda kwagh u civir un a ieev shin ma kwagh u i er sha u tesen ikyav a mi, er terankon nahan, kua akaa agen cii. Yehova yange wa Mbaiserael tindi ér ve de civir un a “eev mbu been a bee ma kwagh ga,” , shi Mbakristu kpa i wa ve kwagh ér ve ’yevese akombo a civir.’—Duteronomi 4:15-19; 1 Mbakorinte 10:14.

  2.   Mbakristu mba sha shighe u mbaapostoli la yange ve civir Aôndo a terankon ga. * Ka gbenda u yange Mbaapostoli tesen shi eren kwagh la i gbe u hanma Orkristu nana dondo ye.—2 Mbatesalonika 2:15.

  3.   I zua a mhen u civir Aôndo a terankon la hen mbafanaôndoga. * Shighe u Yesu kpe kera ve ucôôci undu ityesen na anyom uderi imôngo la, yange or a sember nyôron côôci yô, i na nan ian gbar gbar ér nana lu a akav shin akaa a tesen ikyav a mi a mbafanaôndoga la her, kua terankon kpaa. (Nenge takerada u i yer ér The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words la) Nahan kpa, Bibilo na ian ér i lumun akaa a tesen ikyav a mi a mbafanaôndoga la sha u wasen ior ér ve gema ve hingir mbacivir Aôndo ga.—2 Mbakorinte 6:17.

^ Ikyum. 2 Nenge ken ityakerada ne: Bibilo i New Bible Dictionary, i̱ D. R. W. Wood yange hide sôr gber sha kwa tar la, peeji 245; takerada u i yer ér Theological Dictionary of the New Testament, Tihi u sha VII, peeji u sha 572; man takerada u The International Standard Bible Encyclopedia, u i sôr i gber la, Tihi u sha 1, peeji 825; kua takerada u The Imperial Bible-Dictionary, Tihi u sha II, peeji 84.

^ Ikyum. 3 Nenge ken ityakerada ne: The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, peeji 1165; A Greek-English Lexicon, u Liddell vea Scott ve sôr ve gber sha kwa taankarunyiin la, peeji 1191-​1192; man Theological Dictionary of the New Testament, Tihi u sha V, peeji 37.

^ Ikyum. 6 Nenge ityakerada ne: Encyclopædia Britannica, 2003, ape i nger ishemberti i “Cross” la; The Cross​—Its History and Symbolism, peeji 40; manThe Companion Bible, Oxford University Press, ngeren u seer tan iwanger u sha 162, peeji 186.

^ Ikyum. 7 Nenge ityakerada ne: The Encyclopedia of Religion, Tihi u sha 4, peeji 165; The Encyclopedia Americana, Tihi u sha 8, peeji 246; man Symbols Around Us, peeji 205-​207.