บันทึกโบราณยืนยันความถูกต้องเกี่ยวกับตำแหน่งที่ตั้งของอิสราเอลตระกูลหนึ่ง
คัมภีร์ไบเบิลบอกว่าเมื่อชาวอิสราเอลเข้าไปในแผ่นดินที่พระเจ้าสัญญาแล้ว แต่ละตระกูลก็แยกย้ายกันไปอยู่ตามที่ต่าง ๆ ในแผ่นดินนั้น ตระกูลมนัสเสห์ 10 ตระกูลได้รับที่ดินส่วนที่อยู่ทางตะวันตกของแม่น้ำจอร์แดน ซึ่งแยกออกไปจากตระกูลอื่น ๆ (โยชูวา 17:1-6) มีหลักฐานทางโบราณคดีที่สนับสนุนเรื่องนี้ไหม?
ในปี ค.ศ. 1910 มีการขุดพบเศษภาชนะดินเผาในสะมาเรีย เศษภาชนะดินเผาเหล่านี้มีข้อความจารึกเป็นภาษาฮีบรู ซึ่งเป็นบันทึกเกี่ยวกับการขนส่งสินค้าราคาแพงไปที่วังซึ่งอยู่ในเมืองหลวง สินค้าเหล่านี้รวมถึงเหล้าองุ่นและน้ำมันทาผิว เศษภาชนะดินเผามีทั้งหมด 102 ชิ้น ซึ่งมีอายุย้อนไปในปี 800 ก่อน ค.ศ. แต่มีแค่ 63 ชิ้นที่ข้อความยังอ่านได้ชัดเจน ชิ้นส่วนเหล่านี้มีวันที่ และชื่อของตระกูลต่าง ๆ รวมทั้งระบุตัวผู้ส่งและผู้รับสินค้า
ที่สำคัญ ตระกูลทั้งหมดที่ระบุในเศษภาชนะดินเผาเป็นตระกูลของมนัสเสห์ หนังสืออ้างอิงเล่มหนึ่งเกี่ยวกับการศึกษาเชิงโบราณคดี (NIV Archaeological Study Bible) บอกว่า “นี่เป็นหลักฐานอีกอย่างหนึ่งนอกเหนือจากคัมภีร์ไบเบิลที่ระบุว่าตระกูลของมนัสเสห์มาตั้งรกรากอยู่ที่นี่”
เศษภาชนะดินเผาที่พบในสะมาเรียยังยืนยันความถูกต้องของข้อความที่อาโมสผู้เขียนคัมภีร์ไบเบิลคนหนึ่งบันทึกไว้ เขาพูดถึงคนรวยในสมัยนั้นว่า “พวกเจ้าดื่มเหล้าองุ่นถ้วยใหญ่ ลูบไล้ตัวด้วยน้ำมันอย่างดี” (อาโมส 6:1, 6) เศษภาชนะดินเผาเหล่านี้ยืนยันว่าสินค้าเหล่านี้ถูกนำเข้ามาในดินแดนที่ตระกูลมนัสเสห์ 10 ตระกูลอาศัยอยู่