Go na content

Go na table of contents

Now fosi den man leisi na Ein Gedi bukulolo

Now fosi den man leisi na Ein Gedi bukulolo

Sensi di sma feni na Ein Gedi bukulolo na ini 1970, den no ben man leisi en fu di a ben bron. Nanga yepi fu wan 3-D scanner den kon si taki a bukulolo abi wan pisi fu Lefitikus pe Gado nen skrifi

NA INI 1970 ondrosukuman feni wan owru bukulolo na Ein Gedi, na ini Israel, krosibei fu a west-sei syoro fu a Dede Se. Bijna a heri bukulolo ben bron. Den feni en di den ben diki wan snoga opo di ben beri ondro gron. Na ini a pisi ten baka a yari 500 sma ben bron a snoga disi di den pori a dorpu. Fu di a bukulolo ben bron so, meki den no ben man leisi en. Den no ben man lolo en opo srefi, noso a ben o priti. Ma no so langa pasa den scan en nanga wan 3-D scanner, dan den gebroiki wan nyun computer programa fu leisi en.

San den si? A bukulolo ben abi wan pisi fu Bijbel na ini. Den pisi di den feni ben abi wan tu fu den fosi vers fu a buku Lefitikus. Den vers disi abi a nen fu Gado na ini Hebrewtongo di wi e skrifi leki YHWH. Sabiman taki dati a bukulolo disi na fu a pisi ten fu a yari 50 te go miti a yari 400. Disi na a moro owru bukulolo fu den Hebrew Buku fu Bijbel baka den Dede Se Lolo. A skrifiman Gil Zohar ben skrifi na ini a koranti The Jerusalem Post taki fosi den ben feni na Ein Gedi bukulolo, dan wan pisi ten fu 1000 yari ben de na mindri den tu moro owru bukulolo di sma feni. Dati na den Dede Se Lolo (fu a yari 100 Fosi Krestes) nanga na Aleppo Codex (fu a yari 930). Soleki fa sabiman taki, dan a bukulolo e sori taki na ini den dusundusun yari di pasa, sma ben skrifi a Tora (den fosi feifi buku fu Bijbel) soifri abra. Aladi den ben meki wan tu fowtu, toku a boskopu na ini no kenki.