Go na content

Go na table of contents

TEKI NA EKSEMPRE FU SMA DI BEN ABI BRIBI | HEINOK

’Gado ben prisiri nanga en’

’Gado ben prisiri nanga en’

HEINOK ben libi wan langa pisi ten. A ben libi 365 yari. Sobun, a libi fo tron moro langa leki san wan libisma kan libi na ini a ten disi. Kande wi no man frustan taki wan sma kan libi so langa. Ma te yu luku en bun, dan a man disi no ben owru. Na ini a ten fu en, moro leki 5000 yari pasa, sma ben e libi moro langa leki na ini a ten disi. Di Heinok gebore, dan Adam, a fosi man, ben abi moro leki 600 yari kaba èn a libi ete 300 yari. Sonwan fu den bakapikin fu Adam ben libi moro langa srefi. Sobun, aladi Heinok ben abi 365 yari, toku a ben abi furu krakti ete èn a ben kan libi omeni yari ete. Ma dati no pasa.

Heinok ben e lon gi en libi. Pruberi fu si fa a e lon go kibri gi den sma di wani du ogri nanga en, baka di a fruteri den wan boskopu fu Gado. Den sma ati e bron srefisrefi. Den e teige Heinok. Den no lobi a boskopu fu en èn den no wani yere noti fu a Gado di seni en. Den sabi taki den no man du ogri nanga a Gado fu Heinok, ma den man du wan sani nanga Heinok. Kande Heinok ben e prakseri taki a no ben o si en famiri baka. A kan taki a ben e denki en wefi nanga den umapikin fu en. Kande a ben e prakseri en manpikin Metusala noso en granpikin Lamek (Genesis 5:21-23, 25). Den sma ben o kiri Heinok?

Bijbel no e fruteri wi furu fu Heinok. Soso dri syatu tori na ini Bijbel e taki fu en (Genesis 5:21-24; Hebrewsma 11:5; Yudas 14, 15). Ma den dri tekst disi e yepi wi fu frustan taki a man disi ben abi wan tranga bribi. Yu e sorgu gi wan osofamiri? A pasa wan leisi taki yu ben feni en muilek fu opo taki gi den tru leri fu Bijbel? Efu dati de so, dan yu kan leri furu fu a bribi fu Heinok.

„HEINOK TAN WAKA NANGA A TRU GADO”

Na a ten di Heinok gebore, libisma ben ogri srefisrefi. Heinok ben de a di fu seibi afo te yu ben o teri komoto fu Adam. Sma fu a ten dati ben e libi moro langa fu di sondu no ben de so langa ete na grontapu. Toku den sma no ben e libi bun èn den no ben e gi yesi na Gado. Ogridu ben de na ala sei. A sani disi bigin baka di Kain, wan manpikin fu Adam, kiri en brada Abel. Wan fu den pikin fu Kain ben e meki bigi srefi taki a ben ogri moro Kain. Bakaten, den granpikin fu Adam bigin du wan tra sortu ogri. Den bigin kari a nen fu Yehovah na wan fasi di no fiti. Soleki fa a sori, dan den no ben e gebroiki a santa nen fu Yehovah fu anbegi en, ma den ben e kosi Gado èn den no ben e sori lespeki gi en.Genesis 4:8, 23-26.

Na ini a ten fu Heinok, a falsi anbegi dati ben de na ala sei. Di Heinok ben e gro kon bigi, a ben musu teki wan bosroiti. A ben o de leki den sma fu a ten fu en? Noso a ben o suku a tru Gado Yehovah, di meki hemel nanga grontapu? Kande a ben naki en ati di a yere taki Abel lasi en libi fu di a ben e dini Yehovah na wan fasi di a feni bun. Heinok bosroiti fu du dati tu. Na Genesis 5:22 wi e leisi: „Heinok tan waka nanga a tru Gado.” A sani di skrifi dyaso e sori taki Heinok ben e anbegi Gado, aladi sma fu a ten fu en no ben e du dati. En na a fosi sma fu suma Bijbel e taki a sani disi.

A srefi tekst dati e sori taki Heinok tan waka nanga Yehovah baka di a kisi en manpikin Metusala. Sobun, di Heinok ben abi sowan 65 yari a ben abi wan osofamiri. A ben abi wan wefi, ma Bijbel no e kari en nen. A ben abi „manpikin nanga umapikin” tu, ma Bijbel no e taki omeni. Wi kan frustan taki wan papa di e waka nanga Gado, musu pruberi fu sorgu en osofamiri na wan fasi di Gado feni bun. Heinok ben frustan taki Yehovah wani taki a tan nanga en wefi (Genesis 2:24). Wi kan de seiker taki a du ala san a man fu leri den pikin fu en fu Yehovah Gado. San pasa di a du dati?

Bijbel no e taki furu fu a tori dati. A no e taki noti fu a bribi fu Heinok manpikin Metusala, di libi moro langa leki iniwan sma di Bijbel e taki fu en. A man disi dede na ini a yari di a Frudu kon. Ma Metusala ben kisi wan manpikin di nen Lamek. Di Lamek gebore, en granpapa Heinok ben de na libi èn a ben libi pasa 100 yari ete. Lamek tron wan man di ben abi wan tranga bribi. Yehovah meki Lamek taki wan profeititori di abi fu du nanga Noa, a manpikin fu en. A profeititori dati kon tru baka a Frudu. Noa ben e waka nanga Gado tu, neleki en afo Heinok. Noiti Noa miti nanga Heinok. Ma Heinok libi wan moi eksempre na baka. Kande na Noa papa, Lamek, noso en granpapa Metusala, fruteri en fu Heinok. A kan tu taki na Yered, a papa fu Heinok, fruteri Noa fu Heinok. Yered dede di Noa ben abi 366 yari.Genesis 5:25-29; 6:9; 9:1.

Heinok ben de heri tra fasi leki Adam. Adam no ben abi sondu, toku a opo ensrefi teige Yehovah. Disi meki taki furu fu den pikin fu en bigin trangayesi Yehovah. A sani disi tyari soso sari kon. Ma aladi Heinok ben abi sondu, toku a ben de wan bun eksempre gi den bakapikin fu en fu di a ben abi bribi èn a gi yesi na Gado. Adam dede di Heinok ben abi 308 yari. Yu denki taki den bakapikin fu Adam ben sari taki na afo fu den di ben trangayesi Gado, kon dede? Wi no sabi. Ma wi sabi taki Heinok „tan waka nanga a tru Gado”.Genesis 5:24.

Efu yu e sorgu gi wan osofamiri, dan prakseri san yu kan leri fu Heinok. Aladi yu abi a frantwortu fu sorgu gi yu osofamiri, toku a moro prenspari sani na fu yepi den fu kon abi wan tranga bribi (1 Timoteyus 5:8). Yu kan du dati nanga den sani di yu e taki, ma sosrefi nanga den sani di yu e du. Te yu e waka nanga Gado neleki fa Heinok ben e du dati, sobun te yu e libi soleki fa Gado Wortu e leri yu, dan yusrefi kan gi yu osofamiri wan moi eksempre.

HEINOK „BEN TAKI PROFEITITORI FU DEN” OGRISMA

Kande Heinok ben e firi leki en wawan de, fu di den tra sma no ben e dini Gado. Yu denki taki en Gado Yehovah ben poti prakseri na en? Iya. Wan dei Yehovah taki nanga a reti-ati futuboi fu en. Gado gi Heinok wan boskopu di a ben musu tyari gi den sma. Na so a meki Heinok tron a fosi profeiti di Bijbel e taki fu en. Wi sabi a boskopu fu en, fu di nanga yepi fu santa yeye Yudas, wan afu-brada fu Yesus, skrifi a boskopu hondrohondro yari bakaten. *

San ben de a profeititori fu Heinok? Heinok ben taki: „Luku, Yehovah ben kon nanga den dusundusun santawan fu en fu strafu ala sma. A kon tu fu sori den san na den ogri di den du di meki taki den o kisi a strafu èn san na den takru sani di den ogri sondari ben taki fu en” (Yudas 14, 15). Soleki fa a tekst e sori, dan Heinok e fruteri a boskopu fu en neleki Gado ben kon kaba fu strafu den ogrisma. Bakaten furu profeiti ben e fruteri a boskopu fu den na a srefi fasi. Sobun, a profeiti ben de seiker taki a boskopu fu en o kon tru èn dati meki a ben e taki neleki a pasa kaba.Yesaya 46:10.

Heinok no ben frede fu fruteri den ogrisma a boskopu fu Gado

Kande Heinok preiki a boskopu gi ala sma di ben wani arki. Fa a ben de gi en fu du dati? Luku o seryusu Heinok ben warskow den sma: A krutu den gi den „ogri di den” ben e du. A taigi den taki Gado o strafu den gi den „takru sani” di den taki fu en èn a kari den „ogri sondari”. Sobun, a profeiti warskow den sma taki sensi a ten di libisma komoto na ini a dyari fu Eden, na soso ogri den ben e du na grontapu. Wan bigi rampu ben o miti a grontapu dati te Yehovah ben o kon nanga den „dusundusun santawan” fu en fu strafu ogrisma. Heinok no ben frede fu tyari a boskopu fu Gado gi den sma, èn en wawan ben e du dati! Kande Lamek di ben yongu na a ten dati, ben fruwondru fu si fa en granpapa abi deki-ati èn wi kan frustan fu san ede.

Te wi e luku a bribi fu Heinok, dan wi kan aksi wisrefi efu wi e si a grontapu pe wi e libi leki fa Gado e si en. A boskopu fu Heinok di a ben e fruteri sma sondro frede, e fiti gi a ten fu wi fu di a grontapu disi ogri tu leki a ten fu Heinok. Soleki fa Heinok ben warskow den sma, dan Yehovah tyari a Frudu kon na ini a ten fu Noa fu strafu ogrisma. A strafu di Yehovah tyari kon na a ten dati, e sori san a o du na ini a ten di e kon nanga ala sma di no wani arki en (Mateyus 24:38, 39; 2 Petrus 2:4-6). Neleki fa a ben na ini a ten fu Heinok, na so Gado nanga den dusundusun santawan fu en de srekasreka fu gi ala ogrisma a strafu di den musu kisi. Wi alamala musu poti prakseri na a warskow fu Heinok èn wi musu fruteri trawan a sani disi tu. Kande famiri nanga mati no wani moksi moro nanga wi. Son leisi a kan taki wi e firi leki wi wawan de. Ma noiti Yehovah gowe libi Heinok, èn noiti a o gowe libi den reti-ati anbegiman fu en na ini a ten disi.

„GADO TYARI EN GOWE, SO TAKI A NO BEN O ABI FU SI DEDE”

Fa Heinok dede? Wi no sabi furu fu a dede fu en, neleki fa wi no sabi furu fu a libi fu en. Genesis e taki nomo: „Heinok tan waka nanga a tru Gado. Ne sma no si en moro, fu di Gado teki en” (Genesis 5:24). Na sortu fasi Gado teki Heinok? Bakaten na apostel Paulus fruteri: „Na fu di Heinok ben abi bribi, meki Gado tyari en gowe, so taki a no ben o abi fu si dede. Na nowan presi sma ben man feni en, fu di Gado ben tyari en gowe. Ma bifo Gado tyari Heinok gowe, a taigi Heinok taki a ben prisiri nanga en” (Hebrewsma 11:5). San Paulus ben wani taki nanga den wortu „Gado tyari en gowe, so taki a no ben o abi fu si dede”? Son Bijbel e taki dati Gado teki Heinok go na hemel. Ma a sani dati no kan. Bijbel e sori taki Yesus Krestes na a fosi sma di kisi wan opobaka go na hemel.Yohanes 3:13.

We, dan fa Gado ’tyari Heinok gowe’, so taki a no ben abi fu „si dede”? Kande Yehovah meki Heinok dede sondro taki a sabi èn sondro taki a firi wan pen. Ma fosi Gado du dati, ’a taigi en taki a ben prisiri nanga en’. Fa a du dati? Kande leti fosi Heinok dede, Gado sori en wan fisyun pe a si fa grontapu tron wan paradijs. Di Heinok si a sani disi a ben sabi seiker taki Yehovah prisiri nanga en. Baka dati a dede. Luku san na apostel Paulus skrifi fu Heinok nanga tra reti-ati man nanga uma: „Ala den sma disi dede sondro fu lasi den bribi” (Hebrewsma 11:13). Kande den feanti fu Heinok ben e suku a dedeskin fu en baka dati, ma „nowan presi sma ben man feni en”. Kande Yehovah ben sorgu taki den no feni en fu go du sani di no fiti noso fu gebroiki en gi falsi anbegi. *

Now di wi si san Bijbel e taki fu a dede fu Heinok, meki wi o go luku fa sani waka kande leti fosi a dede. Hori na prakseri taki wi no sabi efu na so sani pasa trutru. Heinok e lon èn a weri srefisrefi. Den sma ati e bron nanga a boskopu di a tyari èn den e lon na en baka fu kiri en. Heinok feni wan presi fu kibri èn a e rostu pikinso, ma a sabi taki a no kan kibri drape langa. Den sma e kon na en baka fu kiri en. Now a e begi Gado. Ne a e bigin firi korostu èn a no e frede moro. A e kisi wan fisyun pe a de na wan moi presi di de bun fara.

Kande den sma ben wani kiri Heinok, èn dati meki Yehovah teki en

Kande Heinok e si wan grontapu di de heri tra fasi leki a grontapu fu en ten. A e si wan presi di moi leki a dyari fu Eden, ma kerub-engel no ben de na a mofodoro fu sorgu taki sma no go na ini a dyari. Furu man nanga uma ben de drape. Den alamala ben gosontu èn den ben abi furu krakti. Soso freide ben de na den mindri. Nowan sma ben e teige trawan èn nowan sma ben e suku fu kiri den anbegiman fu Yehovah. Heinok ben e firi taki Yehovah lobi en èn taki a e prisiri nanga en. Yehovah gi en a dyaranti taki na a presi disi a o tan. Heinok e firi moro korostu now. A e tapu en ai èn a e fadon na ini wan dipi sribi.

Te na a dei fu tide, a de na ini a dipi sribi dati ete. A de na ini a prakseri fu Yehovah Gado di man memre ala sani. Soleki fa Yesus pramisi bakaten, dan a dei o kon pe ala sma di de na ini a prakseri fu Gado o yere Krestes sten èn den o komoto na ini a grebi. Te den opo den ai, den o de na ini wan moi grontapu pe soso freide de.Yohanes 5:28, 29.

Yu wani de drape tu? Prakseri fa yu o breiti fu miti Heinok. Prakseri den moi sani di yu kan leri fu en! A kan fruteri wi efu na so sani pasa trutru fosi a dede. Ma wi kan leri wan prenspari sani fu en nownow kaba. Baka di Paulus taki fu Heinok, a skrifi: „Sondro bribi wan sma no kan prisiri Gado” (Hebrewsma 11:6). Disi na wan moi tekst di e gi wi deki-ati fu sori bribi neleki Heinok!

^ paragraaf 14 Son Bijbel sabiman e taki dati di Yudas ben skrifi a tori fu en, a gebroiki wan buku di sma e kari a Buku fu Heinok. Ma a buku disi na gewoon wan buku nanga span tori èn sma no sabi pe a komoto. A tru taki a buku e taki finifini fu a profeititori fu Heinok, ma a kan taki a skrifiman ben skrifi a profeititori disi abra fu wan tra owru buku, noso kande a yere tra sma taki fu a tori. Kande na a srefi owru buku disi Yudas gebroiki, noso a kan taki na Yesus fruteri en fu Heinok, fu di Yesus ben sabi Heinok fosi a kon na grontapu.

^ paragraaf 20 Na so Yehovah ben sorgu taki sma no feni a dedeskin fu Moses nanga Yesus fu go du den sortu sani dati nanga den.Deuteronomium 34:5, 6; Lukas 24:3-6; Yudas 9.