TEMA KRYESORE | BIBLA—HISTORIA E SAJ E MBIJETESËS
Bibla i mbijetoi kundërshtimit
RREZIKU: Shumë udhëheqës politikë e fetarë luftuan kundër mesazhit të Biblës. Shpesh e përdorën autoritetin e tyre që t’i pengonin njerëzit ta mbanin, ta prodhonin ose ta përkthenin Biblën. Ja dy shembuj.
-
Rreth vitit 167 p.e.s. mbreti seleukas Antioku Epifan, që përpiqej t’u impononte judenjve fenë greke, urdhëroi të shkatërroheshin të gjitha kopjet e Shkrimeve Hebraike. Siç shkroi historiani Hajnrih Grets, oborrtarët e tij «i grisnin e i digjnin rrotullat e Ligjit kudo që i gjenin, dhe i vrisnin ata që kërkonin forcë e ngushëllim në to».
-
Mesjeta: Të mërzitur që besimtarët e tyre po predikonin mësimet e Biblës dhe jo dogmat katolike, disa udhëheqës katolikë etiketonin si heretik çdo besimtar që kishte librat e Biblës dhe jo Psalmet në latinisht. Një këshill kishtar dha urdhër që disa pjesëtarë ‘të kërkonin heretikët me zell, me besnikëri dhe pareshtur . . . duke kontrolluar në çdo shtëpi e dhomë të nëndheshme ku dyshonin. . . . Shtëpia ku gjendej një heretik, duhej shkatërruar’.
Nëse armiqtë do ta kishin zhdukur Biblën, edhe mesazhi i saj do të ishte zhdukur.
SI MBIJETOI BIBLA: Epiqendra e fushatës së mbretit Antiok ishte në Izrael, por judenjtë kishin formuar komunitete në shumë vende të tjera. Në fakt, studiuesit llogaritin se aty nga shekulli i parë i e.s. mbi 60 për qind e judenjve jetonin jashtë Izraelit. Në sinagoga judenjtë mbanin kopje të Shkrimeve, të njëjtat që u përdorën nga brezat e mëpasshëm, përfshirë të krishterët.—Veprat 15:21.
Gjatë mesjetës ata që e donin Biblën, e përballuan me trimëri përndjekjen dhe vazhduan t’i përkthenin e t’i kopjonin Shkrimet. Ka mundësi që pjesë të Biblës të kenë ekzistuar në rreth 33 gjuhë edhe para se të shpikej shtypshkronja me germa të lëvizshme aty nga mesi i shekullit të 15-të. Më pas, Bibla u përkthye dhe u prodhua me shpejtësi të paparë.
REZULTATI: Pavarësisht nga kërcënimet e mbretërve të fuqishëm dhe të klerikëve të keqdrejtuar, Bibla është libri më i përhapur dhe më i përkthyer në histori. Ajo ka ndikuar në ligjet dhe gjuhët e disa vendeve, si edhe në jetën e miliona njerëzve.