Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

LE ALA E MAUA AI LE FIAFIA

Lotomalie ma Limafoaʻi

Lotomalie ma Limafoaʻi

PE E TE MASANI I LE MANATU E FUA LE FIAFIA MA LE TAULAU MANUIA I LE TELE O MEAFAITINO MA LE TAMAOAIGA? O lenā manatu ua māfua ai ona faigaluega le faitau miliona o tagata mo le tele o itula ina ia maua le tele o tupe. Ae pe e tumau le fiafia e maua mai i tupe ma meafaitino? Pe e iai se faamaoniga o lenei manatu?

Ua taʻua i le lomiga Journal of Happiness Studies, pe a faamalieina o tatou manaʻoga moni, o le mauaina la o nisi tupe e lē mafai ona atili ai ona tatou fiafia. E lē leaga tupe, ae ua taʻua i le mekasini Monitor on Psychology, “o le taumafai malosi e saʻili [tupe] e fesootaʻi atu i le lē fiafia.” O na upu ua faamaonia ai le moni o le fautuaga lenei na tusia i le Tusi Paia pe ā o le 2,000 tausaga talu ai: “O le manaʻo tele i tupe o le pogai lea o mea leaga eseese uma, ma o le manaʻo tele i ai, ua . . . tuia ai i latou e i latou lava i le tele o tigā.” (1 Timoteo 6:9, 10) O ā mea e ono aofia ai i na tigā?

POPOLE MA LE LĒ LAVA O LE MOE ONA O LE PUIPUIA O LE TAMAOAIGA. “E manaia le moe a lē e faigaluega, e tusa lava pe itiiti pe tele ana mea e ʻai; a o le tele o mea a le tagata mauʻoa e lē mafai ai ona moe o ia.”​—Failauga 5:12.

LĒ FIAFIA PE A LĒ TAULAU SE MEA NA FAATALITALIA. E lagona le lē fiafia, ona e lē mafai ona faamalieina le manaʻo tele i tupe. “O lē e fiafia i siliva, e lē faamalieina i siliva, o lē e fiafia i le ʻoa e lē faamalieina i ana tupe maua.” (Failauga 5:10) E lē gata i lea, o le manaʻo tele i le tamaoaiga e ono lē amanaʻia ai e se tasi mea e sili ona tāua lea e maua ai le fiafia, e pei o le faaalu o le taimi faatasi ma aiga ma uō po o le faia foʻi o mea faaleagaga.

MAFATIA MA FIU PE A FAAITIITIA PE FAALĒAOGĀINA LE TUPE. “Aua e te galue mamafa ina ia maua ai le tamaoaiga. Aua e te faalagolago i lou lava malamalama. Pe e tulimataʻi ea e ou mata le mea e mou atu? Auā e mautinoa e fai ona apaʻau e pei o apaʻau o le aeto ma lele atu i le lagi.”​—Faataoto 23:4, 5.

UIGA E MAUA AI LE FIAFIA

LOTOMALIE. “Tatou te leʻi aumaia lava se mea i le lalolagi, ma e lē mafai foʻi ona tatou aveese ai o se mea. O lea, afai ua iai ni a tatou meaʻai, o mea e oofu ai, ma mea e nonofo ai, ia tatou lotomalilie i nei mea.” (1 Timoteo 6:7, 8) O tagata e faaalia le lotomalie, e lē faitio ma e fesoasoani iā i latou ina ia ʻalofia ai le matauʻa. Talu ai e latou te lē mananaʻo i le tele o meafaitino e lē mafai ona latou mauaina, e latou te lē lagona ai le soona popole.

LIMAFOAʻI. “E sili le fiafia e maua i le foaʻi atu i lo o le talia mai.” (Galuega 20:35) E fiafia tagata e limafoaʻi ona e latou te faia se mea e fiafia ai isi e tusa lava pe e latou te foaʻi atu sina vaega o o latou taimi ma le malosi. E masani ona faaʻoaina i latou i mea e lē mafai e tupe ona faatauina e pei o le alofa, faaaloalogia, ma ni uō moni o ē e matuā tauia mai lo latou agalelei.​—Luka 6:38.

FAAMUAMUA TAGATA NAI LO O MEAFAITINO. “E sili le iai o se ipu fualaau faisua ae o loo iai le alofa, nai lo o le povi poʻa peti ae o loo iai le ʻinoʻino.” (Faataoto 15:17) O lona uiga, e sili atu le iai o se faiā alofa ma isi nai lo o le mauʻoa i mea faaletino. E pei o le a talanoaina mulimuli ane, e tāua le alofa i le mauaina o le fiafia.

Na aʻoaʻoina e Sabina, o se fafine mai i Amerika i Saute, le tāua o taʻiala a le Tusi Paia. Ina ua tuua o ia e lana tane, sa faigatā iā Sabina ona tausia ona manaʻoga faaletino ma si ana fanau teine e toʻalua. E lua galuega sa faigaluega ai o ia, ma e ala i vaveao uma i le 4:00. E ui i le pisi o lana faasologa, ae sa filifili o ia e suʻesuʻe le Tusi Paia. O le ā le iʻuga?

E ui e leʻi iai se suiga tele i lona tulaga tau tamaoaiga, ae na matuā suia le auala na manatu ai o ia i le olaga. O se faataʻitaʻiga, sa ia maua le fiafia mai i le faamalieina o ona manaʻoga faaleagaga. (Mataio 5:3) Na ia maua ni uō moni mai i ona uso tapuaʻi, ma na ia maua le fiafia i le foaʻi atu e ala i le taʻu atu i isi o mea na ia aʻoaʻoina.

Ua taʻua i le Tusi Paia, “E taʻuamiotonuina le atamai i ana galuega.” (Mataio 11:19) O lea e tusa ai ma lenei manatu, ua matuā taʻuamiotonuina le uiga o le lotomalie, limafoaʻi ma le faamuamua o tagata nai lo o meafaitino.