Ati Tenne Afootto?
Hundi Baabiloone diigantino kinna giddo anfoonni xuubenna tenne xuube loonsoonni gari Qullaawu Maxaafi yaannori halaale ikkinota leellishannohu hiittoonniiti?
ARKIYOLOJETE fullahaano hundi Baabiloone diigantino bayicho unte katama minate horoonsiˈnannita giiratenni giirre seekkinoonnita batinye xuube affino. Arkiyolojete fullahaanchi Rooberti Kooldebi yiino gede ikkiro tenne xuube giirranniti wala yitanno giira “noohu katamu gobbaanniiti; hakkiicho xuube loosate horoonsiˈnannihu danchu bushshinna giirate horoonsiˈnanniti batinye haqqe no.”
Hundi xagge Baabiloonete gashshaano tenne giira tiyyiˈne gimbanni coye assate horoonsidhinotano leellishshanno. Asooru xagge xiinxallannohu Toronto yuniversite piroofeserichi Pawuli Alaani Boliwu togo yiino: “Batinye Baabiloonete xagge, jaddo loosinoha woy qullaawa coye batteessino mancho moote hajajeenna giirrannita kultanno.” Lawishshaho Moote Naabukadanatsoori waro borreessinoonniti mitte borro togo yitanno: “Insa shiiyye, giirre, giiratenni laalle, booso tugge, wiliilensa guunjite fultanno gede wala yitanno giira giddo tugge.”
Tini Qullaawa Maxaafa nabbawanno manni Daanieeli fooliishsho 3te noo xagge qaaganno gede assitannonsa. Tini xagge Moote Nabukadanatsoori Baabiloonete katamira gobbaanni Duura yinanni xawira mitte jawa culku misile seekkinota kultanno. Sasu Ibiraawooti yaano Sidiraaqi, Misaaqinna Abidinaago tenne misilera kumbuula gibbuta Nabukadanatsoori hanqe fooggale “giira albinni roore lamala ero bubbanno gede” assinara hajajino. Hattono sasenka labballo bubbanno giira giddo tunganni gede assino. Ikkirono wolqaataamu sokkaasinchi insa reyotenni gatisinonsa.—Dan. 3:1-6, 19-28.
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Aanaho Nabukadanatsoori suˈma borreessinoonnita giirre seekkinoonni xuube
Baabiloonete anfoonni xuube Qullaawu Maxaafi yaannori halaale ikkasi leellishshanno. Tenne xuube giddo batinyete aana moote janjanni borreessinoonni borro no. Tenne borro giddo mitte togo yitanno: “Baabiloonete Moote Nabukadanatsoori . . . Ayirrinyiˈyara miˈnoommoha mootete mine . . . Ane sirchi hegere hegerera gashsho.” Tini hedo Daanieeli fooliishsho 4:30te Nabukadanatsoori booˈnanni coyiˈrinote ledo mittu garite; isi togo yiino: “Kuni jawu Baabilooni Katami heeˈrammora, jawimmaˈyanna ayirrinyeˈya leellishate wolqaˈyanni minsiisiˈroommoha diˈˈikkino?”
