Skip to content

Bibele Ledzri Ndzruluteliwiki Hi Mavulavulela Ya Siku Ni Siku

Ku humesiwa ka Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa Bya Matsralwa Ya Ku Xwenga – Matewu

Bibele Ledzri Ndzruluteliwiki Hi Mavulavulela Ya Siku Ni Siku

“Loko u kholwa leswaku a Bibele i zritu dzra Xikwembu Nkulukumba ledzri tsraleliwiki vhanu, leswo swi hlaya leswaku Xikwembu Nkulukumba a vulavulisana na hine. . . . Loko a li leswaku a wukhongoti byaku byi khumba wutomi byaku hinkwabyu, a Bibele dzri fanela ku kumeka hi ndlela leyi ku vulavuliwaka ha yone siku ni siku.” A mazritu lawa ma tsraliwe hi xidondzri Alan S. Duthie ka buku dzrake ledzri liki Bible Translations and How to Choose Between Them.

Lava va zrandzraka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba va pfumelelana na wone mazritu lawa hi timbilu tavu hinkwatu. Va kholwiseka hi ku helela leswaku “a Matsralwa hinkwawu ma huhuteliwi hi Xikwembu Nkulukumba nakone ma lulameli ku dondzrisa, ku kawuka, ku lulamisa mintxhumu ni ku luleka hi ndlela leyi lulamiki.” (2 Timoteo 3:16, Tradução do Novo Mundo, TNM) Nambi leswi Bibele dzri nga buku dzra khale, dzra ‘hanya, dzri ni ntamu’. Dzri pfuna ku lulamisa swikazratu swa siku ni siku. (Ba-Heberu 4:​12) Kambe akuva buku ledzri dzra ku xwenga dzri twisisiwa ni ku tizrisiwa hi lava va dzri dondzraka, dzri fanela ku kumeka hi ndlela leyi ku vulavuliwaka ha yone siku ni siku akuva dzri dondzriwa ni ku twisisiwa hi mhunu mun’wana ni mun’wana.

Hi ndlela leyo, lava va zrandzraka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba va nyonxela ku humesiwa ka Bibele – Matewu hi lidzrimi dzra Xizronga. A Timboni ta Yehovha ti tivise ku humesiwa ka wundzruluteli lebyi bya mavulavulela ya nan’waka hi 14 ni 15 ka Novhembru wa 2020 ka mintlhanganu ya ku hlawuleka leyi haxiwiki ka televisão, ka swititxhi swa kukazri swa ma-rádio ni hi vídeo ka internet. Makwezru Amaro Teixeira, xizro xa Xihubyana xa Zrwavi dzra Moçambique, a tivise ku humesiwa ka Bible – Matewu hi Xizronga ni hi Xinyembana. Vazrezri lava tluka 1.911 va vulavulaka Xizronga, va nyonxe swinene hi ku yamukela Buku dzra Matewu na dzri ndzruluteliwe hi mavulavulela lama tizrisiwaka siku ni siku. Vhanu lava tlulaka 19.000 va hlalelile a ntlhanganu lowu. A wundzruluteli lebyi bya twisiseka byi tlhela byi dumbeka, byi yentxa leswaku swi koteka ku twisisa dzrungula dzra Xikwembu Nkulukumba hi ndlela leyi dzri nga samikiki dzri twisisiwa ha yone hi lidzrimi dzra Xizronga. Kambe u nga ha tivutisa leswi: Hi vamani lava dzri ndzruluteliki hi ndlela leyi ya ku hlawuleka?

Vandzruluteli lava twalisiki Xikwembu Nkulukumba

Nambi leswi a Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa Bya Matsralwa Ya Xigriki Ya Wukriste byi nga ha vaka byi li bya nyiwana ka vavulavuli va Xizronga, a wundzruluteli lebyi byi sungule ku va kone hi 1950. Hi nkama wolowo, byi humesiwe hi lidzrimi dzra Xinghiza hi Watch Tower Bible and Tract Society, ku nga nhlengeletanu ya misava hinkwayu ya Bibele leyi yi nga ni malembe na yi hangalasa Bibele. A Xihondzro Xa Ku Zrindzra xa 15 ka Setembru wa 1950 (hi Xinghiza), xi hlaye leswi: “Lava va vumbaka ntlawa wa wundzruluteli va hlaye leswaku hi ku navela kwavu . . . a va djuli ku tiviwa nakone a va swi djuli ku va mavito yavu ma tsraliwa ka dzrone nambiloko va file. Nkongometo wa vandzruluteli i ku tlakuxa vito dzra Xikwembu Nkulukumba lweyi a hanyaka.”

A Bibele hinkwadzru dzra Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa Bya Matsralwa Ya Ku Xwenga dzri humesiwe hi 1961. Nambi leswi a mavito ya lava va dzri ndzruluteliki ma kalaka ma nga hlayiwanga, a hi na ku ganaganeka ka leswaku a va tizra hi nkongometo lowunene nakone a va tinyiketela swinene. Ka wundzruluteli lebyi humesiwiki hi 2013 ku ni mazritu lawa: “Hi ku tiva lisima dzra dzrungula ledzri kumekaka a Bibeleni, hi yampswise wundzruluteli lebyi na hi hlonipha dzrungula dzra Bibele. Ha swi twisisa ha hombe leswaku i wutiyanguleli byikulu ku va hi ndzrulutela dzrungula dzra Bibele hi ndlela leyi dumbekaka. . . . A nkongometo wezru a wu vanga wa ku humesa wundzruluteli lebyi dumbekaka ka matsralwa ya ku sungula ntsena, kambe ni lebyi byi twisisekaka byi tlhela byi nabyala ku byi dondzra.”

Ku ta tlhasa namunhla, a misaveni hinkwayu ku humesiwe 240.000.000 wa makopiya ya Bibele dzra Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa na dzri helelile kumbe hi swiyenge hi 195 wa tindzrimi. I yini leswi vhanu vanyingi lava va dzri dondzraka va swi gunguliki?

Wundzruluteli lebyi xwengisaka vito dzra Xikwembu Nkulukumba

Yesu a dondzrise vadondzrisiwa vake ku khongota va ku: “Papayi wezru lweyi a nga matilweni, a vito dzraku a dzri xwengisiwe.” (Matewu 6:9) A Bibele dzri hlaya leswaku a vito dzra Xikwembu Nkulukumba hi Yehovha, nakone a vito ledzro dzri humelela kolomu ka 7. 000 wa makhambi a Bibeleni. (Eksoda 3:​15; Amapsalma 83:18) Ntsrhaku ka loko vapostola va Yesu va file, a bandleni dzra wukriste ku sungule ku va ni mayanakanyela lama hoxekiki lawa Vayuda vanyingi a va li na wone ya leswaku a ku fanelanga ku tizrisiwa vito dzra Xikwembu Nkulukumba. (Amintiṛo 20:29, 30; 1 Timoteo 4:1) A vatsrali va swiyenge swa Matsralwa ya Xigriki va sungule ku siva vito dzra Xikwembu Nkulukumba ledzri liki Yehovha hi mavitanela lama liki “Xikwembu Nkulukumba” ni “Hosi”.

A Wundzruluteli Bya Misava Leyimpswha byi yentxa swi koteka kuva vhanu va kota ku dondzra Bibele ni ku vona vito dzra Xikwembu Nkulukumba hi tindzrimi tavu

A Xihubyana xa Wundzruluteli bya Bibele bya Misava Leyimpshwa xi tlheliseli vito ledzri liki Yehovha ka Matsralwa ya Wukriste ya Xigriki,  * lani dzri humelelaka 237 wa makhambi. A vandzruluteli a ve wu sukela ntizro lowo wa ku tlhelisela vito dzra Xikwembu Nkulukumba, kambe va zrange hi ku kambisisa hi wunyaminyami. Hi xikombiso, a buku dzra Luka 4:18 dzri tsrhaha mazritu ya Ezaya 61:1. Ka tsralwa dzra Xiheberu dzra ku sungula, a vito ledzri liki Yehovha a dzri humelela ka ndzrimana leyo ya buku dzra Ezaya. Kutani hi ku landzra leswo, ka Wundzruluteli bya Misava Leyimpshwa a buku dzra Luka 4:18 dzri ndzruluteliwi hi ndlela leyi: “A moya wa Yehovha wu le henhla kwanga, hikusa a ni tote leswaku ni dzrungulela swisiwana madzrungula lamanene.”

Leswo swi pfuna vadondzri ku hambanisa Yehovha Xikwembu Nkulukumba ni N’wanake lweyi a pswaliwiki wuswake, Yesu Kriste. Hi xikombiso, vandzruluteli vanyingi va ndzruluteli buku dzra Matewu 22:44 hi ndlela leyi: “A Hosi yi byele Hosi yanga”. (King James Version) Kambe hi nga ku hi mani lweyi a khanelaka na mani? Nakunene, a ndzrimana leyi yi tsrhaha mazritu ya kukazri ya buku dzra Amapsalma 110:1, leyi ka tsralwa dzra Xiheberu dzra ku sungula yi nga ni vito dzra Xikwembu Nkulukumba. Kutani ka Wundzruluteli bya Misava Leyimpshwa a buku dzra Matewu 22:44 dzri ndzruluteliwi hi ndlela leyi: “Yehovha a byele Hosi yanga.” A ku hambana loku nga kone makazri ka Yehovha ni N’wanake ke dla! (Marka 13:32; Yohan 8:17, 18; 14:28) Akuva hi kuma ku huluxiwa hi fanela ku twisisa ku hambana koloko, hi lani buku dzra Amintiṛo 2:21 dzri hlayaka ha kone loko dzri ku: “Mun’wana ni mun’wana lweyi a vitanaka vito dzra Hosi [Yehovha, NM] a ta huluxiwa.’

Lebyi dumbekaka byi tlhela byi twisiseka

Ku yentxiwe minzamu hinkwayu akuva ku ndzruluteliwa hi ndlela leyi a matsralwa ya ku sungula ya Xigriki a ma li xi swone, hi ndlela leyi dumbekaka, nakambe yi nabyalaka hi ku ya hi mavulavulela ya nan’waka. Hi xikombiso, a Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa byi tikazratela ku va byi humesa mongo wa mazritu ya Xigriki. Tindzrimi tinyingi ta nan’waka, ti beka mazritu hi ndlela leyi ma kombisaka nkama lowu leswi ku khaneliwaka hi swone swi yentxekiki ha wone, swi ga ha va swa nkameni lowu khalutiki, swa swoswi kumbe swa nkama lowu wa ha taka. Hi Xigriki swa koteka ku va mazritu ma kombisa muxaka wa xiyentxakalu lexi ku khaneliwaka hi xone, ku nga ha va xa nkamanyana, lexi heliki kumbe lexi xa ha yaka mahlweni. A hi yanakanyisiseni hi mazritu ya Yesu lawa ma kumekaka ka Matewu 6:33. Zritu dzra Xigriki ledzri hi Xizronga dzri liki “djula” dzri nyikela mongo wa xiyentxakalu lexi yaka mahlweni. Xileswo, akuva ku tlhaseliwa mongo wa leswi Yesu a a djula ku hlaya swone a ndzrimana leyi yi ndzruluteliwi hi ndlela leyi: “Xileswo, yanani mahlweni mi zrangisa Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba ni ku lulama kwake, kutani mintxhumu leyi hinkwayu mi ta yengeseliwa yone.” Hi lani ku fanaka, Matewu 7:7 yi ndzruluteliwi hi ndlela leyi: “Yanani mahlweni mi kombela, kutani mi ta nyikiwa, yanani mahlweni mi djuletela, kutani mi ta swi kuma, yanani mahlweni mi gongondzra, kutani mi ta pfuleliwa.”​—Ba-le-Roma 1:​32; 6:2; Ba-le-Galatia 5:​15.

Ku yentxa Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba dzri kumeka a misaveni hinkwayu

Ku humesiwa ka Matsralwa Ya Wukriste ya Xigriki hi lidzrimi dzra Xizronga ko va masungulu ntsena. Ku hambiwe malulamiselo akuva ku ndzruluteliwa Bibele hinkwadzru hi nkama wa kone. Xana vadondzri va nga tiyiseka leswaku a wundzruluteli bya Xizronga byi ta dumbeka byi tlhela byi twisiseka ku fana ni bya Xinghiza?

Ina, va nga tiyiseka, hikusa a Huvo leyi Zrangelaka ya Timboni ta Yehovha yi lavisela ntizro hinkwawu hi le kusuhi. Hi wutlhazri, ku bekisiwe leswaku a ntizro wa ku ndzrulutela Bibele wu yentxiwa hi ntlawa wa vandzruluteli. (Amaproverbia 11:14) Hi ndlela leyo, ku vumbiwe mintlawa ya vandzruluteli a misaveni hinkwayu. A ndzrawulu leyi vitaniwaka Serviços de Tradução yi vumbiwile a Ntsindzra wa Misava Hinkwayu wa Timboni ta Yehovha akuva ku yanguliwa swivileleko swa mintlawa yoleyo ni swivutiso leswi vandzruluteli va nga na swone. Ndzrawulu leyo yi tlhela yi pfuna leswaku Wundzruluteli bya Misava Leyimpswha hi tindzrimi ta ku siyanasiyana byi va lebyi twananaka. Ku yengetela ka leswo, ku bekisiwe a programa ledzri vitaniwaka WTS (Watchtower Translation System) akuva dzri pfuna vandzruluteli va Bibele. Swin’wana leswi programa ledzri dzri swi yentxaka, i ku kombisa ndlela leyi mazritu ya kukazri ya Xiheberu ni ya Xigriki ma buyisaka xiswone ka wundzruluteli bya Xinghiza, ku nga ntxhumu lowu pfunaka ngopfu vandzruluteli akuva va hlawula mazritu lawa ma nga wone. Kambe ku hlaya ntiyiso, ntizro wa ku ndzrulutela wa ha djula leswaku vandzruluteli va yentxa minzamu leyikulu. Kambe maprograma ya makomputadori ma yentxa leswaku swi nabyala ngopfu swinene akuva mintlawa ya vandzruluteli yi kota ku tlhasela nkongometo lowu djulekaka, wa ku yentxa leswaku a Wundzruluteli Bya Misava Leyimpswha hi tindzrimi hinkwatu byi va lebyi dumbekaka byi tlhela byi twisiseka ku fana ni bya Xinghiza.

Hi ku kutxa leswaku u kambisisa Bibele dzra Wundzruluteli Bya Misava Leyimpswha Bya Matsralwa Ya Wukriste Ya Xigriki. U nga dzri dondzra ka internet kumbe ka JW Library, nakone ka masiku lawa ma taka u nga kuma Bibele ledzri gandlisiwiki a Ndlwini Ya Wugandzreli ya Timboni ta Yehovha a mugangeni waku. U ta tlhela u nyonxela leswi dzri tsrhamisisiki xiswone: dzra twisiseka, dzra nabyala ku dzri dondzra, u ta tlhela u nyonxela nkatsrakanyu lowu kumekaka ka dzrone, lowu ku nyikaka muvono wa leswi buku dzrin’wana ni dzrin’wana dzri nga na swone. Nkatsrakanyu lowo wu tlhela wu ku pfuna ku hantla u kuma tindzrimana leti u ti djulaka. Nakone a Bibele ledzri dzri ni swiyengetela swa ku nyonxisa. Xa lisima swinene, u nga dondzra Bibele ledzri na u ni ku dumba ka leswaku dzri hi tlhasisela mazritu ya Xikwembu Nkulukumba hi ku dumbeka hi mavulavulela ya siku ni siku.

Leswi Kumekaka Ka Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa

Nkatsrakanyu wa Buku: Wu kumeka a ku sunguleni ka buku dzrin’wana ni dzrin’wana dzra Bibele. A nkatsrakanyu wu pfuna kuva mhunu a kuma tindzrimana leti a ti djulaka hi kahlula ni hi ku nabyala.

Wundzruluteli lebyi dumbekaka: Ku yentxiwe minzamu hinkwayu akuva ku ndzruluteliwa hi ndlela leyi a matsralwa ya ku sungula ya Xigriki a ma li ha yone. A Wundzruluteli Bya Misava Leyimpshwa byi ndzruluteliwi ku sukela ka Xigriki ku ya ka Xinghiza, hi wugamu byi ndzruluteliwa ku sukela ka Xinghiza ku ya ka Xizronga, kambe na byi li hi ndlela leyi yi nga yone nakone yi dumbekaka.

Matsralela lama nabyalisaka ku dondzra: Matsralela lamampshwa ma yentxa leswaku swi nyonxisa ku dondzra.

Tindzrimana leti yaviwiki hi mintlawa: A matsrhan’wini ya ku va ndzrimana yin’wana ni yin’wana yi titsrhamela wuswayone, a tindzrimana ti yaviwe hi mintlawa akuva lweyi a dondzraka a twisisa miyanakanyu ya mutsrali wa Bibele.

Mintlhamuxelo ya le hansi: Yi nyikela mahlayela man‘wana, wundzruluteli bya zritu hi zritu ni dzrungula dzrin‘wana ledzri yengetelekiki.

^ par. 12 Ledzri tiviwaka ngopfu swanga Testamente Ledzrimpswha.