Hukkunaqa aswan kusisqa kayta munaspan divorciakunku, wakintaq imaymanata ruwanku casarasqalla kanankupaq, chaywanpas manan qosankuta * obligankumanchu paywan qhepakunanpaq. Imaynaña kaqtinpas divorciakusqanku qhepamanmi reparanku aswan llakikunapi tarikusqankuta. Sichus chayllaraq divorciakurqanki chayqa reparqankichá chhaynapuni kasqanta. ¿Imaynatan atipawaq? Bibliaq yachachisqanta t’aqwispa, wakinmanta yachasunchis.

Askha warmikunan sinchi llakisqa tarikunku qolqenku mana aypaqtin, wawankuta uywaspa, sapallanku rikukuqtinku ima, chay llakikuyninkuqa manan ratollaqa chinkanchu. Huk psicologan repararqan wakin runakuna unayña divorciasqa kashaspapas engañasqa sientekusqankuta. Chaymi  ninku: “Kay pachapi kawsayqa sinchi mana chaninmi llakikuykunallatataq apamun”, nispa.

KAYTAN RUWAWAQ:

• Waqanayki kaqtinqa waqawaqmi. Yaqapaschá yuyaykushankiraq t’aqanakusqayki runapi. Mana allintaña kawsarqankichis chaypas, munarqankipaschá casado kawsayniykipi kusisqa kawsayta (Proverbios 5:18). Waqayqa manan huchachu. Bibliapas ninmi: “Kanmi waqana tiempo”, nispa (Eclesiastés 3:1, 4).

• Ama hukkunamanta karunchakuychu. Mayninpi sapallaykiña kayta munawaq chaypas, manan allinchu kanman sapa kutilla chhaynapi tarikuyqa (Proverbios 18:1). Hinaspapas allin kaqkunallamanta rimay, sichus sapa kutilla quejakunki chayqa, manañan amigoykikuna qanwan kayta munanqakuchu. Divorciakusqayki qhepaman imatapas decidinayki kaqtinqa confianza amigoykiq yanapayninta mañakuy.

• Saludniykita cuiday. Divorciakuq runakunaqa sinchitan onqonku uma nanaywan, presión alta nisqawanpas. Chaymi allinta mikhunanku, ejerciciota ruwananku, puñunankupas (Efesios 5:29).

• Mana necesitasqayki kaqkunata wikch’upuy. Wakin documentokunatan ichaqa waqaychawaq. Casarakusqaykimanta fotokunatapas waqaychawaqmi wawaykikuna qhawanankupaq.

• Ama llakichiq kaqkunapi yuyaykuychu. Olgan qosanmanta t’aqakurqan huk warmiwan pantaqtin, paymi nirqan: “Sapa kutillanmi tapukurqani: ‘¿Imapitaq chay warmiri ñoqamanta hukniray karqan?’ ”, nispa. Ichaqa repararqanmi chhaynata yuyaykuspa astawan llakikusqanta (Proverbios 18:14).

  Askha runakunan imachus yuyaykusqankuta qelqanku sonqonkuta tiyaykachinankupaq. Sichus chayta ruwayta munanki chayqa, llakichiq yuyaykunata qelqanaykimantaqa allin yuyaykunata qelqay (Efesios 4:23). Chaypaq iskaymanta qhawarisun:

  Llakichiq yuyaykuna: Huchaymantan qosayqa hukwan pantarqan.

  Allin yuyaykuna: Huchayoq runaña kani chaypas manan chayraykuchu qosayqa hukwan pantanan.

  Llakichiq yuyaykuna: Paywan mana casarakuspaqa allintan kawsayman karqan.

  Allin yuyaykuna: Aswan kusisqa kasaq manañan llakikuyninpi yuyaykuspa.

• Ama kasuychu mana allin rimaykunata. Wakin amigoykikuna familiaykikunapas qanta yanapayta munaspan mana allinta rimankuman. Yaqapaschá nisunkiman: “Manan qanpaq hinachu karqan otaq Diosqa mana munanchu divorcio kananta”, nispa. * Chaymi Biblian niwanchis: “Ama tukuy imaymana rimasqatapas uyariychu”, nispa (Eclesiastés 7:21). Martinan iskay wataña divorciasqa kashan, paymi nin: “Mana allin rimasqankupi yuyaykunaymantaqa, Diospa yuyaykusqanta hinan yuyaykuni. Paypa yuyaykusqankunaqa aswan hatunmi”, nispa (Isaías 55: 8, 9).

• Diosmanta mañakuy. Diosqa munanmi tukuy llakikuyninchista payman saqenanchista (1 Pedro 5:7).

Julianan 11 wataña divorciasqa kashan, paymi willakun: “Qosayta rogarqani mana ripunanpaq. Ripuqtinmi ichaqa sinchita phiñakurqani paypaq chay warmipaqwan”, nispa. Askha warmikunan phiñasqalla kashanku divorciakusqanku runawan. Chaywanpas mayninpiqa rimananku kanqa, astawanqa wawankumanta.

KAYTAN RUWAWAQ:

• Ama phiñachinakuspalla rimaychis. Rimanaykichis kaqtinqa imachus rimanallaykichismanta rimaychis. Chayta ruwaspan askha reparanku thakpi kawsasqankuta (Romanos 12:18).

• Llamp’u simiwan rimay. Sichus phiñachinasuykipaq hina rimashan chayqa, Bibliaq nisqanta yuyariy, chaypi nin: “Takyasqa runaqa tupusqallatan riman”, nispa (Proverbios 17:27). Phiñachinasuykipaq hina rimashallan chayqa, niwaqmi: “Niwasqaykipi yuyaykamusaq, hinaspa hukpiña rimasun”, nispa.

• Sichus iskayniykichispa sutinpi documentokuna, qolqepas, hukkunapas kashan chayqa tukuy atisqaykita ruway t’aqanakunaykichispaq.

Marian divorciakusqan qhepaman willakun wawan sapa kutilla waqasqanta puñunapi hisp’aykusqantapas, kurak ususinpas sonqollanpi llakikusqanta. Chay tiempopin wawakunapas astawan necesitanku yanapanata. Ichaqa llakisqa kasqaykiraykupaschá niwaq: “Manan tiempoy aypawanchu wawaykunata yanapanaypaq”, nispa.

KAYTAN RUWAWAQ:

• Wawaykikunata niwaq imayna sientekusqankuta willanankupaq, mana allinta yuyaykuspa rimaqtinkupas (Job 6:2, 3).

• Sapankankun ruwanankuta hunt’ananku. Yaqapaschá munanki pipas kallpachanasuykita, hinaspa chayta reparaspa wawaykikuna yanapayta munasunkiman. Ichaqa manan wawaykikunachu sasachakuyniykitaqa allichanan (1 Corintios 13:11). Manan wawaykichu ima llakikuyninkimantapas yachanan, nitaq paytachu utilizanayki t’aqanakusqayki runawan rimanaykipaqpas.

• Imaynachus ñawpaqpi kawsasqaykichisman hinalla kawsaychis. Chaypaqqa kaq wasillapi tiyawaqchis, imachus ruwanallaykichistataq ruwawaqchispas. Astawanqa Dios serviniykichispi kaqkunatan ruwashallaychis (Deuteronomio 6:6-9).

Divorciakusqayki qhepamanpas kawsayniykiqa allinmi kanman. Melisan 16 wata casarasqa kasqanmanta divorciakapurqan, paymi willakun: “Manaña munarqanichu chaypas divorciakapurqanin. Ñawpaqpi kawsasqaytaqa manan cambiaymanchu, chayta reparaspaymi sonqoy thak nirqan”, nispa.