Mashcaushca publicacionma ri

Biblia ¿imara nin diezmo nishcara cunamanda?

Biblia ¿imara nin diezmo nishcara cunamanda?

Biblia cutipashca

 Israelitagunara Yaya Dios mandaca caran huata paiguna ganashcamanda chunga partira cunuchu sirtu aduranara yanapangaj. a Paigunara nica: “Mana cungarisha camba allpai pucushca muyuunamanda shu chunga partira caran huata cuna angui” (Deuteronomio 14:22).

 Moisesma cushca leybi Israel llactara Jehová shu leyra cuca paiguna ganashcamanda chunga partira cunuchu. Cuna punzhaunai Diosta sirvijcuna mana chi leyra catinun, chimanda chunga partira cungaj mana ministishca an (Colosenses 2:13, 14). Chi randimanda Biblia nin, Diosta sirvijcuna “caran duiñu paihua shungu munashcasna cuyachu, mana llaquirisha, mana mandashcasna. Dios cushihua cujta llaquinmi” (2 Corintios 9:7).

 Bibliai chunga parti cuyanamanda: Antiguo Testamento

 Antiguo Testamento cuinta ricsishca Biblia partii chunga parti cuyanamanda ashca cuti riman. Ñacas tucui textogunai Dios israelitagunara leyra cushca huasha timpumanda riman, shinajpi chi leyra manara cushcai huaquin textoguna caimanda riman.

Manara Moisesma cushca ley timpui

 Ñaupa punda chunga partira cuj runa Abrán (Abrahán) aca (Génesis 14:18-20; Hebreos 7:4). Abrán chunga partira shu cutilla Salem llactamanda rey, sacerdote apura cuyashcanga. Shinajpi Biblia mana ninzhu Abrahán, paihua churiunas chunga partira cuti cunushcara.

 Catij chunga partira cuj runa, Abrahán churimanda huahua Jacob aca. Jacob Diosta rimaca paita bendiciajpi pai charishcamanda ‘tucui chunga partira’ cungaraushcara (Génesis 28:20-22). Maicanguna rimanun Jacob animalgunara sacrificio cuinta rupachisha chunga partira Diosta cushcanga. Jacob chunga partira cungaj rimajpis paihua miraiguna chita mana pagana anuca.

Moisesma cushca ley timpui

 Israelitaguna Yaya Diosta sirvinai yanapangaj mana cungarisha chunga partira cuna anuca.

  •   Cai chunga partiuna sacerdotegunara, shuj levitagunaras yanapaca paiguna intiru timpu israelitagunara Diosta aduranuchu yanapangaj tarbashcamanda. Paiguna tarpungaj allpara mana charinuca (Números 18:20, 21). Runauna chunga partira cunuj aca mana sacerdote levitagunara, cuti paiguna apishcamanda chunga partira llucchina anuca sacerdotegunara cungaj (Números 18:26-29).

  •   Biblia ricuchin caran huata shuj chunga partira cungaj tiashcanga, cai valica levita, mana levita runaunara yanapangaj (Deuteronomio 14:22, 23). Israelita ailluuna cai chunga partiunara utilizanuj aca paiguna caran huata istaunai. Shinallara shuj ajllashca huatauna tiaca cai chunga partira utilizasha yapa pugri runaunara yanapangaj (Deuteronomio 14:28, 29; 26:12).

 ¿Imasnara chunga partira yupanuj aca? Caran huata israelitaguna paiguna allpa tucui pucushca muyuunamanda chunga partira anzhuchina anuca (Levítico 27:30). Shinajpi chunga partira cullquihua pagana munasha ansa mas yapana anuca (Levítico 27:31). Shinallara cuna anuca ‘huagraunamanda buriguunamandas tucui chunga partiunara’ (Levítico 27:32).

 Israrelitaguna charishca animalgunamanda chunga partira cungaj cularmanda chunga llucshij animalda apina anuca. Dios cushca leybi rimaca maican ajllashca animalda cuna ashcara, mana ricuna anuca ali, manali ashcara, astaumbas cullquira mana cuna anuca cai animal randimanda (Levítico 27:32, 33). Shinajpi chunga partira animalhua mana cuna ushasha cullquira pagana ushanuca. Cai yanapaca carumanda istaunama shamujcunara (Deuteronomio 14:25, 26).

 ¿Ima huras israelitaguna chunga partira cunuj aca? Tucui huatauna cuna anuca (Deuteronomio 14:22). Shinajpi caran canzhis huatauna mana cuna anuca. Chi huatai paiguna allpaunai mana tarpuna anuca samana huata ashcaraigu (Levítico 25:4, 5). Chimanda chi huatai chunga partira mana cuna anuca. Astaumbas canzhis huata pasashcamanda caran quinsa, sujtas huatauna tucushcai israelitaguna chunga partira cunuj aca pugri runaunara, levitagunaras (Deuteronomio 14:28, 29).

 ¿Imasna libachishca tucuna anuca chunga partira mana cushcamanda? Moisesma cushca leybi mana rimaca chunga partira mana cujta libachina ashcara. Israelitaguna Diospa ñaupai rimana anuca paiguna chunga partira cushcamanda, pactachishcamanda Yaya Diosta mañana ushanuca paigunara bendiciachu (Deuteronomio 26:12-15). Chunga partira mana paganujpi Diospa ñaupai shuhuaj cuinta ricurinuca (Malaquías 3:8, 9).

 ¿Chunga partira Yaya Diosma cungaj yapa shinzhichu aca? Mana. Dios israelitagunara rimaca paiguna chunga partira cunujpi paigunara ashca bendicianga, mana imas pishingachu nica (Malaquías 3:10). Shinajpi, paiguna mana cunujpi turmindarinuca. Astaumbas sacerdote, levitagunas chunga partira mana apishcamanda tarbana anuca ministishcara charingaj, shina timpura mana charisha israelitagunara mana yanapana ushanuj aca Diosta adurangaj (Nehemías 13:10; Malaquías 3:7).

 Bibliai chunga parti cuyanamanda: Nuevo Testamento

 Jesús cai Allpai ashcai chara chunga partira pagana anuca. Shinajpi pai huañushca huasha chi mandashcara ña mana catina ministinuca.

Jesús cai Allpai ashcai

 Nuevo Testamento cuinta ricsishca Biblia partii ricuchin, Jesús cai Allpai ashcai israelitaguna chunga partira chara pagasha catinuca. Pai yachaca israelitaguna pagana ashcara, shinajpi judioguna panda pushajcunara piñasha rimaca tucui chunga partiunara pagaj ashas, ‘astaun ley shimimanda atun ranaunara saquinuca: aliranara, llaquinara, quirinara’ (Mateo 23:23).

Jesús huañushca huasha

 Jesús huañushca huasha chunga partira ña mana cuna anuca. Jesús huañushcai Moisesma cushca leyra tucuchica, “chi chunga partira apingaj” mandashcaras ña mana catina anuca (Hebreos 7:5, 18; Efesios 2:13-15; Colosenses 2:13, 14).

a Bibliai chunga partira cuyanamanda rimasha nin, “caran runa ganashcamanda chunga anzhuchishca partira Diosta adurangahua cungaj an” (Diccionario bíblico Hermans, 2016, página 485).