Ima cangancunaman yaycunapaj

GARANCHO CAYCAJ YACHACUY

¿Imatataj rurashwan tiempunchita mana ogranapaj?

¿Imatataj rurashwan tiempunchita mana ogranapaj?

“¡Ay! ¡Más tiempö captin alichi canman!” ¿Manacu chayno nishcanqui? Lapanchipäpis tiempuga igualmi caycan, rïcu runacunaga manami más tiemputa charanchu wacchacunapita y pipis manami tiemputaga churanchu. Tiempunchita ograshganchita mananami shuntashunchu yapayga. Chayraycur tiempunchita camacächishun alicunalata rurananchipaj. ¿Imanotaj rurashwan? Chusco yanapacuycunata ricärishun:

1. Tiempuyquita camacächiy

Importante cajcunalata ruranayquipaj tantiay. Bibliaga cayno aconsejamanchi: “Ali kaqkunata ruranaykipaq tantiyakärinki” (Filipenses 1:10). Juc papelcho anotacuy más importante caj ruraycunata puntata ruranayquipaj, nircur-raj mana importante cajcunatapis anotacuy. Yanucunayquipaj mercadupa aywayga importantimi caycan, y chay horaraj televisiuntapis ricaytash munanqui. Chaurasga, ¿maygantaraj ruranquiman? Quiquinchipitami canga maygan cajtapis más importante cajta ruranapaj.

Shumaj yarpachacurcur imatapis ruray. Eclesiastés 10:10 nin: “Hächa laqtuyaptin mana afilarqa mas kalpawanraqmi mutuntsi. Imatapis shumaq yarpachakurkur ruraptintsiqa mas alimi kaykan”. ¿Imataj yachachimanchi? Imatapis manaraj muturga hächanchitami shumaj afilananchi, chaynolami imatapis manaraj rurar alistacunayquiraj tiempuyquita ali aprovechanayquipaj. Tiempuyquita ama perdiychu mana caj ruraycunacho. Papelcho anotacushgayqui más importante caj ruraycunata usharcuptiquiga, alichi canman ruranayquipaj pishinganta ushariptiqui. Imatapis shumaj yarpachacurcur ruraptiquiga, arunanpaj runa hächanta afilajnomi canqui, chayno ruraptiquiga lapanpis alila yargunga.

Lapantaraj ruranayquipaj ama yarpachacuychu. “Tiempö canchu chay mana caj cosascunata ruranäpaj” nishgayquimi más aliga canga. Imaycata ruranayquipaj amatar afanacuptiquiga utishga y alapa laquishgami sienticunqui.

2. Mana valej ruraycunata ama ruraychu

Ruranayquipaj cajcunata jinan hora ruray. “Tsaki jirka lädupita wayra shamuptinqa musyantsimi manaraq murunantsipaq kashqanta. Lamar lädupita pukutay juntämuptinqa musyantsi manaraq cosechanantsipaq kashqanta” nin Eclesiastés 11:4. Chacracho aroj runa tiempuncho imatapis mana mururga manami imatapis cosechangachu. Pipis “caynochuraj o wacnochuraj canman” o “imanoraj canga” nir, yarpachacur cacushga carga manami imatapis rurashunchu. Chayno captinpis waquin decisiuntaga ali yarpachacuycur-raj rurananchi. Chaymi, Proverbios 14:15 nimanchi yarpaysapa runaga imatapis manaraj rurar shumaj yarpachacunganta, pero rasunpa cajchoga manami musyanchichu ima pasananpaj cajta (Eclesiastés 11:6).

Lapanpis alila yargupashunayquipaj cajta ama shuyaraychu. Santiago 3:17 texto nin: “Tayta Dios yachayta qomaptintsimi itsanqa pay munashqanno kawantsi”. Alapa alimi lapantapis alita rurayta munashganchiga, pero Diosninchiga manami imaypis shuyaranchu mana pantaypa rurananchita. Imatapis mana pantaypa rurayta munarga, pantaycurga alapachi laquicunquiman y masga manami ruraytapis munanquinachu. Pipis juc idiumata yachacuycarga panta pantarcur yachacunanpaj cajtami yarparanman, pero alilata rurayta munajcunaga lutanpa pashtachiyta alapami pengacun, chayraycur masga yachacunnachu. Alichi canman imalachopis pantananchipaj cajta yarpananchi. Proverbios 11:2 textucho cayno nin: “Humildi runaqa shumaqmi tantiyakun”. Humilde runaga pantaycurga manami alapa rabiacunchu, waquinga hasta asicunmi pantashganpita.

3. Tiempuyquita shumaj camacächiy y ali juiciuyoj cay

Tiempuyquita aypachiy arunayquipaj y jamanayquipaj. “Mana jamaypa arushanchïpitaga mas allimi ichicllatapis jamaycuyga” (Eclesiastés 4:6, Tayta Diosninchi Isquirbichishan). Arurla cacojcunapäga, manami tiempun ni calpanpis cannachu ganashganwan cushicur imalatapis rurananpaj. Guela runanami jitaräcuyta munar imatapis ruranchu. Bibliami yachachimanchi alapa aruyga o jitaräcurla cacuypis mana ali cashganta, más bien nimanchi arur ganashganchiwan “kushishqa kawashqantsimi Tayta Diospa bendicionnin kaykan” (Eclesiastés 5:19).

Shumaj punuy. “Noqaqa tranquïlulami punüpis”, nirmi nirgan salmusta escribej (Salmo 4:8). Waquin runacunaga 8 horasmi pununman más ganas ganasla, cushi cushila y shumaj yarpayniyoj sharcunanpaj. Y más shumajmi imatapis ruranga y más raslami yachacungapis. Completo mana punuptinchiga imatapis guelanaycarmi rurashun, pantashun, imapitapis rasla rabiashun y desgraciacunapis pasamäshun.

Puedishgayquipaj tupuylata ruray. “Imatapis tsararashqantsiwan contentakushun. Tsayqa mas alimi kaykan” (Eclesiastés 6:9). ¿Imatataj yachacunqui? Yachaj runaga manami cayta wacta charayta munanchu, charashgancunalawanmi contentacun, imatapis pipis munachiptin manami rasla rantinchu o guellaytapis prestacunchu rantinanpaj. Más bien, charashgan guellaylawanmi necesitashgancunalata rantin.

4. Alita ruranayquipaj yachacuy

Imano cashgayquita yarpachacuy. Ordenado, cumplido y maspis captinchiga más importante cajcunatami rurashun. Juc waraca rumi maypa aywananpaj jitajnomi, educaciunninchipis yanapämäshun ima más importante cashganta ruranapaj, y manami mana cajcunacho tiempunchita ograshunchu. ¿Imatataj rurashwan chayno cananchipaj? Bibliatami yachacunanchi, consejuncunaga manami igualanchu ni pipa yachayninwanpis (Proverbios 2:6, 7).

Imatapis cuyacuywan ruray. Bibliaga nin cuyacoj captinchiga juc shongunola piwanpis cawanapaj cajtami (Colosenses 3:14). Cuyacuy mana captinga manami cushishgachu ni segurucho cawashun, masga familianchicho. Cayta mana criejcunaga y guellaylata y profesiunyoj caylata ashejcunaga manami cushishgachu cawapäcunga. Cawayninchicho más importante ruray captinmi Bibliapis cuyacuypaj cutin cutin parlan (1 Corintios 13:1-3; 1 Juan 4:8).

Diospita yachacunayquipaj tiempuyquita raquiy. Geoff jutiyoj runapami cargan cuyacoj warmin, ishcay wambrancuna, ali amiguncuna y medicuno ali trabajun. Chaymi, trabajuncho achca runacunata ricaj nacajta y wanojta, chayraycurmi “¿chayno cawanapajcu yurishcanchi?” nir tapucurgan. Pero juc junajmi Jehovapa testiguncunapa revistancho ashicashgan tapucuyninpa respuestanta tarirgan.

Geoff runaga, warminta y wamrancunatapis yachacushganta wilapargan y paycunapis masta yachacuyta munargan. Chaypita Geoffga lapan familianwan Bibliata yachacur galaycurgan, chayga yanapargan cushishga cawananpaj y más cosascunata rurananpaj tiempunta aypachinanpaj. Jina Mushoj Pachacho mana nacaypa cawananpaj cajtami yachacurgan (Apocalipsis 21:3, 4).

Geoff runata pasashganga yarpächimanchi, Mateo 5:3 textucho, Jesús nishgantami: “Kushishqami kawapäkunqa Tayta Diosta nistaqkuna”. ¿Gampis manachuraj Diospita yachacunayquipaj tiempuyquita raquinquiman? Bibliata estudiar yachacushgayquicunataga manami tarinquichu maychopis goyay goyay más cushishga cawanayquipaj.