کوئی وی ایہو جیہا کم، سوچ یاں احساس جیہڑا خدا دے معیاراں دے خلاف ہوئے اوہ گُناہ ہوندا اے۔ ایہدے چ خدا دے حکم نُوں توڑنا وی شامل اے۔ (‏1-‏یوحنا 3:‏4؛‏ 5:‏17‏)‏ بائبل چ صاف طور تے دَسیا گیا اے کہ اِک بندہ جے جان بوجھ کے صحی کم نئیں کر دا تے ایہہ وی گُناہ اے۔—‏یعقوب 4:‏17‏۔‏

 بائبل جیہڑیاں زباناں چ لکھی گئی اوہناں چ لفظ گُناہ لئی جیہڑی اِصطلا‌ح استمال کیتی گئی اوہدا مطلب اے:‏ نشانے تے نہ لگنا۔ مثال لئی، پرانے زمانے چ اِسرائیلی فوجی غلیل نال پتھر مارن چ اینے ماہر سن کہ اوہناں دا اِک وی نشانہ خراب نئیں سی ہوندا۔ دُوجے لفظاں چ اَسی کہہ سکنے آں کہ ایہہ فوجی گُناہ نئیں کردے سن یعنی ایہناں دا اِک وی نشانہ خالی نئیں سی جاندا۔ (‏قضاة 20:‏16)‏ ایس لئی کہیا جا سکدا کہ گُناہ کرن دا مطلب اے:‏ خدا دے معیاراں تے عمل کرن دا نشانہ خالی جانا۔‏

 یہوواہ خدا سارے انساناں دا خالق اے ایس لئی اوہنوں پورا حق اے کہ اوہ ساڈے لئی معیار تے اصول بنائے۔ (‏مکاشفہ 4:‏11‏)‏ اَسی جیہڑے وی کم کرنے آں سانوں اوہدے لئی خدا نُوں جواب دینا پئے گا۔—‏رومیوں 14:‏12‏۔‏

کیہہ ایہہ ممکن اے کہ اِک انسان کدی وی گُناہ نہ کرے؟‏

 نئیں۔ بائبل چ دَسیا گیا اے کہ سارے انساناں نے گُناہ کیتا اے تے خدا دی عظمت ظاہر کرن چ ناکام رہے نیں۔ (‏رومیوں 3:‏23؛‏ 1-‏سلاطین 8:‏46؛‏ واعظ 7:‏20؛‏ 1-‏یوحنا 1:‏8‏)‏ پر ایہدی کیہہ وجہ اے؟‏

 جدوں خدا نے پہلے انسانی جوڑے یعنی آدم تے حوا نُوں بنایا تے اوہ گُناہ توں بالکل پاک سن کیونکہ خدا نے اوہناں نُوں اپنی صورت تے بنایا سی۔ (‏پیدائش 1:‏27‏)‏ پر بعد چ اوہ گُناہ‌گار ہو گئے کیونکہ اوہناں نے خدا دا حکم توڑ دِتا۔ (‏پیدائش 3:‏5، 6،‏ 17-‏19‏)‏ جدوں آدم تے حوا دے بچے پیدا ہوئے تے اوہ وی گُناہ‌گار سن کیونکہ گُناہ اوہناں نُوں اپنے ماں پیو توں ورثے چ ملیا سی۔ (‏رومیوں 5:‏12‏)‏ بنی اِسرائیل دے بادشاہ داؤد نے وی کہیا کہ میں گُناہ دی حالت چ ماں دے پیٹ چ پیا۔—‏زبور 51:‏5‏۔‏

کیہہ کجھ گُناہ دُوجے گُناہواں توں زیادہ وڈے ہوندے نیں؟‏

 جی۔ مثال لئی، بائبل چ دَسیا گیا اے کہ اِک پرانے شہر سدوم دے لوک یہوواہ دی نظر چ بڑے بدکار تے گُناہ‌گار سن تے اوہناں دے جُرم بڑے سنگین ہو گئے سن۔ (‏پیدائش 13:‏13،‏ 18:‏20‏)‏ آؤ تِن ایہو جہیاں گلاں تے غور کریئے جنہاں توں اندازہ لایا جا سکدا اے کہ کوئی گُناہ کِنّاں سنگین اے۔‏

1.   گُناہ کِنّاں وڈا اے۔‏ بائبل چ سانوں خبردار کیتا گیا اے کہ اَسی حرام‌کاری، بُت‌پرستی، چوری، حدوں ودھ شراب پین، گالاں کڈھن، قتل کرن یاں جادو ٹونے ورگے وڈے گُناہ کرن توں بچئے۔ (‏1-‏کُرنتھیوں 6:‏9-‏11؛‏ مکاشفہ 21:‏8‏)‏ بائبل چ ایہہ وی دَسیا گیا اے کہ ایہہ گُناہ اوہناں گُناہواں توں فرق نیں جیہڑے ساڈے کولوں غلطی نال ہو جاندے نیں جیویں کہ شاید اَسی غلطی نال کوئی ایہو جیہا کم یاں گل کر دینے آں جدے توں دُوجیاں نُوں تکلیف پونچدی اے۔ (‏امثال 12:‏18؛‏ اِفسیوں 4:‏31، 32‏)‏ پر سانوں بائبل چ نصیحت کیتی گئی اے کہ اَسی کسے وی گُناہ نُوں معمولی نہ سمجھئے کیونکہ چھوٹے چھوٹے گُناہ کرن دی وجہ توں ای اِک بندہ وڈے گُناہ کرن دے خطرے چ پے سکدا اے۔—‏متی 5:‏27، 28‏۔‏

2.   کیس نیت نال کیتا گیا۔‏ کدی کدار لوک خدا دی مرضی نئیں جان دے ایس لئی اوہ گُناہ کر بیٹھ دے نیں۔ (‏اعمال 17:‏30؛‏ 1-‏تیمُتھیُس 1:‏13‏)‏ ایہہ سچ اے کہ اَسی ایہو جہے گُناہواں لئی کوئی بہانہ نئیں لا سکدے۔ پر بائبل چ ایس طرحاں دے گُناہواں تے اوہناں گُناہواں چ فرق دَسیا گیا اے جیہڑے اِک بندہ جان بوجھ کے کردا اے۔ (‏گنتی 15:‏30، 31‏)‏ اِک بندہ جان بوجھ کے گُناہ اوہدوں ای کردا اے جدوں اوہدے دل چ بُرائی ہوندی اے۔—‏یرمیاہ 16:‏12‏۔‏

3.   کِنّی وار کیتا گیا اے۔‏ بائبل ایہہ وی دَسدی اے کہ اِک وار کیتے گئے گُناہ تے وار وار کیتے جان والے گُناہواں چ فرق ہوندا اے۔ (‏1-‏یوحنا 3:‏4-‏8‏)‏ جیہڑے لوکاں نُوں خدا دی مرضی دا پتہ ہوندا اے پر اوہ فیر وی وار وار، جان بوجھ کے گُناہ کردے نیں، اوہناں تے خدا دا سخت عذاب رہندا اے۔—‏عبرانیوں 10:‏26، 27‏۔‏

 جیہڑے لوک سنگین گُناہ کردے نیں، اوہ اکثر اپنے آپ نُوں گُناہواں دے بھار تھلے دبیا ہویا محسوس کردے نیں جیویں کہ داؤد بادشاہ نے کہیا:‏ میرے گُناہواں دا ڈھیر میرے سر توں وی اُچا ہو گیا اے تے اوہناں دا بوجھ چکنا میرے وسوں باہر اے۔ (‏زبور 38:‏4‏)‏ پر خدا اپنے پاک کلام دے ذریعے سانوں ایہہ امید دیندا اے کہ شریر اپنی راہ نُوں چھڈے تے بدکار اپنے خیالاں نُوں، اوہ یہوواہ وَل مُڑے تے یہوواہ اوہدے تے رحم کرے گا تے ساڈا خدا اوہنوں دلوں معاف کرے گا۔—‏یسعیاہ 55:‏7‏۔‏