Trigj nom Enhault

Waut es de Seel?

Waut es de Seel?

Waut de Schreft doatoo sajcht

 Daut Wuat “Seel”, waut enne Schreft väakjemt, es von daut hebräische Wuat néfesch un von daut griechische Wuat psieché äwasat worden. Daut hebräische Wuat meent werkjlich “een Wäsent, waut Odem holt” un daut griechische Wuat meent “Läwenwäsent”. a No dit no es de Seel de gaunza läwendja Kjarpa un nich waut en dän Kjarpa bennen, waut doa äwaläft, wan de Kjarpa stoaft. Well wie mol seenen, woo de Bibel wiest, daut de Seel de gaunza Mensch es:

Adam kjrieech nich eene Seel – hee “wort eene läwendje Seel”

  •   Woo wia daut, aus Jehova Gott dän ieeschten Mensch Adam muak? De Schreft sajcht: “De Mensch word eene läwendje Seel” (1. Mose 2:7, JHF; 1. Korinta 15:45, PB). Adam kjrieech nich eene Seel, oba hee wort eene läwendje Seel, ooda Mensch.

  •   De Schreft sajcht, daut de Seel mau rajcht schaufen kaun, äten well, uk äten kaun, daut dee kaun Jesazen jehorchen un met Wota oppjefrescht woaren (3. Mose 7:20, JHF; 23:30, JHF; 5. Mose 12:20, JHF; Reema 13:1, JHF; Spricha 25:25, JHF). Toom aul soont doonen mott eena dän gaunzen Kjarpa brucken.

Es de Seel onstoaflich?

 Nä, de Seel dee kaun stoawen. Een Schoof Bibelvarzhen sajen, daut de Seel stoawen kaun. Hia mol een poa doavon:

  •   “Dee Seel, dee sindicht, dee saul stoawen” (Hesekiel 18:4, 20, JHF). De Schreft sajcht uk, daut eena “siene Seel vom Doot raden” kaun, un daut wiest dietlich, daut de Seel stoawen kaun (Jakobus 5:20, PB).

  •   “Aus de Arche jebut wort, enn dee weinje, daut es 8 Seelen, derch daut Wota jerat worden” (1. Petrus 3:20, JHF, Lutherbibel).

  •   Waut wia ieeschtemma en Israel de jratste Strof, waut wäa kjrieech, wan wäa eene growe Sind begonen haud? De Schreft sajcht: “Dee Seel saul utjerott woaren” (2. Mose 12:15, 19, JHF; 3. Mose 7:20-21, 27, JHF; 19:8, JHF). Daut bedied aulsoo, de Mensch “[sull] stoawen” (2. Mose 31:14, PB).

  •   En de Varzhen, waut hia aunjejäft sent, brucken een deel Bibeläwasatungen de Wieed “doodja Kjarpa” ooda “Dooden”. Oba aum Aunfank opp Hebräisch wort opp dee Städen daut Wuat néfesch jebrukt, ooda “Seel” (3. Mose 21:11; 4. Mose 6:6).

De “Seel” kaun uk daut “Läwen” bedieden

 De Bibel brukt uk daut Wuat “Seel” fa daut “Läwen”. Biejlikj en Hiob 33:22 (JHF) woat fa daut hebräische Wuat “Seel” (néfesch) daut Wuat “Läwen” jebrukt. Biejlikj soo sajcht de Schreft daut uk, daut eenen Mensch siene Seel ooda sien Läwen kaun opp Spell jesat woaren ooda daut velieren (2. Mose 4:19, NW; Rechta 9:17, Lutherbibel; Filippa 2:30, NW).

 Wäajen daut Wuat “Seel” soo aus dit jebrukt woat, halpt ons daut uk soone Bibelvarzhen to vestonen, wua daut sajcht, daut de Seel “utjinkj” ooda “daut Läwen von ar jinkj” (1. Mose 35:18; JHF, PB). Dise Wieed wiesen, daut eenen Mensch sien Läwen to Enj jeit. Eenje Bibeläwasatungen sajen en disen Varsch uk: “See pust äaren latsten Odem ut” (Good News Translation; New Jerusalem Bible).

Von wua kjemt de Gloowen häa, daut de Seel onstoaflich es?

 Väl christelje Jemeenten jleewen aun de Lia von de onstoafelje Seel. Oba rajcht jesajcht kjemt dee Lia nich von de Bibel, oba von ieeschtemmasche griechische Iedeeen. De Encyclopædia Britannica sajcht: “Wua de Bibel von de Seel rät, jeft daut de Iedee von Odem un dee wiest nich, daut de Seel noch oppoat waut es vom Kjarpa. De Iedee, waut Christen haben, daut de Seel sestwaut es aus de Kjarpa, kjemt von de ieeschtemmasche Griechen häa.”

 Gott kaun daut nich vedroagen, wan se siene Lieren met menschelje Iedeeen vemischen, soo aus daut de Seel onstoaflich es. Enne Städ daut sajcht de Bibel ons gaunz dietlich: “Seet doano, daut jie junt nich veleiden loten derch huage Rädensoaten wua nuscht doarhinja es, dee bloos von Menschen staumen” (Kolossa 2:8, PB).

a See The New Brown, Driver, and Briggs Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, Sied 659 un dän Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Sied 627. Väl Bibeläwasatungen äwasaten daut Wuat néfesch un psieché sea veschieden, doano von waut daut doa jroz rät. Eenje brucken de Wieed soo aus “Seel”, “Läwen”, “Persoon”, “Wäsent” un “Kjarpa”.