Bai na kontenido

Beibel Ta Kontradisí Su Mes?

Beibel Ta Kontradisí Su Mes?

E kontesta ku Beibel ta duna

 Nò. Tur parti di Beibel ta kuadra ku otro, for di kuminsamentu te final. Aunke tin sierto partinan di Beibel ku kisas ta parse kontradiktorio, lo bo por komprondé nan mihó si bo hasi lo siguiente:

  1.   Analisá e konteksto. Kualke eskritor por parse di ta kontradisí su mes si bo saka su palabranan for di konteksto.

  2.   Analisá e punto di bista di e eskritor. Hende ku tabata testigu di un suseso por deskribí esei ku eksaktitut sin tin nodi di usa e mesun palabranan òf inkluí e mesun detayenan.

  3.   Tene kuenta ku datonan históriko i kustumbernan.

  4.   Purba di saká afó si sierto palabranan ta ser usá den sentido literal òf figurativo.

  5.   Rekonosé ku tin biaha Beibel ta bisa ku un persona a hasi algu aunke ku no ta e mes a hasié. a

  6.   Usa un tradukshon di Beibel ku ta eksakto.

  7.   No purba di pone doktrina religioso falsu kuadra ku loke Beibel ta bisa.

 Ku e puntonan akí na mente, ban analisá algun ehèmpel ku lo yuda nos komprondé algun supuesto kontradikshon den Beibel.

Punto 1: E konteksto

  Si Dios a sosegá riba e di shete dia, dikon Beibel ta bisa ku el a sigui traha? E buki di Génesis ta bisa ku “riba e di shete dia el a sosegá di tur su trabou ku el a hasi.” E palabranan ei ta referí spesífikamente na Dios su trabou di krea kos ku tin di haber ku nos planeta. (Génesis 2:2-4, Beibel Santu) Pero, Hesus no a kontradisí esaki ora el a bisa ku Dios “ta traha te ainda.” (Huan 5:17) E tabata papia di otro tipo di trabou ku Dios ta hasi, por ehèmpel Dios tabata inspirá hende pa skirbi Beibel. Tambe Dios ta guia i kuida humanidat.​—Salmo 20:6; 105:5; 2 Pedro 1:21.

Punto 2 i 3: E punto di bista di e eskritor i datonan históriko

  Na unda Hesus a kura e hòmber siegu? E buki di Lukas ta bisa ku Hesus a kura un hòmber siegu “ora e tabata yegando Yériko.” Pero ora Mateo a konta e mesun relato, el a menshoná dos hòmber siegu i a bisa ku e insidente ei a tuma lugá ora Hesus “tabata sali for di Yériko.” (Lukas 18:35-43; Mateo 20:29-34) E dos relatonan akí ta skirbí for di dos punto di bista diferente, i eigenlijk nan ta komplementá otro. Relashoná ku e kantidat di hòmber ku Hesus a kura, Mateo tabata mas spesífiko i a menshoná ku nan tabata dos, miéntras ku Lukas a konsentrá riba e hòmber ku Hesus a papia kuné. I pa loke ta e lugá kaminda Hesus a kura nan, arkeólogonan a deskubrí ku den tempu di Hesus Yériko tabata konsistí di dos stat: un di nan tabata un stat hudiu bieu i e otro tabata un stat romano mas nobo. Nan tabata situá ún kilometer i mei for di otro. Kisas Hesus tabata meimei di e dos statnan akí ora el a hasi e milager.

Punto 4: Palabranan usá den sentido literal i figurativo

  Tera lo ser destruí? Na Eklesiástes 1:4 Beibel ta bisa ku “tera ta permanesé pa semper.” Pa sierto hende esei por parse kontradiktorio pasobra Beibel ta bisa ku “e elementonan lo wòrdu destruí ku un kalor intenso, i e tera i su obranan lo wòrdu kimá kompletamente.” (2 Pedro 3:10, Beibel Santu) Pero, Beibel ta usa e palabra “tera” den sentido literal pa referí na nos planeta i tambe den sentido figurativo pa referí na hende ku ta biba riba dje. (Genesis 1:1; 11:1) E destrukshon di “tera” menshoná na 2 Pedro 3:10 no ta referí na e kimamentu di nos planeta, sino na e “destrukshon di hende malbado.”—2 Pedro 3:7.

Punto 5: Ken realmente a hasi algu

  Na Kapernaum, ta ken a hiba e petishon di e ofisial di ehérsito pa Hesus? Mateo 8:5 i 6 ta bisa ku ta e ofisial di ehérsito mes a bai serka Hesus, pero Lukas 7:3 ta bisa ku e ofisial a manda algun ansiano di e hudiunan pa hasi su petishon p’e. Esaki no ta un kontradikshon pasobra e petishon a bini originalmente di e ofisial di ehérsito, pero en bes di bai personalmente, el a manda e ansianonan komo su representante.

Punto 6: Un tradukshon eksakto

  Nos tur ta peka? Beibel ta bisa ku nos tur a heredá piká di e promé hòmber Adam. (Romanonan 5:12) Algun tradukshon di Beibel ta parse di ta kontradisí esaki bisando ku un bon hende “no ta hasi piká.” (1 Huan 3:6, Beibel Santu) Pero den e idioma original, e verbo griego pa “piká” na 1 Huan 3:6 ta den tempu presente ku normalmente ta indiká un akshon kontinuo den e idioma ei. Tin un diferensia entre piká heredá, ku nos no por skapa di dje, i piká ku nos ta hasi deliberadamente i ku kontinuamente nos ta skohé pa desobedesé e leinan di Dios. P’esei, tin algun tradukshon ku a klarifiká esaki i ta usa frasenan mas eksakto manera “no ta praktiká piká” òf “no ta sigui den piká.”—Tradukshon di Mundu Nobo; Beibel na papiamentu koriente.

Punto 7: Loke Beibel ta siña realmente i no doktrina religioso falsu

  Hesus ta igual ku Dios òf ménos ku Dios? Hesus a yega di bisa: “Ami ku e Tata ta ún.” Esei por parse di ta kontradisí un otro kos ku el a bisa, esta, ku “e Tata ta mas ku mi.” (Huan 10:30; 14:28) Pa nos por komprondé e tekstonan akí korektamente, nos tin ku analisá kiko realmente Beibel ta bisa tokante Yehova i Hesus i no purba di pone e tekstonan ei kuadra ku e siñansa di Trinidad, ku no ta basá riba Beibel. Beibel ta bisa ku Yehova ta Tata di Hesus, pero e ta bisa tambe ku Yehova ta e Dios di Hesus, esun ku Hesus ta adorá. (Mateo 4:10; Marko 15:34; Huan 17:3; 20:17; 2 Korintionan 1:3) Pues, Hesus no ta igual ku Dios.

 E konteksto di e palabranan di Hesus “ami ku e Tata ta ún” ta mustra ku e ta papia tokante e union ku tin entre e ku su Tata, Yehova Dios. Hesus a bisa despues: “E Tata ta den union ku mi i ami ta den union ku e Tata.” (Huan 10:38) E mesun union akí ta eksistí tambe entre Hesus i su siguidónan pasobra el a hasi e siguiente orashon tokante nan: “Mi a duna nan e gloria ku bo a duna mi, ya nan por ta ún meskos ku nos ta ún. Ami ta den union ku nan, i abo ta den union ku mi.”—Huan 17:22, 23.

a Por ehèmpel, den un artíkulo tokante Taj Mahal, e Encyclopædia Britannica ta menshoná ku ta e emperador mogol, Shah Jahān, a trah’é. Pero, no ta e mes a trah’é pasobra e artíkulo ta sigui bisa ku tabatin mas ku 20.000 hende ku a yuda ku e konstrukshon ei.