Bai na kontenido

Bai na kontenido

YUDANSA PA FAMIA | HÓBENNAN

Ta Bale la Pena pa Pone Bo Bida na Peliger?

Ta Bale la Pena pa Pone Bo Bida na Peliger?

E PROBLEMA

“Mi a pará serka di un trein ku tabata pasa ku un velosidat hopi haltu den un tùnel. Mi adrenalina a subi asina tantu ku mi a lubidá tur mi problemanan.”—Leon. *

“Ora mi bula den awa for di un baranka hopi haltu, mi ta sinti mi kompletamente liber pa algun sekònde. Mayoria bes mi tabata gusta, pero tin biaha mi tabata haña miedu.”—Larissa.

Meskos ku Leon i Larissa, hopi mucha yòn gusta e sensashon ku nan ta haña ora nan tèst te kon leu nan por bai. Pero tin biaha nan ta riska nan bida. Abo tambe sa sinti gana di purba esei? Si ta asina, lo ta bon pa bo lesa e artíkulo akí.

LOKE TA BON PA BO SA

Bo por bira adikto na aktividatnan peligroso. Kisas lo bo haña un sensashon masha dushi mes pa un momento kòrtiku, pero despues lo bo no keda satisfecho; semper lo bo ke mas. Marko, kende meskos ku Leon tabata keda pará serka di treinnan ku ta pasa den tùnel, a bisa: “Mi a kai den un sírkulo visioso. Mi tabata kontentu pa un momento. Pero despues mi tabata ke haña e sensashon ei atrobe.”

Justin, kende a purba di kore rollerblade wantá na un outo ku tabata koriendo, a bisa: “E sensashon ku mi tabata haña tabata asina dushi ku mi a haña gana di bolbe hasié. Mi tabata ke pa hende atmirá mi, pero mi a terminá den hospital.”

Bo amigunan por pone bo hasi kos sin pensa. Un mucha hòmber di 22 aña ku yama Marvin a bisa: “Mi amigunan tabata preshoná mi pa subi un edifisio haltu sin usa protekshon. Nan tabata bisa mi: ‘Ban Marvin, bo por!’ Mi tabata sinti mi hopi insigur i mi tabata tembla segun ku mi tabata subi.” Larissa, kende nos a menshoná kaba, a bisa: “Mi tabata hasi loke tur hende ta hasi. Mi a djis sigui nan.”

Tin hende ta pone vidio riba Internet pa krea un tipo di preshon di grupo. Nan ta halsa esnan ku ta riska nan bida, i nan ta duna e impreshon ku esei no ta nada malu. Ademas, algun di e vidionan ei ta bira viral riba retnan sosial, i asina esnan ku ta riska nan bida ta haña fama i atenshon.

Por ehèmpel, den algun di e vidionan popular ei bo por mira un aktividat ku yama parkour. Esaki ta enserá ku e persona tin ku pasa over di sierto opstákulonan (manera muraya, kas òf trapi) dor di kore, bula òf subi na un manera ágil sin usa ekipo di siguridat. Esaki por pone bo pensa ku (1) no tin hopi riesgo i (2) ku tur hende por hasi esei. Komo resultado bo por haña gana di hasi loke nan ta hasi i asina pone bo bida na peliger.

Tin maneranan mas mihó i safe pa tèst kiko ta bo límite. Beibel ta bisa: “Entrenamentu físiko ta yuda ku algu.” (1 Timoteo 4:8) Pero Beibel ta spièrta bo tambe pa “biba ku sano huisio.” (Tito 2:12) Kon bo por hasi esei?

LOKE BO POR HASI

Pensa bon kiko por ta e riesgonan. Beibel ta bisa: “Tur hende prudente [sabí] ta trata ku konosementu, ma un bobo ta manifestá lokura.” (Proverbionan 13:16) Pues, promé ku bo partisipá den un aktividat, wak kiko ta e riesgonan. Puntra bo mes: Mi ta pone mi bida na peliger òf mi por haña un aksidente serio?—Prinsipio di Beibel: Proverbionan 14:15, BPK.

Skohe amigu ku tin rèspèt pa bida. Un bon amigu lo no animá bo pa pone bo bida na peliger ni tampoko e lo no purba di konvensé bo pa hasi algu ku abo no ke hasi. Larissa a bisa: “Mi a haña bon amigu ku ta stabil. Nan a yuda mi skohe aktividat ku lo ta bon pa partisipá aden. Ora mi a skohe otro amigunan, mi bida a kambia.”—Prinsipio di Beibel: Proverbionan 13:20.

Puntra bo mes: ‘Mi ta pone mi bida na peliger òf mi por haña un aksidente serio?’

Hasi bon uso di bo abilidatnan sin pone bo bida na peliger. E buki Adolescent Risk Behaviors ta bisa ku “siña establesé prinsipio i límite” ta un parti importante di e proseso pa bira un adulto. Bo por tèst bo límite den un ambiente mas sigur. Kon? Wèl, usa ekipo di protekshon i tuma medida di siguridat.

Hasi loke lo duna bo balor propio. Hende lo respetá bo pa e manera ku bo ta logra resolvé problema den bida, i no pa loke bo ta tribi di hasi. Larissa a bisa: “Bula den awa for di baranka haltu tabata djis e komienso di un parti di mi bida ku por a kousa mi hopi daño. Lo tabata hopi mas mihó si mi a siña bisa nò.”

Kiko ta e konklushon? En bes di pone bo bida na peliger djis pa bo haña un dushi sensashon, skohe dibertishon na un manera sabí.—Prinsipio di Beibel: Proverbionan 15:24.

^ par. 4 A kambia algun nòmber den e artíkulo akí.