Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

RÄ NTHEKE 6

¿Hanja di japi nꞌa rä ꞌue̱ne dä mpadi rä mꞌu̱i nꞌa rä medinthäti?

¿Hanja di japi nꞌa rä ꞌue̱ne dä mpadi rä mꞌu̱i nꞌa rä medinthäti?

«Yä bätsi nuꞌu̱ nꞌa erensia bi ehe de Jeoba.» (Salmo 127:3)

Nuꞌmu̱ nꞌa rä medinthäti di ꞌñehe näꞌä rä mu̱di ꞌue̱ne nuꞌu̱ xa di johya pe ꞌnehe rꞌabu̱ xa tuyämu̱i. Zäi ge nuꞌu̱ hingä xki mbeni ge ma xä hñäkuäbi ndunthi de yä tiempo ꞌne yä tsꞌe̱di pa dä su rä zi ꞌue̱ne. Yä medinthäti dä za dä mu̱di dä me̱ꞌtsi yä xuñha ngeꞌä nubye̱ nuꞌu̱ hingi tsaya xä ñho, ꞌne ya nꞌañꞌo näꞌä tsa ꞌne näꞌä di mbeni. Hänge nubye̱ pe̱ꞌtsi te dä paati yä mꞌu̱i pa njabu̱ dä za dä su rä zi ꞌue̱ne ꞌne rä medinthäti. ¿Hanja dä za dä maxꞌäꞌihu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌofo uni rä Mäkä Tꞌofo pa gi ze̱tihu̱ nuya yä xuñha?

1 BEÑHU̱ GE NꞌA RÄ ꞌUE̱NE MA DÄ PAATI RI MꞌU̱IHU̱

NÄꞌÄ UDI RÄ MÄKÄ TꞌOFO: «Näꞌä toꞌo pe̱ꞌtsi rä mhäte, tse̱ti gatꞌho näꞌä dä ꞌñepäbi; [...] hindi nsuse̱, [ꞌne] hingrä kue̱» (1 Corintios 13:4, 5). Mu̱ nuꞌi grä mu̱di nänä, nzäntho ma gi ne gi japämäsu ho̱nse̱ ri ꞌue̱ne. Po rängeꞌä, zäi ge ri däme ma dä mbeni ge ya nixi gi turimu̱i po geꞌä, hänge beni ge mähyoni gi japämäsu ꞌnehe. Ko rä pasensia ꞌne rä ñhojäꞌi dä za gi ꞌñudi ge di jaꞌäꞌi mꞌe̱di, ꞌne ge gi jamädibi ri däme po näꞌä rä mfatsꞌi di rꞌaꞌi pa gi suhu̱ ri ꞌue̱nehu̱.

«Nuꞌähu̱ ñꞌo̱ho̱hu̱, ꞌmu̱hu̱ xä ñho ko ri ꞌme̱hñähu̱ ngu näꞌä di mända Äjuä.» (1 Pedro 3:7.) Mu̱ nuꞌi grä mu̱di dada, beni ge nubye̱ ri ꞌme̱hñä ma dä ꞌueke ndunthi de rä tiempo ꞌne rä tsꞌe̱di pa dä su ri ꞌue̱nehu̱. Rꞌabu̱ ma dä zabi, ma dä mfada o asta ma dä durämu̱i po gatꞌho nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi pe̱ꞌtsibye̱. Ma dä nja yä pa habu̱ ma dä nkue̱ kongeꞌi pe ogi mfada, beni ge «näꞌä toꞌo hindi nkue̱ nguntꞌä, mänꞌa xä ñho ke nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä xa ja rä tsꞌe̱di» (Proverbios 16:32). Ntiende ꞌne hyandi te thogi pa njabu̱ dä za gi umbäbi ri ꞌme̱hñä näꞌä mfatsꞌi di japäbi mꞌe̱di (Proverbios 14:29).

NÄꞌÄ DÄ ZA GI PE̱FI:

  • Dadahu̱: Faxu̱ ri ꞌme̱hñähu̱ dä su ri ꞌue̱nehu̱, ꞌne mu̱ dä ja mꞌe̱di asta de gä xui. Hye̱pu̱ rꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe gi pe̱fi pa njabu̱ dä nja ri tiempo pa gi ꞌmu̱i ko ri ꞌme̱hñä ꞌne ri ꞌue̱ne

  • Nänähu̱: Hñänihu̱ näꞌä rä mfatsꞌi di rꞌaꞌihu̱ ri dämehu̱ nuꞌmu̱ xiꞌähu̱ ge ne dä maxꞌähu̱ dä su ri ꞌue̱nehu̱. Mu̱ hingä geꞌä pe̱fi, ogi tsanihu̱ ꞌne ko rä ñhojäꞌi ꞌñutihu̱ hanja dä me̱fi xä ñho

2 JAPI DÄ ZE̱DI RI MEDINTHÄTIHU̱

NÄꞌÄ UDI RÄ MÄKÄ TꞌOFO: «Pe̱ꞌtsi te dä zo̱ho̱ dä nꞌatho rä ngo̱» (Génesis 2:24). Mäske nubye̱ ya bi te ri familiahu̱, beni ge nuꞌi ꞌne ri ꞌme̱hñä o ri däme tobe gi “nꞌathohu̱”. Yꞌo̱thu̱ ntsꞌe̱di pa njabu̱ ri medinthätihu̱ dä ze̱di ꞌne hindä hege.

ꞌMe̱hñähu̱, jamädibihu̱ ri dämehu̱ po näꞌä rä mfatsꞌi di rꞌaꞌähu̱. Beni ge nuꞌu̱ yä noya gi mää, dä za dä zo̱ho̱ dä nja ngu nꞌa rä hogä «ꞌñethi» (Proverbios 12:18). Dämehu̱, xipäbihu̱ ri ꞌme̱hñähu̱ ge xa gi mädihu̱ ꞌne ge xa gi numäñhohu̱. ꞌNehe, xipäbihu̱ hängu gi jamädi po gatꞌho näꞌä pe̱fi pa di su ri familiahu̱ (Proverbios 31:10, 28).

«Ogi hoñhu̱ rä ñho pa geꞌäse̱hu̱, hyoñhu̱ pa märꞌa ꞌnehe.» (Filipenses 2:4.) Pe̱fi nzäntho näꞌä mänꞌa xä ñho pa ri ꞌme̱hñä o ri däme ꞌne jamädibi po gatꞌho näꞌä pe̱fi. ꞌUeke de ri tiempohu̱ pa gi ñähu̱ ꞌne yꞌo̱dehu̱ xä ñho te di mbeni nꞌa ngu mänꞌaa. Ogi honi ri ñhose̱ nuꞌmu̱ gi ne gi ꞌme̱ngui ri ꞌme̱hñä o ri däme, yꞌo̱tꞌe ngue̱nda näꞌä di japäbi mꞌe̱di. Rä Mäkä Tꞌofo di mända ge rä ñꞌo̱ho̱ mähyoni dä yꞌo̱tꞌe ko rä ꞌme̱hñä näꞌä ri ꞌñepi, ꞌnehe njabu̱ dä yꞌo̱tꞌe rä ꞌme̱hñä ko rä däme näꞌä ri ꞌñepi. Hänge xa mähyoni gi ñähu̱ xä ñho de geꞌä ꞌne gi jahu̱ nꞌa rä kohi (1 Corintios 7:3-5). Ko rä pasensia ꞌne rä ñhojäꞌi ri medinthätihu̱ ma dä ze̱di.

NÄꞌÄ DÄ ZA GI PE̱FI:

  • Ogi pumfri gi ꞌueke ri tiempo pa gi ñäui ri ꞌme̱hñä o ri däme

  • ꞌÑudihu̱ ko nꞌa zi regalo o ko yä hogä noya ge gi mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa

3 ꞌÑUTI RI ZI ꞌUE̱NE

NÄꞌÄ UDI RÄ MÄKÄ TꞌOFO: Dende ngi “tꞌu̱lo bätsitho gä pädi rä Tꞌofo Äjuä, ꞌne nunä dä za dä rꞌaꞌä rä hogä mfädi” pa gi hñäni rä te (2 Timoteo 3:15, Ár ꞌRaꞌyo Nkohi Jö). Kohihu̱ hanja ma gi ꞌñuti ri bätsihu̱. Beni ge ri bätsihu̱ dä za dä bädi ndunthi asta änte dä mꞌu̱i. Te ngu mientra odä ha rä mu̱i rä nänä, näꞌä zi ꞌue̱ne ya o̱de ꞌne di da ngue̱nda mu̱ gi johyahu̱ o gi turimu̱ihu̱ ora gi nzofohu̱. Hñeti yä he̱ꞌmi kongeꞌä dende dä mꞌu̱i, ꞌne mäske hingä ma dä ntiende gatꞌho näꞌä dä yꞌo̱de, ma dä nzäi ꞌne njabu̱ xtä te ma dä ho dä hñeti yä he̱ꞌmi.

Ogi mbeni ge ri ꞌue̱ne tobe hingi jatho rä je̱ya pa gi ꞌñuti de Äjuä. Xatuäbi Jeoba kongeꞌä (Deuteronomio 11:19). Asta ora gi ñꞌeni ko ri bätsi, xipäbi de gatꞌho nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe xä hyoki Äjuä (Salmo 78:3, 4). Ngu yꞌo ri te ri bätsi näꞌä ma dä da ngue̱nda hängu gi mädi Jeoba, ꞌne näꞌä ma dä bädi dä mädi ꞌnehe.

NÄꞌÄ DÄ ZA GI PE̱FI:

  • Yꞌapäbi rä Zi Dada Jeoba dä rꞌaꞌäꞌi rä mfädi pa gi xahni ri bätsi

  • Mu̱ gi ne ge ri zi ꞌue̱ne dä bädi rꞌa yä tꞌo̱tꞌe nuꞌu̱ gi handi ge xa mähyoni, pe̱ꞌtsi te gi xipäbi njatꞌä