Bona ka leihlo la kgopolo madira ao a emego go lebana le naga e omilego le yeo e nago le meboto. Madira a Bafilisita ao a bego a hlomile mešaša moo, a ile a bona selo se itšego se se kgahlišago nageng yeo ya go tšwafiša. A ile a bona banna ba babedi ba Baisiraele ba eme moo ba bonagalago gabotse moeding wa ka mošola. Madira ao a ile a no lebelela banna bao ba babedi, ka ge a be a nagana gore banna bao ba ka se a fenye. E be e le kgale Bafilisita ba gateletše Baisiraele, bao ba bego ba sa kgone le go loutša didirišwa tša bona tša go lema tša tšhipi ntle le go kgopela thušo go manaba a bona a Bafilisita. Ka gona madira a Baisiraele a be a se a itlhama gabotse. Go oketša moo, e be e no ba banna ba babedi feela! Le ge nkabe banna bao ba be ba itlhamile gabotse, ke’ng seo ba bego ba ka se dira? Bafilisita ba ile ba ba goeletša ka lenyatšo ba re: “Rotogelang go rena, re tle re le rute molao!”—1 Samuele 13:19-23; 14:11, 12.

Ge e le gabotse, batho bao ba bego ba tlo rutwa molao e be e se Baisiraele, eupša e be e tlo ba bona Bafilisita bao. Banna bao ba babedi ba Baisiraele ba ile ba tshelela ka mošola gomme ba thoma go rotogela go bona. Go be go rotogela kudu moo ba ilego ba swanelwa ke go diriša matsogo le dinao, eupša ga se ba ka ba boela morago, ba ile ba namelela maswikeng ba lebile go madira ao. (1 Samuele 14:13) Ga bjale Bafilisita ba ile ba thoma go bona gore monna yo a bego a etile pele o be a itlhamile, gomme a šetšwe morago ke morwadi wa dibetša tša gagwe. Eupša na monna yo a etilego pele o be a nagana gore bona e le ba babedi feela ba be ba tla hlasela madira ao ka moka? Na monna yoo o be a tšea gabotse?

O be a tšea gabotse e bile a na le tumelo e kgolo. Leina la gagwe e be e le Jonathane, gomme lehono Bakriste ba therešo ba ithuta dilo tše dintši go yena. Le ge lehono re sa lwe ntwa ya kgonthe, re ka ithuta mo gontši go Jonathane mabapi le go ba le sebete, go botega le go hloka boithati mo re swanetšego go go bontšha e le gore re be le tumelo ya kgonthe.​—Jesaya 2:4; Mateo 26:51, 52.

E le gore re kwešiše gore ke ka baka la eng Jonathane a ile a hlasela madira ao a Bafilisita, re swanetše go thoma pele ka go lebelela gore e be e le mang le gona a etšwa kae. Jonathane e be e le morwa yo mogolo wa Saulo e lego kgoši ya pele ya Isiraele. Ge Saulo a be a tlotšwa gore e be kgoši, Jonathane o be a šetše a godile, mohlomongwe a na le mengwaga e 20 goba ka godimo ga moo. Go bonagala Jonathane a ile a dula e le mogwera yo mogolo wa tatagwe ka ge tatagwe a be a fela a mo ntšhetša sa mafahleng. Mehleng yeo ya ge Jonathane e be e sa le mofsa, o be a sa tsebe tatagwe e le feela monna yo motelele, yo mobotse le mohlabani yo a nago le sebete, eupša o be a mo tseba e le monna yo a nago le tumelo le boikokobetšo. Jonathane o be a kgona go bona gore ke ka baka la eng Jehofa a ile a kgetha Saulo gore e be kgoši. Gaešita le moporofeta Samuele o ile a bolela gore go be go se na yo a swanago le Saulo nageng ka moka!​—1 Samuele 9:1, 2, 21; 10:20-24; 20:2.

Jonathane o swanetše go ba a ile a thabela tokelo ya go ba yo mongwe wa madira ao a bego a eteletšwe pele ke tatagwe go yo lwa le manaba a batho ba Jehofa. Dintwa tša mehleng yeo di be di sa swane le dintwa tša lehono. Mehleng yeo Jehofa o be a kgethile setšhaba sa Isiraele gore e be sa gagwe, gomme se be se dula se hlaselwa ke ditšhaba tšeo di bego di rapela medimo ya maaka. Bafilisita bao ba bego ba le šoro ka ge ba be ba rapela medimo e bjalo ka Dagoni, ba ile ba leka gantši go gatelela goba go fediša setšhaba sa Jehofa.

Ka gona, go banna ba go swana le Jonathane, go ya ntweng go be go bontšha gore ba botegela Jehofa Modimo. Le gona Jehofa o ile a šegofatša maiteko a Jonathane. Gateetee ka morago ga gore Saulo e be kgoši, o ile a kgetha Jonathane gore a ete pele bahlabani ba 1 000, gomme morwa yo wa gagwe a ba eta pele go yo hlasela bahlabani ba Bafilisita kua Geba. Gaešita le ge bahlabani bao ba Jonathane ba be ba se ba itlhama gabotse, Jehofa o ile a ba thuša go fenya ntweng. Eupša ge Bafilisita ba ekwa seo ba ile ba ipopa ngatana gore ba yo lwa le Baisiraele. Ba bantši ba bahlabani ba Saulo ba ile ba tšhoga. Ba bangwe ba ile ba tšhaba gomme ba khuta, ke moka ba bangwe ba sego kae ba yo lwa ka lehlakoreng la Bafilisita! Eupša Jonathane yena o ile a dula a na le sebete.​—1 Samuele 13:2-7; 14:21.

Letšatšing leo re boletšego ka lona mathomong a sehlogo se, Jonathane o ile a no tšwa a sa bonwe ke motho, a sepela le morwadi wa dibetša tša gagwe feela. Ge ba dutše ba batamela kgauswi le bahlabani ba Bafilisita kua Mikimashe, Jonathane o ile a botša morwadi wa dibetša tša gagwe ka leano la gagwe. O ile a mo hlalosetša gore ba be ba tla ema moo bahlabani ba Bafilisita ba bego ba tla kgona go ba bona. Ge e ba Bafilisita ba be ba ka re ba rotoge gore ba tlo lwa le bona, ba be ba tla rotoga, gomme seo e be e tla ba sešupo sa gore Jehofa o tla thuša bahlanka ba gagwe. Morwadi wa dibetša o ile a dumela ntle le go senya nako, mohlomongwe e le ka baka la ge a tutuetšwa ke mantšu a matla a Jonathane ao a rego: “Ga go seo se ka paledišago Jehofa gore a phološe batho ka batho ba bantši goba ka ba sego kae.” (1 Samuele 14:6-10) Jonathane o be a e ra gore’ng?

Go bonagala Jonathane a be a tseba Modimo wa gagwe gabotse. Ga go pelaelo gore o be a tseba gore nakong e fetilego Jehofa o ile a thuša batho ba gagwe go fenya manaba ao a bego a ba feta kgole ka palo. Ka dinako tše dingwe Jehofa o ile a ba a diriša motho o tee feela go fenya manaba a batho ba gagwe. (Baahlodi 3:31; 4:1-23; 16:23-30) Ka gona Jonathane o be a tseba gore selo se bohlokwa e be e le tumelo ya bona, e sego palo goba matla goba gore bahlanka ba Modimo ba itlhamile gabotse gakaakang. Ka gona, ka tumelo Jonathane o ile a dumelela Jehofa go dira phetho ya ge e ba yena le morwadi wa dibetša tša gagwe ba swanetše go hlasela bahlabani ba Bafilisita. O ile a kgopela Jehofa gore a ba bontšhe sešupo sa ge e ba o tla ba thuša. Ka morago ga gore Jehofa a mmontšhe sešupo seo, o ile a rotoga a yo lwa le manaba ao.

Re bona tumelo ya Jonathane ka ditsela tše pedi. Sa pele, o be a boifa Jehofa Modimo wa gagwe kudu. O be a tseba gore Modimo Ramatlaohle ga se a ithekga ka matla a batho gore a phethe morero wa gagwe, eupša Jehofa o thabela go šegofatša bahlanka ba gagwe bao ba botegago. (2 Dikoronika 16:9) Sa bobedi, pele Jonathane a ka gata mogato, o ile a kgopela sešupo sa gore Jehofa o be a tla mo thekga. Lehono, ga re nyake gore Modimo a re direle mehlolo go bontšha gore o dumelelana le diphetho tša rena. Ka ge re na le Lentšu la Modimo, re na le sohle seo re se hlokago gore re tsebe thato ya Modimo. (2 Timotheo 3:16, 17) Na re ithuta Beibele ka kelohloko pele re dira diphetho tše bohlokwa? Ge e ba re dira bjalo, re bontšha gore ka go swana le Jonathane, sa bohlokwa kudu go rena ke go dira thato ya Modimo e sego ya rena.

Ka gona banna bao ba babedi, e lego mohlabani le morwadi wa dibetša tša gagwe, ba ile ba rotoga kapejana ba lebile go bahlabani ba Bafilisita. Mafelelong ge Bafilisita ba lemoga gore ba tlo hlaselwa, ba ile ba roma batho gore ba yo lwa le banna bao ba babedi. Bafilisita e be e le ba bantši e bile ba le lefelong la godimo, ka gona ba be ka kgona go bolaya banna bao ba babedi gabonolo. Eupša Jonathane o ile a hlaba bahlabani bao ka go latelelana gomme ba wela fase. Morwadi wa dibetša tša gagwe o be a mo šetše morago gomme a tšama a ba feleletša. Banna bao ba babedi ba ile ba bolaya manaba a bona a bahlabani a 20 sekgobeng se senyenyane feela! Le gona Jehofa ga se a ka a felela moo. Beibele e re: “Batho bao ba bego ba le mešašeng kua nageng le madira ka moka ba tšhoga; bathopi le bona ba tšhoga gomme lefase la šišinyega, go tšhoga moo go be go bakilwe ke Modimo.”—1 Samuele 14:15.

Saulo le banna ba gagwe ba ile ba bogela ba le kgojana gomme ba bona kgakanego e kgolo ya Bafilisita bao ba ilego ba thoma le go bolayana! (1 Samuele 14:16, 20) Baisiraele ba ile ba ba le sebete gomme ba ba hlasela, mohlomongwe ba tšea dibetša tša bahlabani bao ba hwilego. Letšatšing leo Jehofa o ile a dira gore batho ba gagwe ba fenye ka tsela e kgolo kudu. Le gona Jehofa ga se a fetoga. Ge e ba le rena re na le tumelo go Jehofa go swana le Jonathane le morwadi wa dibetša tša gagwe, re ka se tsoge ra itshola gore re na le tumelo go yena.​—Maleaki 3:6; Baroma 10:11.

Phenyong yeo dilo ga se tša sepelela Saulo gabotse go swana le kamoo di ilego tša sepelela Jonathane ka gona. Saulo o be a dirile diphošo tše dikgolo kudu. O ile a se kwe moporofeta Samuele yo kgethilwego ke Jehofa. O ile a dira sehlabelo seo se bego se swanetše go dirwa ke moporofeta yo yoo gape e bego e le Molefi. Ge Samuele a fihla o ile a botša Saulo gore ka baka la go se kwe ga gagwe, mmušo wa gagwe o be o ka se eme go ya go ile. Le gona ge Saulo a be a romela banna ba gagwe ntweng o ile a thoma pele ka go ba eniša keno ya bošilo ya gore: “Go rogakwe motho yo a jago dijo pele ga ge e eba mantšiboa le pele ga ge ke itefeletša manabeng a ka!”—1 Samuele 13:10-14; 14:24.

Mantšu a a Saulo a bontšha gore o be a thomile go fetoga ka tsela yeo e sa kgahlišego. Na monna yola wa go ikokobetša le wa go rata Modimo o be a thomile go ikgogomoša? Le gona Jehofa o be a se a ka a laela gore bahlabani bao ba nago le sebete le bao ba bego ba šoma ka thata ba thibelwe go ja. Le gona go thwe’ng ka mantšu a Saulo a gore “pele ga ge ke itefeletša manabeng a ka”? Na ga a bontšhe gore Saulo o be a nagana gore ke yena motho wa bohlokwahlokwa ntweng yeo? Na o be a lebetše gore toka ya Jehofa ke yona e bego e le bohlokwa go feta go nyaka go itefeletša, go hwetša letago le go fenya?

Jonathane o be a sa tsebe selo ka keno yeo ya go se kgahliše yeo tatagwe a bego a e dirile. Ka ge a be a lapišitšwe ke ntwa e thata yeo ba e lwelego, o ile a kgotla lemapo ka molamo wa gagwe gomme a ja todi ya dinose; ka moragonyana ga moo a kwa a na le matla. Ke moka yo mongwe wa banna ba gagwe o ile a mmotša gore tatagwe o be a ntšhitše taelo ya gore go se ke gwa jewa. Jonathane o ile a re: “Tate o tlišitše kgobošo nageng. Bonang kamoo mahlo a ka a phadimago ka gona ka baka la ge ke latswitše todinyana ye ya dinose. Ge nkabe batho ba ile ba ja dithebola lehono nkabe re bile le phenyo e kgolo. Go fihla ga bjale batho bao ba bolailwego ba Bafilisita ga se ba bantši.” (1 Samuele 14:25-30) Jonathane o be a bolela nnete. O be a botegela tatagwe, eupša seo se be se sa dire gore a se ke a bona diphošo tša gagwe. Ga se a ka a no dumelelana le se sengwe le se sengwe seo tatagwe a bego a se dira goba a se bolela, gomme sona seo se ile sa dira gore batho ba bangwe ba mo hlomphe.

Ge Saulo a ekwa gore Jonathane ga se a latela keno yeo a bego a dirile, le gona moo ga se a ka a bona gore taelo yeo e be e le ya bošilo. Go e na le moo, o be a nagana gore morwa wa gagwe o swanetše go bolawa! Jonathane ga se a ka a ganetšana le yena goba a mo rapela gore a se mmolaye. O ile a araba ka go hloka boithati a re: “Ke nna yo! Mpolaye!” Eupša Baisiraele ba ile ba mo emelela ba re: “Na Jonathane yo a re phološitšego kua Isiraele o tlo hwa? Go ka se kgonege! Re ikana ka Jehofa yo a phelago gore ga go moriri wa hlogo ya gagwe wo o tlo go wela fase; ka gobane o sepetše le Modimo go ba go fihla letšatšing le.” Mafelelo e bile afe? Saulo o ile a ba theetša. Pego ya Beibele e re: “Ka go re’alo batho ba ile ba lopolla Jonathane, gomme a se hwe.”—1 Samuele 14:43-45.

Jonathane o be a itiretše leina le lebotse ka go ba le sebete, go šoma ka thata le go hloka boithati. Ge bophelo bja gagwe bo be bo le kotsing, botumo bja gagwe bo ile bja mo phološa. Re swanetše go nagana gore letšatši le lengwe le le lengwe re itirela leina lefe goba botumo bja mohuta mang. Beibele e re botša gore leina le lebotse le bohlokwa kudu. (Mmoledi 7:1) Ge e ba ka go swana le Jonathane re itirela leina le lebotse le Jehofa, gona botumo bja rena e tla ba bja bohlokwa kudu.

Gaešita le ge Saulo a ile a dira diphošo, Jonathane o ile a tšwela pele e le mohlabani yo a botegelago tatagwe ka mengwaga e mentši. Re ka nagana kamoo a ilego a nyama ka gona ge a bona tatagwe a thoma go se sa kwa Modimo e bile a ikgogomoša. Tatagwe o be a thoma go ba le bothata bjo bogolo, le gona go be go se na selo seo Jonathane a bego a ka se dira go mo thuša.

Dilo di ile tša mpefala le go feta ge Jehofa a be a laetše Saulo gore a lwe le Baamaleke, e lego setšhaba seo se bego dira dilo tše mpe kudu. Setšhaba seo se be se feteletše kudu mehleng ya Moshe moo Jehofa a ilego a bolela e sa le pele gore o be a tlo se fediša ka moka. (Ekisodo 17:14) Jehofa o be a laetše Saulo gore a fediše diruiwa ka moka tša Baamaleke le go bolaya kgoši ya bona e lego Agaga. Saulo o ile a fenya ntweng yeo, gomme ga go na pelaelo gore Jonathane o ile a lwa ka sebete ntweng yeo a dira sohle seo tatagwe a mo laetšego sona. Eupša Saulo o ile a se kwe taelo ya Jehofa ka boomo gomme a se bolaye Agaga le diruiwa tša Baamaleke e bile a se senye dithoto tša bona. Moporofeta Samuele o ile a bolela kahlolo yeo Jehofa a bego a tlo ahlola Saulo ka yona ka gore: “Ka ge o ganne lentšu la Jehofa, le yena o tlo go tloša gore o se sa ba kgoši.”—1 Samuele 15:2, 3, 9, 10, 23.

Ka moragonyana ga moo, Jehofa o ile a tloša moya wa gagwe o mokgethwa go Saulo. Ka ge bjale Saulo a be a se sa thušwa ke moya wa Jehofa, o be a fela a hlakahlakana maikwelong, a fela a befelwa le go boifa o šoro. Go be go le bjalo ka ge eka moya o mobe wo Modimo a o dumeletšego gore o tlaiše Saulo o be o tšeetše moya wola o mobotse legato. (1 Samuele 16:14; 18:10-12) Jonathane o swanetše go ba a ile a gateletšega kudu go bona tatagwe yo a kilego a ba le seriti a fetogile ka tsela ye! Eupša Jonathane o ile a dula a hlankela Jehofa ka potego. O ile a dula a thekga tatagwe, e bile ka dinako tše dingwe a bolela le yena a sa tšhabe selo, eupša a dula a botegela Tatagwe yo a sa fetogego e lego Jehofa.​—1 Samuele 19:​4, 5.

Na o kile wa bona motho yo o mo ratago, mohlomongwe mogwera wa gago yo mogolo goba setho sa lapa la geno, a fetoga ka tsela e sa kgahlišego? Seo se kweša bohloko kudu. Mohlala wa Jonathane o re gopotša seo mopsalme yo mongwe ka morago a ilego a se ngwala. O itše: “Le ge tate le mma ba ka ntlogela, Jehofa yena o tla nkamogela.” (Psalme 27:10) Jehofa o a botega. Le wena o tla go amogela gomme ya ba Tate yo a tlago go go thekga ka dinako tšohle, go sa šetšwe seo batho ba se dirago gore ba go nyamiše.

Go ka direga gore Jonathane o ile a tseba gore Jehofa o be a nyaka go amoga Saulo bogoši. Jonathane o ile a arabela bjang? Na a ka ba a ile a ipotšiša gore yena e ka ba kgoši ya mohuta mang? Na a ka ba a ile a nagana gore o tla phošolla tše dingwe tša diphošo tša tatagwe, gomme a ba mohlala o mobotse wa kgoši yeo e botegago le yeo e kwago? Ga re tsebe gore o be a nagana eng; eupša seo re se tsebago ke gore dikgopolo tša mohuta woo ga se tša ka tša phethagala. Na se se be se bolela gore Jehofa o be a lahlile monna yo yoo a botegago? Aowa, o ile a diriša Jonathane go ba yo mongwe wa batho bao ba ilego ba bea mohlala o mobotse kudu wa go ba mogwera yo a botegago wa batho bao re ithutago ka bona ka Beibeleng! Sehlogong se se latelago re tlo ithuta kamoo Jonathane a ilego a ba mogwera yo a botegago.