1, 2. (a) UMariya wafumana kuphi ukulotjhiswa okuvela emntwini angamaziko? (b) Ngisiphi isiqunto obekufuze senziwe nguMariya begodu kwakutjhugulula njani ukuphila kwakhe?

 UMARIYA waqala phezulu awakhiphe woke, njengombana isivakatjhi singena ekhaya. Asizange simbuze bona uphi uyise nofana unina. Besivakatjhele yena! Bekaqiniseka bona asiveli eNazareda. Edorobheni elincani njengelekhabo, isivakatjhi bebasibona msinyana. Besihluke khulu. Sabiza uMariya ngendlela engakajayeleki, sathi: “Ukuthula akube nawe! UZimu unawe, ukubusisile!”—Funda uLuka 1:26-28.

² Ngalokho, iBhayibhili isithula kuMariya, indodakazi kaHeli, wedorobheni leNazareda eGaleliya. Umlando weBhayibhili ngoMariya uthoma ngesikhathi ebekufuze enze ngaso isiqunto esiqakathekileko. Bekabonwe nguJosefa umbazi obekangasi yindoda enjingileko kodwana enekholo. Ngokunokwenzeka wacabanga bona ukuphila kwakhe kuzokuba—kuphila okulula kokusebenza njengomfazi kaJosefa osekelako, bakhulise abantwana ndawonye. Nokho, khonokho, wazifumana aqalene nesivakatjhi esimlethele isabelo esivela kuZimu, isabelo esizokutjhugulula ukuphila kwakhe.

3, 4. Bona simazi kuhle uMariya, khuyini okufuze singayitjheji, begodu khuyini okufuze sidzimelele kikho?

³ Abanengi kuyabarara ukuthi iBhayibhili ayisitjeli okunengi ngoMariya. Ayisitjeli okunengi ngokukhuliswa kwakhe, ngobuntu bakhe begodu ayisitjeli litho nangokwakheka kwakhe. Nokho, okutjhiwo liliZwi lakaZimu ngaye kusazisa okunengi ngaye.

⁴ Bona simazi kuhle, kufuze singakutjheji lokho okufundiswa ziinkolo ngaye. Ngalokho asikhohlweni koke abanengi abakutjhoko ngaye. Asingazitjheji iimfundiso zeenkolo eziphakamisa umfazi othobekileko lo ‘njengoMma kaZimu’ ‘neNdlovukazi yeZulwini.’ Kunalokho, asidzimeleleni kilokho kwamambala okufundiswa yiBhayibhili. Isinikela ilwazi elingeziweko ngekholo lakhe nendlela esingalilingisa ngayo.

5. (a) Khuyini esingayifunda endleleni uMariya asabela ngayo ekulotjhiseni kwakaGabhariyeli? (b) Ngisiphi isifundo esiqakathekileko esingasifunda kuMariya?

⁵ Isivakatjhi sakaMariya bekungasuye umuntu ojayelekileko. Bekuyingilozi uGabhariyeli. Nekabiza uMariya ‘othandiweko,’ “watshwenyeka khulu” ngamezwi nokulotjhisa okungakajayelekokhu. (Luka 1:29) Othandwe ngubani? UMariya akhenge alindele ukuthandwa ngokukhethekileko hlangana nabanye. Kodwana ingilozi beyikhuluma ngokuthandwa nguJehova uZimu. Ngilokho obekuqakathekile kuye. Nanyana kunjalo, akhenge ngokuzikhukhumeza acabange bona bekathandwe nguZimu. Nengabe silwela ukuthandwa nguZimu, singathi ngokuzikhukhumeza sicabange bona selasithanda, sizokufunda isifundo esiqakathekileko uMariya osesemutjha asizwisisako. UZimu ujamelane nabazikhukhumezako, kodwana abazithobako ubapha umusa.—Jak. 4:6.

6. Ngisiphi isabelo ingilozi eyasidlulisela kuMariya?

⁶ UMariya bekakutlhoga ukuthobeka okunjalo, ngombana ingilozi yadlulisela isabelo esikhethekileko kuye. Yamtjela bona uzokuba nomntwana ozokuqakatheka ukudlula boke abantu. UGabhariyeli wathi: ‘UJehova uZimu uzamenza ikosi, njengokhokho wakhe uDavidi. Uzakuba yikosi phezu kwesizukulwana sakaJakobho ngokungapheliko. Umbuso wayo angekhe waphela!’ (Luka 1:32, 33) Ngokuqinisekileko uMariya bekazi ngesithembiso uZimu asenza noDavidi eminyakeni engaphezu kwekulungwana ngaphambilini—esithi, omunye wesizukulwana sakhe uzokubusa ngokungapheliko. (2 Sam. 7:12, 13) Ngalokho indodanakhe izokuba nguMesiya loyo abantu ebebamlindele amakhulu weminyaka!

7. (a) Umbuzo kaMariya wavezani ngaye? (b) Khuyini abantu abatjha abangayifunda namhlanje kuMariya?

⁷ Ngaphezu kwalokho, ingilozi yamtjela bona indodanakhe izokubizwa bona “yiNdodana kaZimu oPhezu kwakho koke.” Umfazi omumuntu angayibeletha njani iNdodana kaZimu? Eqinisweni, uMariya angaba njani nomntwana? Bekabonwe nguJosefa kodwana bangakatjhadi. Umbuzo lo uMariya wawubuza kufanele: “Lokhu kungenzeka njani, ngombana azange khengihlangane nendoda na?” (Luka 1:34) Tjheja bona uMariya akhenge abe namahloni ngokukhuluma ngobuntombi bakhe. Ngakelinye ihlangothi, wabuthatha njengobuligugu ubumsulwa bakhe. Namhlanje, inengi labatjha alinandaba nokulahlekelwa bumsulwa balo ligijimele nokusola labo abahlala bamsulwa. Iphasi litjhentjhe ngendlela erarako. Nokho, uJehova yena akakatjhentjhi. (Mal.  3:6) Njengesikhathini sakaMariya, ubathatha njengabaligugu labo abazithathela phezulu iinkambisolawulo zakhe zokuziphatha.—Funda amaHebheru 13:4.

8. UMariya gade azokuba njani nomntwana onganasono nanyana yena bekanesono?

⁸ Nanyana bekayinceku kaZimu ethembekileko, uMariya gade amumuntu onesono. Alo-ke gade angaba njani nomntwana onganasono, iNdodana kaZimu? UGabhariyeli wahlathulula: “Umoya ocwengileko uzakuba phezu kwakho, namandla kaZimu azaba phezu kwakho. Ngalokhu-ke umntwana ocwengileko uzabizwa bona yiNdodana kaZimu.” (Luka 1:35) Ukucwenga kutjho “ukuhlanzeka.” Ngokuvamileko, abantu badlulisela isono enzalwenabo. Nokho, endabeni le, uJehova uzokwenza ikarisomraro ekhethekileko. Uzokudlulisela ukuphila kweNdodanakhe ukusuka ezulwini kuye esibelethweni sakaMariya bese usebenzisa amandlakhe asebenzako, namtjhana umoya ocwengileko ‘uzaba phezu kwakhe’ uvikele umntwana kinanyana ngikuphi ukuqatjhazelwa sisono. UMariya wasikholelwa na isithembiso sengilozi? Wasabela njani?

9. (a) Kubayini abasoli bebatjhapha ngokuzaza ukulandisa okumalungana noMariya? (b) UGabhariyeli waliqinisa njani ikholo lakaMariya?

⁹ Abanengi kuhlanganise nezazi zeSingabukrestu abakholwa bona intombi ingaba nomntwana. Naphezu kwalo loke ilwazi ebebanalo, babhalelwa kuzwisisa iqiniso elibululeli. Njengombana uGabhariyeli akubeka, “ngombana ayikho into uZimu angekhe ayenza.” (Luka 1:37) UMariya wawakholelwa amezwi kaGabhariyeli, ngombana bekayintombi enekholo elikhulu. Nokho, ikholwelo bekungasilo lokuthatheka. Ngokufana nananyana ngimuphi umuntu onengqondo, uMariya bekafuna ubufakazi angasekela kibo ikholo lakhe. UGabhariyeli bekazimisele ukungezelela ebufakazinobo. Wamtjela ngesihlobo sakhe esikhulileko u-Elisabethi ogade aziwa njengenyumba. Ngesimangaliso uZimu wamenza waba sidisi!

10. Kubayini kungakafuzi sicabange bona isabelo sakaMariya besinganakho ukuthusa neentjhijilo?

¹⁰ Kwanje, uMariya bekazokwenzani? Bekanesabelo aqalene naso begodu anobufakazi bokobana uZimu uzokwenza koke uGabhariyeli amtjele khona. Akukafuzi sicabange bona isabelwesi besinganakho ukuthusa neentjhijilo. Enye into bekabonwe nguJosefa. Bekasazomthatha na nekafumana bona uzithwele? Okhunye godu, isabelwesi ngokwaso besithusa. Bekufuze athwale ukuphila kwendalo kaZimu eligugu ukudlula zoke ezinye iimbunjwa—iNdodanakhe ethandekako! Bekufuze ayitlhogomele kusukela iseselisana begodu ayivikele ephasini elimbeli. Kwamambala, lesi bekusisabelo esikhulu khulu!

11, 12. (a) Amadoda anamandla nanekholo ngezinye iinkhathi asabela njani ezabelweni ezibudisi ezivela kuZimu? (b) Khuyini uMariya ayivezako ngaye ependulwenakhe kuGabhariyeli?

 ¹¹ IBhayibhili itjengisa bona ngitjho namadoda anamandla nekholo ngezinye iinkhathi ayazaza ukwamukela isabelo esibudisi esivela kuZimu. UMosisi wathi akakwazi ukukhuluma kuhle bona angaba mkhulumeli kaZimu. (Eks. 4:10) UJeremiya yena wathi ‘usesemsana’ mncani khulu bona angamukela isabelo uZimu amnikele sona. (Jer. 1:6) UJona wasibalekela isabelo sakhe! (Jona 1:3) Kuthiwani ngoMariya?

¹² Ngitjho nanamhlanje abantu abanengi bayawazi amezwakhe wokuthobeka nependulwakhe enehlonipho. Wathi kuGabhariyeli: “Ngiyincekukazi kaZimu, akwenzeke kimi njengombana utjhwileko!” (Luka 1:38) Incekukazi sisebenzi esiphasi khulu; ukuphila kwaso bekusezandleni zomphathi waso. Yindlela uMariya azizwa ngayo ngoMphathakhe, uJehova. Bekazi bona uvikelekile ezandleni zakhe, bona uthembekile kilabo abathembekileko kuye, nokobana uzombusisa njengombana enza koke angakwenza ngesabelo esibudisesi.—Rha. 18:25.

13. Nengabe ukwenza lokho uZimu asibawe khona kubonakala kubudisi namtjhana kungekhe kukghoneke, singazuza njani esibonelweni sakaMariya?

¹³ Ngezinye iinkhathi uZimu usibawa bona senze into ebonakala ibudisi namkha engekhe yenzeke ngokombono wethu. Nokho, eliZwini lakhe usinikela amabanga amanengi wokumthemba, ukuzibeka ezandleni zakhe njengombana kwenza uMariya. (IzA. 3:5, 6) Sizomthemba na? Nengabe senza njalo, uzosivuza, asinikele amabanga wokwakha ikholo eliqinileko kuye.

14, 15. (a) UJehova wamvuza njani uMariya nekavakatjhele u-Elisabethi noZakariya? (b) Indaba kaMariya etlolwe kuLuka 1:46-55 imbulani ngaye?

¹⁴ Amezwi kaGabhariyeli ngo-Elisabethi atjho okukhulu kuMariya. Kibo boke abafazi abasephasini, ngu-Elisabethi kwaphela ogade azomzwisisa. Ngokurhaba uMariya waya endaweni yakwaJuda eneentaba, ikhambo mhlamunye ebelingathatha amalanga amathathu nofana amane. Njengombana angena emzini ka-Elisabethi noZakariya umpristi, uJehova wabusisa uMariya ngobunye ubufakazi ukuqinisa ikholo lakhe. U-Elisabethi wezwa ukulotjhisa kwakaMariya begodu wezwa umntwana eqayeqa ngethabo esibelethweni sakhe. Wagcwala umoya ocwengileko begodu wabiza uMariya wathi, “Ngunina leKosi yami.” UZimu wambulela  u-Elisabethi bona indodana kaMariya izokuba yiKosakhe, uMesiya. Ngaphezu kwalokho, waphefumulelwa ukubuka uMariya ngokuthembeka kwakhe, wathi: ‘Uthabe kangangani ngokukholwa.’ (Luka 1:39-45) Mbala, koke uJehova akuthembise uMariya kuzokuzaliseka!

¹⁵ Ngokulandelako, uMariya wakhuluma. Amezwakhe abulungwe kuhle eliZwini lakaZimu. (Funda uLuka 1:46-55.) Le, yikulumo kaMariya ede kunazo zoke iinkulumo zakhe ezitlolwe eBhayibhilini, begodu imbula likhulu ngaye. Itjengisa ukuthokoza kwakhe, njengombana adumisa uJehova ngokumbusisa ngelungelo lokuba ngumma kaMesiya. Itjengisa ubukhulu bekholo lakhe, njengombana  akhuluma ngoJehova njengaloyo othobisa abazikhukhumezako nabanamandla nosiza abaphasi nabatlhagako abafuna ukumkhonza. Godu itjengisa nobukhulu belwazi lakhe. Ngokucabangela okukodwa, wadzubhula emiTlolweni yesiHebheru iinkhathi ezingaphezu kwama-20! a

16, 17. (a) UMariya nendodanakhe bawutjengisa njani umoya okufuze siwulingise namhlanje? (b) Ukuvakatjhela kwakaMariya u-Elisabethi kusikhumbuza ngasiphi isibusiso?

¹⁶ Kuyakhanya bona uMariya wacabangisisa ngeliZwi lakaZimu. Nanyana kunjalo, wahlala athembekile, wavumela imiTlolo izikhulumele kunokobana aveze imibono yakhe. Indodana ebeyikhula esibelethweni sakhe nayo beyizokuthobeka njengaye, yathi: “Engikufundisako akusiyifundiso yami, kodwana ivela kuZimu, ongithumileko.” (Jwa. 7:16) Senza kuhle ngokuzibuza: ‘Ngitjengisa ihlonipho enjalo na ngeliZwi lakaZimu? Namtjhana nginyula imibono neemfundiso zami?’ Ngokuqinisekileko, uMariya bekanombono omuhle ngalo.

¹⁷ UMariya wahlala no-Elisabethi iinyanga eentathu, ngokunganakuzaza bakhuthazana. (Luka 1:56) Umlando weBhayibhili okhuthazako ngokuvakatjhokhu usikhumbuza bona ukuba nabangani kungaba sibusiso esingangani. Nengabe sifuna abangani abamthanda kwamambala uZimethu uJehova, siyaqiniseka bona sizokukhula ngokomoya begodu sitjhidele kuye. (IzA. 13:20) Nokho, ekugcineni safika isikhathi sakaMariya sokubuyela ekhaya. UJosefa uzokuthini nekezwa bona uzithwele?

18. UMariya wamtjelani uJosefa begodu wasabela njani?

¹⁸ UMariya akhenge alinde bekubonakale bonyana usidisi. Akunakuzaza bona wakhuluma noJosefa. Ngaphambi kokwenza njalo, kungenzeka wazibuza bona indoda ehloniphekako nesaba uZimu le izokusabela njani kilokho ebekazoyitjela khona. Nanyana kunjalo, wamtjela koke okwenzekileko. Njengombana ungacabanga, uJosefa watshwenyeka khulu. Bekafuna ukumkholwa umntazana amthandako lo, kodwana bekubonakala kwanga wenze ubugirikitjhana. IBhayibhili ayitjho bona bekacabangani. Kodwana ithi wafuna ukumtlhala, ngombana ngesikhatheso umuntu oboniweko bekufana nokuthi utjhadile. Kodwana akhenge afune ukuveza ihlazo lakhe emphakathini, ngalokho wakhetha ukumtlhala ngerhorhomejeni. (Mat. 1:18, 19) Kwamdanisa uMariya ukubona indoda  elungileko le idane kangaka. Nokho, uMariya akhenge amsole ngokungamkholwa kwakhe.

19. UJehova wamsiza njani uJosefa bona enze into efaneleko?

¹⁹ Ngesineke uJehova wasiza uJosefa bona enze okufaneleko. Ebhudangweni, ingilozi kaZimu yamtjela bona ukuzithwala kwakaMariya bekuyisimangaliso. Lokho kungenzeka kwamenza watjhaphuluka! Kwanje uJosefa wenza lokho uMariya akwenza kwasekuthomeni—wenza lokho uJehova ebekafuna akwenze. Wathatha uMariya bona abe mkakhe, begodu wazimisela ukuthwala umthwalo okhethekileko wokutlhogomela iNdodana kaJehova.—Mat. 1:20-24.

20, 21. Abantu abatjhadileko nalabo ababhincela ukutjhada bangafundani kuMariya noJosefa?

²⁰ Abantu abatjhadileko—nalabo ababhincela ukutjhada—benza kuhle ngokufunda ebatjhadini abasesebatjhaba beminyakeni ezi-2 000 eyadlulako. Njengombana uJosefa abona umfazi omutjha lo enza imisebenzakhe yokuba ngumma, wathaba ngokobana ingilozi kaZimu yamnqophisa. UJosefa wakubona ukuqakatheka kokuyama kuJehova nesenza iinqunto ezikulu. (Rha. 37:5; IzA. 18:13) Akunakuzaza bona wahlala atjhejile begodu anesineke nekenza iinqunto njengehloko yomndeni.

²¹ Ngakelinye ihlangothi singafundani ekuzimiseleni kwakaMariya ukutjhada noJosefa? Nanyana ekuthomeni kungenzeka wakufumana kubudisi ukwamukela indabakhe, wamlinda bona enze isiqunto, ngombana gade azokuba yihloko yomndeni. Ngokuqinisekileko lokho bekusifundo esihle kuye njengombana kunjalo nangabafazi abamaKrestu namhlanje. Emaswapheleni, indaba le kungenzeka yafundisa uJosefa noMariya likhulu ngokuqakatheka kokuthembeka nokukhulumisana ngokutjhaphulukileko.—Funda IzAga 15:22.

22. Besinjani isisekelo somtjhado kaJosefa noMariya, begodu bebaqalene nani?

²² Umndeni osesemutjha lo ngokuqinisekileko wathoma umtjhadwawo ngesisekelo esihle. Bobabili bebathanda uJehova uZimu ngaphezu kwakho koke begodu bazimisele ukumthabisa njengababelethi abakhathalelako. Liqiniso, bekuneembusiso ezikulu ezibalindeleko—neentjhijilo ezikulu. Bekufuze bakhulise uJesu, obekazokukhula abe mumuntu omkhulu kunabo boke abakhe baba khona ephasinapha.