Dlulela kokumunyethweko

Dlulela erhelweni leenhloko

INiniva bekulidorobha elinemakhiwo ekarisako

Kghani Bewazi?

Kghani Bewazi?

Kwenzekeni ngeNiniva ngemva kweenkhathi zaboJona?

NGOKUYA nge-The British Museum Blog, “Ngeminyaka yabo-670 B.C.E, i-Asiriya yaba mbuso omkhulu ephasini, kusukela etjingalanga yeSayipurasi kufikela epumalanga ye-Iran begodu kwesikhatjhana beyihlanganisa neGibhide.” Ihlokodorobha yakhona, iNiniva bekulidorobha elikhulu ephasini. Beyineengadi ezihle, isigodlo esikhulu namalayibhrari amakhulu. Imigwalo esebodeni leNiniva yakade ithi iKosi u-Ashurbanipal bekazibiza “ngekosi yephasi” njengamanye amakhosi we-Asiriya. Ngesikhatheso i-Asiriya neNiniva bezibonakala zingekhe zathunjwa.

UmBuso we-Asiriya bewunamandla begodu umkhulu ephasini loke

Nanyana kunjalo, lokha i-Asiriya ibonakala inamandla khulu, umphorofidi kaJehova uZefaniya wathi: ‘USomnini . . . uzakubhubhisa i-Asiriya. Atjhiye iNiniva imabhudubhudu begodu yome kere kwanga lirhalawumba.’ Ukungezelela kilokho, umphorofidi kaJehova uNarhume wabikezela wathi: “Thumbani isiliva! Thumbani igolide! . . . INiniva idlelezelwe, yahlangulwa; yasala ilirubhi! . . . Boke abakubonako bazakubaleka bathi: ‘INiniva igirikile!’” (Zeph. 2:13; Nah. 2:9, 10; 3:7) Ngemva kokuzwa iimphorofidwezi abantu kungenzeka bazibuza: ‘Kghani kungenzeka lokho? I-Asiriya enamandla ingathunjwa?’ Bekubonakala kuyinto engekhe yenzeka.

INiniva yaba yindawo elibhudu!

Nanyana kunjalo, i-Asiriya yathunjwa! Ngekupheleni kwaka-670 B.C.E, i-Asiriya besele ithunjwe yiBhabhiloni namaMede. Ngokukhamba kwesikhathi, abantu akhenge basahlala eNiniva begodu yalitjalwa ngokupheleleko. Incwadi i-The Metropolitan Museum of Art, ithi bekungasenamuntu eNiniva begodu yalitjalwa. Abantu bebazi ngayo nabafunda iBhayibheli. I-The Biblical Archaeology Society ithi ekuthomeni kwabo-1800 “akakho umuntu ebekazi ukuthi i-Asiriya enamandla yakhe yaba khona.” Ngo-1845 umrhubhululi wezinto zakade u-Austen Henry Layard wathoma ukwemba la bekuneNiniva yakade. Akufumanako lokha nakarhubhulula kwaveza ukuthi iNiniva bekulidorobha elikhulu.

Ukuzaliseka kwesiphorofido esimalungana neNiniva kuqinisa ithemba esinalo lokuthi iimphorofido ezimalungana nokuqedwa kwababusi bezepolotiki zizokuzaliseka.—Dan. 2:44; IsAm. 19:15, 19-21.