Doorgaan naar inhoud

Doorgaan naar inhoudsopgave

INTERVIEW | HANS KRISTIAN KOTLAR

Een biotechnoloog vertelt over zijn geloof

Een biotechnoloog vertelt over zijn geloof

In 1978 ging dr. Hans Kristian Kotlar in een bekend Noors kankerziekenhuis werken om wetenschappelijk onderzoek te doen naar kanker en het menselijk immuunsysteem. Rond die tijd ging hij zich ook interesseren voor de oorsprong van het leven. Ontwaakt! stelde hem vragen over zijn onderzoek en zijn geloof.

Waardoor ging u nadenken over de oorsprong en de zin van het leven?

Mijn vader was katholiek en mijn moeder protestant. Daar was ook alles mee gezegd, want geloof was niet belangrijk voor ze. Ik ging in mijn tienerjaren nadenken over de zin van het leven, en ik las boeken over het boeddhisme, het hindoeïsme en de islam. Ik vroeg zelfs aan God of hij me wilde laten zien wat de waarheid was.

Tegen de jaren zeventig was er op het gebied van de moleculaire biologie veel vooruitgang geboekt, en ik vroeg me af of duidelijk zou worden hoe het leven begonnen was. Omdat ik geïntrigeerd was door de mechanismen in levende cellen, besloot ik biotechnologie te gaan studeren. De meesten van mijn hoogleraren zeiden dat het leven geëvolueerd was door natuurlijke processen, en ik geloofde dat.

Hoe kreeg u belangstelling voor de Bijbel?

Er kwamen twee Getuigen van Jehovah bij ons aan de deur. Hoewel ze heel vriendelijk waren, reageerde ik bot en zei ik dat ik geen interesse had. Mijn vrouw had het gesprek gehoord en zei: „Dat was niet aardig van je. Je hebt altijd al willen weten wat de zin van het leven is.” Ze had gelijk, en ik schaamde me. Dus rende ik de Getuigen achterna. In het gesprek dat toen volgde, zei ik dat ik wilde weten of de Bijbel met de wetenschap klopte.

Hoe reageerden ze daarop?

Ze lieten me zien wat de Bijbel zegt over de Bron van de energie die duidelijk in het universum merkbaar is: „Heft uw ogen naar omhoog en ziet. Wie heeft deze dingen geschapen? (...) Vanwege de overvloed van dynamische energie, en omdat hij sterk is in kracht, ontbreekt er niet één aan.” * Die woorden intrigeerden me. Ook vond ik het logisch dat alleen een intelligente Bron van energie een verklaring kon zijn voor de orde in het universum.

Veranderde daardoor uw mening over evolutie?

Ik ging geleidelijk beseffen dat er geen harde bewijzen waren voor de verschillende evolutietheorieën. Eigenlijk zijn het gewoon verhalen die verzonnen zijn om uit te leggen hoe de opmerkelijke ontwerpen die we in levende dingen aantreffen, zoals het immuunsysteem, door blind toeval ontstaan zouden kunnen zijn. Hoe meer ik het immuunsysteem bestudeerde, hoe meer ik besefte dat het heel complex en efficiënt is. Door mijn onderzoek heb ik dus de conclusie getrokken dat het leven moet zijn geschapen door een intelligente Schepper.

Door mijn onderzoek heb ik de conclusie getrokken dat het leven moet zijn geschapen door een intelligente Schepper

Kunt u een paar bewijzen van ontwerp noemen?

Het immuunsysteem is eigenlijk een verbazingwekkende reeks mechanismen die ontworpen is om ons te verdedigen tegen allerlei indringers, zoals bacteriën en virussen. De mechanismen kunnen worden onderverdeeld in twee elkaar aanvullende systemen. Het eerste lanceert binnen een paar uur een aanval op binnendringende micro-organismen. Het tweede doet er een paar dagen over om te reageren, maar valt de indringers heel gericht aan. Dit tweede systeem heeft ook een goed geheugen. Als een bepaalde indringer jaren later terugkomt, wordt die meteen aangepakt. Het hele systeem werkt zo goed dat je vaak niet eens gemerkt hebt dat je een infectie hebt opgelopen en met succes verdedigd bent. Ook bijzonder is de manier waarop het immuunsysteem onderscheid maakt tussen vreemde stoffen en de honderden celtypes waaruit ons lichaam bestaat.

Wat gebeurt er eigenlijk als een micro-organisme ons lichaam binnendringt?

Micro-organismen dringen binnen via de lucht die we inademen, via ons voedsel, via ons urogenitale systeem of via de huid. Als het immuunsysteem indringers waarneemt, wordt er een kettingreactie (cascade) in werking gezet waarbij tientallen zorgvuldig ontworpen eiwitten een rol spelen. Elke component in deze kettingreactie activeert weer de volgende om de tegenaanval te versterken. Het is een ongelofelijk ingewikkeld proces.

Kunnen we dus stellen dat uw kennis van de wetenschap uw geloof in God heeft versterkt?

Absoluut! De kracht en de complexiteit van ons immuunsysteem zijn aanwijzingen dat er een wijze, liefdevolle Schepper bestaat. Ik wil er nog aan toevoegen dat de wetenschap ook mijn geloof in de Bijbel heeft versterkt. Spreuken 17:22 zegt bijvoorbeeld: „Een hart dat blij is, doet goed als geneesmiddel.” Onderzoekers hebben ontdekt dat onze gemoedstoestand invloed kan hebben op ons immuunsysteem. Stress kan onze afweer bijvoorbeeld verzwakken.

Veel van uw collega’s geloven niet in God. Hoe komt dat?

Daar zijn verschillende redenen voor. Sommigen aanvaarden gewoon wat hun geleerd is, net zoals ik deed. Misschien gaan ze ervan uit dat evolutie ondersteund wordt door wetenschappelijke bewijzen. Anderen denken niet veel na over de oorsprong van het leven. Dat is jammer. Volgens mij zouden ze meer vragen moeten stellen.

Waarom bent u een van Jehovah’s Getuigen geworden?

Ik voelde me aangetrokken tot hun gastvrijheid en hun geloof in de mooie toekomst die de Schepper belooft. * En dat geloof is gebaseerd op onderzoek en logische redenaties, niet op mythen of speculatie. *