FALU tau kua mole, ko Roald mo Elsebeth, ko e hoa mau he tau atu tau 40 tumā ne nonofo mitaki i Bergen, ko e taone lahi ke uaaki ha Noue. Ne gahua fakalataha a laua mo e tama fifine mo e tama taane ko Isabel mo Fabian, kua fekafekau fakamooli ke he tau gahua he fakapotopotoaga. Ko Roald ko e motua mo Elsebeth ko e paionia, mo e ko Isabel mo Fabian ne gahua malolō a laua ko e tau tagata fakailoa.

Ka e ia Sepetema 2009, ne fifili e magafaoa ke taute taha mena kehe​​—⁠ke fakaaoga taha e faahi tapu ke fakamatala he matakavi tu tokotaha. Ko Roald mo Else­beth fakalataha mo Fabian, ne 18 e tau moui he magahala ia, ne fenoga atu ki Nordkyn ko e vala motu ne toka he matakavi ha Finnmark, i luga he Arctic Circle. He maaga ia i Kjøllefjord, ne fakamatala auloa a lautolu mo e tau matakainaga taane mo e fifine ne o mai foki ke he faahi motu tu tokotaha ia ke taute e gahua fakamatala. “He kamataaga he faahi tapu ia,” he manatu e Roald, “ne fiafia lahi au ha kua maeke ia au ke fakatokatoka e tau matagahua haaku ke maeke ke fakalataha ke he gahua pauaki nei ke taha e faahi tapu katoa.” Ka e he matahiku he faahi tapu ia, ne kamata a Roald ke tupetupe haana logonaaga. Ko e heigoa ne tupu?

“Ne amanaki noa ni,” he talahau e Roald, “a Mario, ko e paionia i Finnmark, ti ole ki a mautolu ko e manako nakai a mautolu ke hiki atu ke he taone ne higoa ko Lakselv ke lagomatai e fakapotopotoaga ne 23 e tagata fakailoa i ai.” Ne ofo lahi a Roald ha ko e hūhū. Ne fakamaama e ia: “Ne manamanatu au mo Elsebeth ke fekafekau he matakavi ne manako lahi ke he lagomatai​​—⁠ka e ke lata mo e magaaho fakamui a ia ka o kehe e fanau he kaina.” Ka e he tau aho gahoa ni he fakamatala he faahi motu tu tokotaha nei, ne maeke ia Roald ke kitia kua makai e tau tagata ke fakaako hagaao ki a Iehova. Kua lata a lautolu ke lagomatai mogonei ni​​—⁠nakai he taha magaaho foki. “Ne manamanatu lahi au ke he ole nei ti hokotia ke fofō foki haaku a mohe ke he loga e pō,” he manatu e ia. Ti ta atu ai e Mario a Roald mo e magafaoa haana ki Lakselv, ne kavi ke he 240 e kilomita ke he faahi toga ha Kjøllefjord. Ne manako a Mario ke kitia he tau tagata ahiahi ma lautolu ni e fakapotopotoaga tote i ai.

I Lakselv, ko Andreas, ko e taha he tau motua tokoua i ai ne fakakite ke he tau tagata ahiahi e matakavi mo e Fale he Kautu. Ne fakafeleveia mafanatia he fakapotopotoaga a lautolu mo e tala age ki a Roald mo Elsebeth kua fiafia lahi a lautolu ka maeke e magafaoa ke hiki atu ki ai ke lagomatai e gahua he Kautu. Mo e mamali, ne pehē a Andreas kua fitā a ia he fakatokatoka a Roald mo Fabian ke hūhū tala ke he gahua! Ko e heigoa he tau tagata ahiahi ka taute?

Ko e tali fakamua ha Fabian ko e: “Ai fai manako au ke hiki mai ki hinei.” Ko e manatu ke toka e tau kapitiga tata haana ne momoui hake auloa he fakapotopotoaga i kaina mo e nofo he taone tote kua nakai omoomoi lahi ki a ia. Kua nakaila oti foki e fakaakoaga haana ke eke mo tagata gahua hila. Ka ko e mogo ne hūhū ki a Isabel (ne 21 e tau moui he mogoia) ke he manatu haana ke he hiki, ne talahau e ia: “Ko e mena tonu ia ni haaku ne manako tumau ke taute!” Ka kua pehē a Isabel: “He lahi e manamanatu haaku ki ai, ne manamanatu au, ‘Kua mitaki mooli nakai e manatu nei? To galo kia ia au e tau kapitiga haaku? Lata ni kia au ke nofo he fakapotopotoaga ne hagahaga mitaki mo e iloa mitaki e tau fakaholoaga?’” Ko e heigoa e tali atu ha Elsebeth ke he uiina? “Logona hifo e au kua foaki mai e Iehova e kotofaaga ma e magafaoa ha mautolu,” he talahau e ia, “ka e manamanatu foki au ke he fale ha mautolu ne ko e fakafoou laia mo e tau mena oti ne toka i loto ne moua e mautolu he 25 e tau kua mole.”

He oti e faahi tapu pauaki, ne liliu atu a Roald mo e magafaoa haana ki Bergen, ka e nakai oti e manamanatu ha lautolu ke he tau matakainaga Kerisiano ha lautolu i Lakselv, ne kavi 2,100 e kilomita he mamao. “Ne liogi lagaloga au ki a Iehova,” he ui e Else­beth, “ti matutaki tumau au mo e tau kapitiga ne feleveia mo mautolu ti feutaaki e tau ata mo e tau tala ke he tau mena tutupu.” Ne ui a Roald: “Ne lata au ke fai magaaho ke hufia ke he loto e manatu ke hiki atu. Lata foki au ke manamanatu kua maeke nakai ke leveki ni e mautolu a mautolu. Ko e puhala fe ke leveki aki a mautolu? Ne liogi lagaloga au ki a Iehova mo e tutala ke he magafaoa haaku mo e tau matakainaga lotomatala.” Ne manatu a Fabian: “He lahi e manamanatu haaku ki ai, ne mailoga e au kua nakai fai kakano aoga lahi ai ke pehē nakai. Ne liogi tumau au ki a Iehova, ti ko e manako ke hiki atu kua malolō fakahaga.” Mo Isabel foki? Ke mautali ke lata mo e hikiaga, ne kamata a ia ke paionia he taone haana ne nofo ai. He mole e ono e mahina he paionia, ne lahi foki e magaaho haana ne fakaako e Tohi Tapu, ne logona hifo e ia kua mautali a ia ke taute e hiki lahi.

He malolō fakahaga e manako ke fekafekau he matakavi ne manako lahi ma e tau tagata fakailoa, ne taute he magafaoa e tau lakaaga ke moua e foliaga ha lautolu. Ko e gahua totogi lahi ha Roald ti fiafia lahi a ia ki ai, ka e ole a ia ke taha e tau ka okioki mai mo e gahua. Ka e ne ole e takitaki gahua haana ke fakatumau ke gahua vala magaaho​​—⁠ua e faahi tapu ka gahua, ono e faahi tapu ka okioki. “Ne tote lahi e totogi haaku, ka kua felauaki mitaki,” he ui e Roald.

Ne talahau e Elsebeth: “Ne tala mai e taane haaku ki a au ke lali ke kumi fale i Lakselv mo e kumi tagata ke nofo totogi he fale ha mautolu i Bergen. Ne lahi e magaaho mo e gahua kua tuku ki ai, ka kua kautū a mautolu. Fai magaaho he mole, ne moua he fanau e tau gahua vala magaaho,” he lafi e ia, “ti lagomatai e laua a maua ke totogi e tau mena kai mo e puhala o fenoga.”

Pehē a Isabel: “Ha kua tote e taone ne hiki atu a mautolu ki ai, ko e paleko lahi mahaki haaku ko e kumi e gahua ke leveki aki au ko e paionia. He falu magaaho kua tuga na teao ni.” Ka ko e taute ha gahua ikiiki  vala magaaho ka moua e ia​​—⁠hiva he tau fakamua​​—⁠ne maeke ia Isabel ke totogi e tau mena fakatupe haana. Ka e kua a Fabian? “Ke fakakatoatoa e aoga haaku ko e tagata gahua hila, ne lata agaia ni au ke gahua fakamahani. Ne taute pihia e au i Lakselv. Fakamui, ne paase e kamatamata haaku mo e moua e gahua vala magaaho ko e tagata gahua hila.”

Ko Marelius mo e hoana haana ko Kesia, ne manako foki ke fekafekau he matakavi ne manako lahi ke he tau tagata fakailoa. Pehē a Marelius, kua 29 e tau moui mogonei: “Ko e tau lauga mo e tau hūhū tala he fonoaga faahimotu hagaao ke he paionia ne omoomoi au ke manamanatu ke fakalaulahi e fekafekauaga haaku.” Ka e ko Kesia, kua 26 e tau moui mogonei, ko e manatu ke hiki kehe mai he magafaoa ko e mena uka lahi. “Ne matakutaku au he manatu ke nofo mamao ligo mai he tau tagata ne ofania e au,” he talahau e ia. Lafi ki ai, ne gahua tumau a Marelius ke totogi e mokesi he fale ha laua. Pehē a ia: “Ko e lagomatai ha Iehova mo e loga he tau liogi ne ole a maua ma e lalagoaga haana ke taute e tau hikiaga, ti maeke ia maua ke hiki.” Fakamua, ne lahi e magaaho ha laua ne fakaaoga ke fakaako e Tohi Tapu. Ti fakafua e laua e fale ha laua, fakaoti mai he tau gahua tupe, mo e hiki atu ia Aokuso 2011 ke he taone ko Alta, he faahi tokelau ha Noue. Ke leveki a laua he paionia i ai, ne gahua leveki tupe a Marelius mo e gahua a Kesia he fale koloa.

Ko Knut mo Lisbeth, ko e hoa mau kua 30 tumā e tau tau moui mogonei, ne aamotia he tau tala he Yearbook hagaao ki a lautolu ne fekafekau he tau matakavi ne manako lahi ke he tau tagata fakailoa he Kautu. “Ne omoomoi he tau mena tutupu nei a maua ke manamanatu ke fekafekau he motu kehe,” he talahau e Lisbeth, “ka e fakauaua ha kua nakai talitonu au to maeke he tagata noa tuga au ke taute e mena nei.” Pete ia, ne taute e laua e tau lakaaga ke moua e foliaga ha laua. Pehē a Knut: “Ne fakafua e maua e kaina ha maua, mo e ke fakaputu e tupe ne hiki a maua nonofo mo e matua fifine haaku. Fai magaaho he mole, ke fai iloaaga ke he fekafekau he matakavi vagahau kehe, ne taha e tau ne hiki atu a maua ke he fakapotopotoaga vagahau Peritania i Bergen, ti nonofo a maua mo e matua fifine ha Lisbeth.” Nakai leva, ne logona hifo e Knut mo Lisbeth kua mauokafua tuai a laua ke taute e hiki, mo e ko e hikiaga lahi foki​​—⁠ki Ukanatā. Ne liliu a laua ki Noue ke gahua, ua e mahina he tau. He puhala ia kua maeke ia laua ke moua e tupe kua lata ke leveki aki a laua mo e fakamatala tumau i Ukanatā he tau katoa.

Ko e heigoa e fua ne moua mai he tau tagata gahua fakamakai nei? Pehē a Roald: “Ne lahi e magaaho ne taute mena auloa a mautolu ko e magafaoa he matakavi tu tokotaha nei, ka fakatatai ki a mautolu i Bergen. Kua femataaki lahi e magafaoa ha mautolu. Ke kitia e fanau ha maua ne holo ki mua fakaagaaga ko e fakamonuinaaga.” Ne lafi e ia: “He mogonei foki kua fakatotoka ha mautolu a onoonoaga ke he tau koloa fakatino. Kua nakai uho lahi mahaki ai ke tuga he manatu e mautolu.”

 Ne kitia e Elsebeth e lata ke fakaako e taha vagahau. Ko e ha? Ko e matakavi fonua he Fakapotopotoaga Lak­selv ne putoia e maaga ko Karasjok, he lotouho ne nonofo ai e tau tagata Sami​​—⁠ko e tau tagata motu he faahi tokelau ha Noue, Suitene, Finilani, mo Rusia. Ke mukamuka ke hokotia ke he tau tagata motu nei, ne taute e Elsebeth e fakaakoaga he vagahau Sami. Kua maeke a ia mogonei ke tutala fakamukamuka he vagahau ia. Fiafia nakai a ia ke he matakavi foou haana? Pehē a ia mo e fofoga kua fiafia lahi: “Kua taute e au ono e fakaako Tohi Tapu. Nakai fai matakavi foki kua manako au ke nofo ai, ka e hinei!”

Ko Fabian, ko e paionia mo e fekafekau lagomatai he mogonei, kua talahau ne lagomatai e ia mo Isabel tokotolu e fuata mui he fakapotopotoaga foou ha lautolu ne lata ke fakamalolō ke putoia lahi ke he tau matagahua he fakapotopotoaga. Kua malolō oti e tau fuata tokotolu ia mogonei he fekafekauaga. Ti tokoua ia lautolu ia kua papatiso mo e eke mo tau paionia fakakū ia Mati 2012. Taha foki he tau fuata mui ne lolelole fakahaga ke he kupu mooli ne fakaaue ki a Fabian mo Isabel he lagomatai a ia ko e fuata fifine ke “liu gahuahua foki.” Pehē a Fabian: “Ne fiafia lahi au he mogo ne talahau e ia e mena ia. Ko e olioli mooli ke lagomatai taha tagata!” Pehē a Isabel: “He kotofaaga nei, kua ‘kamata mooli e au mo e kitekite, kua mitaki a Iehova.’” (Sala. 34:8) Ne pehē foki a ia: “Lafi ki ai, ko e fekafekau hinei kua fuluola mooli!”

Ko Marelius mo Kesia mogonei kua fakamukamuka e puhala moui ka e maukoloa e tau momoui. Ko e fakapotopotoaga i Alta ne hiki atu a laua ki ai, kua 41 e tagata fakailoa i ai mogonei. Pehē a Marelius: “He liu onoono ki tua, kua atihake mooli ke kitia e hiki lahi he tau momoui ha maua. Fakaaue a maua ki a Iehova ha kua maeke ia maua ke fekafekau ki a ia ko e tau paionia hinei. Kua nakai fai mena ne mua atu e fiafia.” Ne lafi e Kesia: “Kua fakaako au ke falanaki katoatoa ki a Iehova, ti kua leveki fakamitaki e ia a maua. Ne iloa foki e au ko e nofo mamao ligo mo e tau magafaoa haaku kua lagomatai au ke tokiofa fakalahi e tau magaaho ka feleveia auloa a mautolu. Ne nakai tokihala au he fifiliaga ha maua.”

Ka e kua a Knut mo Lisbeth i Ukanatā? Pehē a Knut: “Ne fai magaaho ke mahani ke he takatakaiaga mo e aga motu foou. Ko e vai, hila, mo e tau lekua he manava​​—⁠ne tutupu ni ti galo, ka kua maeke ia maua ke taute e tau fakaako Tohi Tapu loga ke he tau manako ni ha maua!” Pehē a Lisbeth: “He hafa ni e tulā he mamao mai mo e matakavi ne nonofo a maua, kua ha ha ai e tau matakavi ne nakaila hoko ia e tala mitaki ki ai. Ka e he mogo ne o atu a maua ki ai, ha ha i ai e tau tagata ne totou Tohi Tapu, ti ole mai ki a maua ke fakaako a lautolu. Ko e fakaako e fekau he Tohi Tapu ke he tau tagata fakatokolalo nei ko e mena kua mua atu e fiafia!”

Kua fiafia mooli ha tautolu a Takitaki ko Keriso Iesu, ke kitekite mai he lagi ke he puhala kua matutaki e gahua fakamatala ne kamata e ia ke hokotia ke he loga e tau motu he lalolagi! E, ma e tau tagata oti he Atua, ko e olioli lahi mahaki ke foaki fakamakai a lautolu ke taute e poakiaga ha Iesu ke “eke e tau motu oti kana mo tutaki.”​​—⁠Mata. 28:19, 20.