Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

KAJJIOÑE TÕMAK EO AER | NOA

Kar Lo̦mo̦o̦rene im Bar Jiljilimjuon Armej

Kar Lo̦mo̦o̦rene im Bar Jiljilimjuon Armej

NOA im baam̦le eo an rej pãd iturin doon im roñjake ainikien an wõt mijeljel. Baj pijaikl̦o̦k m̦õk aer jijet ippãn doon iturin juon l̦aam̦ jidikdik. Rej roñ ainikien an wõt to̦re tok ioon wa eo im rej bar roñjake im eñjake an n̦o ko itaak n̦a ikiin wa eo. Joñan in elukkuun l̦ap ainikien an wõt im l̦ap ainikien depdep in n̦o ko.

Joñan in elukkuun l̦ap an jubũruon Noa ke ej loe kõrã eo pãleen me etiljek, em̦m̦aan mãjojo ro jilu nejin im lim̦aro pãleer. Ilo tõrein me aolep armej ro jet rej eñtaan, Noa elukkuun aenõm̦m̦an kõnke aolep ro me raorõk ippãn rej pãd iturin. Remour im ejjel̦o̦k jorrããn enaaj wal̦o̦k ñan er. Ejjel̦o̦k pere bwe ilo tõrein, Noa ej tõl baam̦le eo an ilo an jar im kam̦m̦oolol Anij kõn an kar lo̦mo̦o̦ren er. Ej kõl̦l̦aaj ainikien im jar bwe aolepeer ren roñ.

Tõmak eo an Noa ear lukkuun l̦ap. Kõn wõt kar tõmak in an Noa, Jeova, Anij eo an, ear lo̦mo̦o̦rene im baam̦le eo an. (Hibru 11:7, UBS) Kiiõ ke remour im rej kon̦ ilowaan wa eo, ear aikuj ke kajoor wõt tõmak eo aer? Aet. Ear aikuj kajoor wõt tõmak eo aer bwe ren maroñ kijenmej wõt kõn men ko reppen rej pojak in wal̦o̦k ñan er ilo raan ko rej pãd im̦aan. Kõj bareinwõt ej aikuj kajoor wõt tõmak eo ad ilo raan kein me el̦ap an pen mour ie. Jen kiiõ lale ta ko jemaroñ katak jãn tõmak eo an Noa.

“EÑOUL RAAN IM EÑOUL BOÑ”

Ear “wõt mijeljel ium̦win eñoul raan im eñoul boñ.” (Jenesis 7:4, 11, 12, UBS) Ear jab bõjrak an dãn eo uwe im utiejl̦o̦k wõt. Noa ej lukkuun kile bwe Anij eo an, Jeova, ej kaibwijleplepe aolepen lal̦ in ñan kõjparok ro rem̦m̦an im ko̦kkure ri nana ro.

Ibwijleplep eo ear kabõjrak jerbal ko renana me jet enjel̦ ro rar kõm̦m̦ani ke rar jum̦ae Anij. Enjel̦ rein rar po ippãn Setan im rar “ilo̦k jãn jikier” ilo lañ bwe ren maroñ itok ñan lal̦ in im pãlele ippãn kõrã ro. Ke ear wõr nejin enjel̦ rein ajri ippãn kõrã ro, ajri rein rar rũttol̦o̦k im erom ri ineea ro. (Jud 6; Jenesis 6:4, UBS) Ejjel̦o̦k pere bwe Setan ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ kõn an kar enjel̦ rein jum̦ae, kõnke men in ear bar jelõt armej ro, menin kõm̦anm̦an ko raorõktata an Jeova ilo lal̦ in.

Bõtab, ke ear utiejl̦o̦k wõt dãn eo, enjel̦ nana rein rar ukot m̦õraer jãn ãnbwinnin armej bwe ren bar jepl̦aak ñan lañ. Jãn kar iien in, ear jako maroñ eo an enjel̦ rein ñan bar ukot m̦õraer ñan ãnbwinnin armej. Rar etal jãn kõrã ro pãleer im ro nejier. Rar jol̦o̦k baam̦le ko aer bwe ren mej ippãn aolep armej ro jet ilo kar Ibwijleplep eo.

Ke Inok ear mour enañin 700 iiõ ko m̦okta jãn Ibwijleplep eo, Jeova ear kakkõl armej ro bwe Enaaj ko̦kkure ro renana. (Jenesis 5:24, UBS; Jud 14, 15) Jãn kar tõre ko an Inok, armej ro rar nanal̦o̦k wõt im ear l̦apl̦o̦k wõt aer lãj. Kiiõ, Ibwijleplep eo ej pojak in ko̦kkure aolep ri nana rein. Noa im baam̦le eo an rar ke m̦õn̦õn̦õ in loe an armej ro mej?

Rar jab! Anij ear jab bar m̦õn̦õn̦õ ke ej lo an armej rein mej. (Ezekiel 33:11) Jeova ear kate joñan wõt an maroñ ñan lo̦mo̦o̦ren armej rein. Ear jiroñ Inok bwe en kakkõl armej ro im ear bar jiroñ Noa bwe en jek juon wa kileplep. Armej rein rar lo an Noa im baam̦le eo an eñtaan ium̦win elõñ iiõ ko ke rar kalõk wa eo. Jeova ear bar jiroñ Noa bwe en kakkõl armej rein im kwal̦o̦k naan ñan er. (2 Piter 2:5) Noa ear kakkõl armej rein bwe Anij ej pojak in ko̦kkure jukjukun pãd eo ilo tõre eo, ãinwõt an kar Inok bar kakkõl er. Ak ta eo armej ro rar kõm̦m̦ane? Jijej, eo me ear pãd ilañ im lo aolep men ko rej wal̦o̦k ilo tõre eo, ej ba bwe armej ro rar jab roñjake im pokake “m̦ae iien eo Ibwijleplep eo ej to̦re men otemjej im rejako.”​—Matu 24:39, UBS.

Ekar ewi wãween mour eo an Noa im baam̦le eo an ilo raan ko 40 m̦oktata ãlikin an kar Jeova kiili kõjãm in wa eo? Ejjel̦o̦k pere bwe ke ear wõt aolepen raan ko, Noa im baam̦le eo an rar poub wõt ilo jerbal ko aer. Rar lale doon, karreoik wa eo, im lali aolep menninmour ko ilowaan wa eo. Bõtab juon raan, el̦ap aer ilbõk ke rej roñ ainikien im eñjake an wa eo jino m̦akũtkũt. Joñan an ibwij, dãn eo ejino kõm̦akũt wa eo! Dãn eo ear uwel̦o̦k im utiejl̦o̦k m̦ae iien wa eo ej “pelõñl̦o̦k jãn ãne.” (Jenesis 7:17, UBS) Men in ear lukkuun kaalikkar joñan kajoor eo an Anij L̦apl̦ap, Jeova!

El̦ap an kar Noa kam̦m̦oolol kõn an kar Anij kõjparoke im baam̦le eo an, im bareinwõt kõn an kar kõjerbal er bwe ren kakkõl armej ro. Noa ear kate ium̦win elõñ iiõ ko ñan kakkõl er. Emaroñ kar l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjãn an kate kõnke ejjel̦o̦k juon iaan armej ro rar roñjake! Meñe emaroñ kar wõr jein im jatin Noa, mañden, im nukũn, bõtab ejjel̦o̦k juon iaaer rar roñjake. Ro wõt me rar roñjake Noa ej kõrã eo pãleen, im l̦õm̦aro jilu nejin kab lim̦aro pãleer. (Jenesis 5:30, UBS) Im kiiõ ke armej rein ralitõk rej pãd ilowaan wa eo, rejel̦ã bwe ejjel̦o̦k rueer kõnke rar kate er joñan wõt aer maroñ ium̦win elõñ iiõ ko ñan kakkõl armej ro.

Jeova eban oktak. (Malakai 3:6) Jijej Kũraij ear ba bwe raan kein jej mour ie ej “ãinwõt tõre ko an Noa.” (Matu 24:37, UBS) Mour ilo lal̦ in elukkuun nanal̦o̦k wõt, im m̦õttan wõt jidik enaaj jako jukjukun pãd in enana. Rainin, ewõr juon ennaan in kakkõl me armej ro an Anij rej kwal̦o̦ke ñan armej ro otemjej. Kwõnaaj ke roñjake naan in kakkõl kein? Ñe em̦õj am̦ jel̦ã kõn katak ko rem̦ool, kwõnaaj ke kobal̦o̦k ippãn armej ro an Anij ilo aer kakkõl ro jet? Noa im baam̦le eo an rar kõm̦m̦ane juon joñak em̦m̦an ñan kõj aolep.

KAR LO̦MO̦O̦REN ER JÃN IBWIJLEPLEP EO

Ke wa eo ej eppepe ilo m̦al̦o, ebwe an l̦ap kõto im n̦o. Joñan in Noa im baam̦le eo an rej roñ ainikien al̦al̦ ko kõn an ellãle wa eo. Noa ear ke inepata kõn an l̦ap n̦o ak inepata ñe edouj ak rup wa eo? Elõñ armej rainin remaroñ l̦õmn̦ak bwe wa eo en kar douj. Bõtab, ekar ejjel̦o̦k eñjake in pere ippãn Noa ñan jidik. Baibõl̦ ej ba: “Tõmak eo an Noa ear kõm̦m̦an bwe en . . . jek juon wa.” (Hibru 11:7, UBS) Noa ear tõmak ilo ta? Ear tõmak ilo Anij. Jeova ear kõm̦m̦ane juon bujen ak kallim̦ur ippãn Noa bwe enaaj lo̦mo̦o̦rene im ro otemjej ippãn ñe Enaaj bõktok Ibwijleplep eo. (Jenesis 6:18, 19, UBS) Eo me ear kõm̦anm̦an lañ im lal̦ im men otemjej rej mour emaroñ ke kõjparok wa eo bwe en jab douj? Aet! Noa ear lukkuun tõmak bwe Jeova enaaj kajejjet kallim̦ur eo an. Im ke ear itok Ibwijleplep eo, Anij ear kajejjet kallim̦ur eo an ilo an kar lo̦mo̦o̦ren Noa im baam̦le eo an.​—1 Piter 3:20.

Ãlikin 40 raan im 40 boñ, ear bõjrak an wõt. Ñe jenaaj ukot tok men in ñan kõl̦õn̦ta ko ad, iien in ear bõjrak an wõt ej ilo allõñ in Tijem̦ba, ilo iiõ n̦e 2370, m̦okta jãn Kũraij. Meñe ear bõjrak an wõt, bõtab ejjañin iien an Noa im baam̦le eo an diwõj jãn wa eo. Ekar lukkuun obrak wa eo kõn aolep kain menninmour, im joñan an utiej ijo wa eo ej eppepe ie, eutiejl̦o̦k jãn tol̦ ko reutiej. (Jenesis 7:19, 20) Noa ear ajeji jerbal ko reddo ikõtaan im l̦õm̦aro jilu nejin. Ejjel̦o̦k pere bwe rar jipañ doon im naajdik im karreoik aolep menninmour ko bwe ren ãjmour wõt. Anij ear kõm̦m̦an bwe en pidodo an Noa kadel̦o̦ñl̦o̦k menninmour kein, im ejjel̦o̦k pere bwe ear bar kõjparok aolep menninmour kein ke rar pãd ilowaan wa eo ilo tõre eo ej ibwijleplep. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.)

Noa ear kõm̦m̦ane juon rekoot in men ko rar wal̦o̦k. Ear kaalikkar ñããt eo ear jino wõt im ñããt eo ear bõjrak an wõt. Ear bareinwõt kwal̦o̦k bwe ear ibwijleplep ium̦win 150 raan. Ãliktata, ear jino pããtl̦o̦k. Innem juon raan, ear eo̦tõk wa eo ilo “juon tol̦ ilo ãnen Ararat, ” juon jikin ilo Turkey. Men in emaroñ kar wal̦o̦k ilo kar allõñ in Eprõl̦ ilo iiõ eo 2369, m̦okta jãn Kũraij. Innem, 73 raan ãlikin iien in, ak ilo allõñ in Juun, ejino wal̦o̦k raan tol̦ ko. Jilu allõñ tokãlik, ilo allõñ in Jeptõm̦ba, Noa ear kõpel̦l̦o̦k jidik lõñin ak bõrwaj in wa eo. Ebwe an kar l̦ap jerbale men in ak joñan in el̦ap aer m̦õn̦õn̦õ ke rej lo an merame lowaan wa eo im del̦o̦ñtok kõto. M̦oktal̦o̦k, Noa ear jino an etale el̦aññe ewõr ãne em̦õrã bwe ren to jãn wa eo. Ear kõkãlo̦k juon bao raven, bõtab ejjel̦o̦k jabdewõt men bao eo ear bõktok. Tokãlik, Noa ear kõkãlo̦k juon bao m̦ul̦e. Aolep iien bao eo ej jepl̦aaktok ñan ippãn Noa m̦ae iien eo ear lo juon jikin an kakkije.​—Jenesis 7:24–8:13, UBS.

Meñe Noa ear lukkuun poub ilo jerbal ko an, bõtab men eo eaorõktata ippãn ej kõtaan eo an ippãn Anij. Jemaroñ pijaikl̦o̦k an baam̦le eo koba ippãn doon im jar im bwebwenato ippãn doon kõn Anij. Aolep iien Noa ej l̦oore l̦õmn̦ak ko an Jeova ñe ej kõm̦m̦ani pepe ko. Ñan waanjoñak, ãlikin juon jim̦a iiõ in aer pãd ilowaan wa eo, Noa ear reinabõjl̦o̦k im lo bwe epããt im em̦õrã ãne. Bõtab, ear jab kajju kepel̦l̦o̦k kõjãm in wa eo im kadiwõjl̦o̦k baam̦le eo an im menninmour ko. (Jenesis 8:14, UBS) Noa ear kõttar wõt ennaan eo jãn Jeova!

Ro bõran baam̦le ko ak em̦m̦aan ro remaroñ katak jãn joñak in an Noa. Noa ear juon eo me ekon̦ im laajrak an jerbal, ekijejeto, emeanwõd, im ejel̦ã kilen kõjparok im lale baam̦le eo an. Bõtab, men eo eaorõktata ej bwe aolep iien Noa ear likũt kõn̦aan ko an Jeova Anij m̦oktata ilo mour eo an. El̦aññe jenaaj l̦oore joñak in an Noa, Jeova enaaj kajeraam̦m̦an baam̦le ko ad.

“KOM̦WIN DIWÕJ JÃN WA N̦E”

Juon raan, Jeova ear jiroñ Noa im ba: “Kwe im lio pãleem̦, im l̦õm̦aro nejũm̦ kab lim̦aro pãleer, kom̦win diwõj jãn wa n̦e.” Noa im baam̦le eo an rar roñjake Anij im diwõjl̦o̦k im aolep menninmour ko rar l̦oore er. Menninmour ko rar ke jeparujruj im ko jãn lowaan wa eo? Rar jab! Baibõl̦ ej ba bwe “rar diwõjl̦o̦k jãn wa eo ilo laajrakin wãween ko wãweer kajjojo.” (Jenesis 8:15-19, UBS) Ke Noa im baam̦le eo an rar pãd inabõj, elukkuun kããl mejatoto. Rel̦ak reilal̦l̦o̦k jãn tol̦ eo im lale ipel̦aakier, elukkuun erreo aolep jikin. Ejako ri ineea ro, enjel̦ ro renana, ejjel̦o̦k bar kowadoñ, im ejako aolep armej ro renana! * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Renaaj kiiõ jino juon wãween mour ekããl.

Ta men eo m̦oktata Noa ear kõm̦m̦ane? Ear kalõk juon lokatok bwe en kabuñ ñan Anij. M̦oktal̦o̦k, Anij ear ba bwe en bõk jiljilimjuon kom̦aan im jiljilimjuon kokõrã jãn aolep menninmour ko rerreo im kadel̦o̦ñi ilowaan wa eo. Noa ear katok kõn jet iaan menninmour kein ñan Jeova. (Jenesis 7:2, UBS; 8:20, UBS) Jeova ear ke buñbũruon kõn menin katok kein?

Baibõl̦ ej ba: “Irooj [Jeova] ear m̦õn̦õn̦õ kõn nemãn menin katok eo.” Ke Anij ear loe an baam̦le in tiljek ñane im kate er ñan kõm̦anm̦an ankilaan, ear jako an metak bũruon kõn aolep men ko renana me rar wal̦o̦k ilo kar lal̦ in. Jeova ear jab kõtmãne bwe armej ro ren weeppãn. Ejel̦ã bwe armej ro “jãn ke rej iddik, l̦õmn̦ak ko aer renana.” (Jenesis 8:21, UBS) Jen bar lale ta ko jet Jeova ear kõm̦m̦ani ñan Noa im baam̦le eo an ñan kwal̦o̦k bwe ear m̦õn̦õn̦õ ippãer.

Anij ear kõm̦m̦an bwe en jako an lia ãne eo ak bwidej. Ke Adam im Iv rar jum̦ae Anij, Anij ear kõm̦m̦an bwe en lia bwidej. Kõn men in, ear pen an armej ro kõm̦m̦an aer jikin kallib ak atake. Lemek, jemãn Noa, ear kããlõte ãt in Noa. Ãt in Noa emaroñ kar mel̦el̦ein “Joor” ak “Kakkije.” Im Lemek ear kanaan bwe l̦addik in nejin enaaj tõl armej ro im jol̦o̦k lia in jãn er bwe ren maroñ ineem̦m̦an im kakkije. Kiiõ ke Jeova ear jol̦o̦k lia in jãn ãne eo, joñan in Noa ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ in lo an jejjet kitien kanaan eo. Enaaj kiiõ pidodo im em̦m̦an bwidej ñan an armej ro kallib ak atake. Emaroñ eñin unin Noa ear erom juon ri kallib!​—Jenesis 3:17, 18, UBS; 5:28, 29, UBS; 9:20, UBS.

Jeova ear bar lel̦o̦k jet kien ko ñan Noa im aolep ro ineen ñan jipañ er. Jet iaan kien kein ej kitibuj kien ko bwe ren jab uror im ren jab m̦õñã bõtõktõk. Anij ear bar kõm̦m̦ane juon kallim̦ur bwe eban bar bõktok juon ibwijleplep ñan ko̦kkure men otemjej ilo lal̦ in. Jeova ear kam̦oole kallim̦ur in an ikijjeen an kar kwal̦o̦k juon kakõl̦l̦e ekabwilõñlõñ. Eñin ej iien eo m̦oktata me ear wal̦o̦k juon iia. Ñan rainin, ñe jej lo iia ko, jej keememej wõt kallim̦ur in em̦m̦an an Jeova.​—Jenesis 9:1-17, UBS.

Bwebwenato in an Noa ej juon bwebwenato em̦ool im ejjab juon ino̦ñ bajjek. Noa ear juon armej ãinwõt kõj im ebwe an kar pen men ko ear iiooni ilo mour eo an. Ilo kar tõre ko an, ear aetok an armej ro mour. Ãlikin Ibwijleplep eo, Noa ear bar mour ium̦win 350 iiõ ko, im elukkuun lõñ men ko renana rar wal̦o̦k im ear lukkuun metak bũruon kaki. Juon iien, ear kõm̦m̦ane juon bõd el̦ap ke ear kadek. Bõtab, joñan bõd in an ejjab joñan wõt men eo enana l̦eo jibwũn etan Kenan ear kõm̦m̦ane. Joñan an kar nana men eo Kenan ear kõm̦m̦ane, Anij ear ko̦o̦le Kenan im ro ineen. Kõnke ear aetok an Noa mour, ear loe an ro jibwũn im ineen kabuñ ñan ekjab im uror ilo raan ko an Nimrod. Bõtab, ear m̦õn̦õn̦õ kake Shem, l̦eo nejin, eo ear kõm̦m̦ane juon joñak em̦m̦an ñan baam̦le eo an.​—Jenesis 9:21-28, UBS; 10:8-11, UBS; 11:1-11, UBS.

Jej aikuj ãinwõt Noa im tiljek wõt ñan Anij meñe jej iioon wãween ko reppen. Jej aikuj tiljek wõt ãinwõt Noa meñe elõñ armej rejjab kõn̦aan roñjake Anij, im ebar lõñ rej bõjrak jãn aer karejar ñan Anij. Jeova elukkuun kaorõk armej ro me rej tiljek ñane. Jijej ear ba: “Eo enaaj kijenmej ñan jem̦l̦o̦kin, e in enaaj mour.”—Matu 24:13.

^ Jet rej ba bwe Anij emaroñ kar kakiki menninmour ko bwe ren jab lukkuun aikuj m̦õñã. Jejaje ñe ear wal̦o̦k men in. Men eo dein jejel̦ã ej bwe Jeova ear lo̦mo̦o̦ren im kõjparok aolep armej ro im menninmour ko ilowaan wa eo.

^ Ibwijleplep eo ear bar ko̦kkure jikin Kallib in Iden. Kõnke ejako jikin kallib eo, kerub ko ak enjel̦ ro me Anij ear likũt er bwe ren kõjparok jikin kallib eo rar jepl̦aak ñan lañ. Rar kõjparok jikin kallib eo ium̦win 1600 iiõ ko.​—Jenesis 3:22-24, UBS.