Uzye Baibo Ikalandapo Vyani pa Vinyama Vya Mpiti Ivyakozile Mung’amba Vino Yakati Dainoso?
Vino Baibo yalandapo
Kutaya ilembelo ilyalanda umu kulungatika pa vinyama vii. Nomba Baibo ikalanda ukuti Leza aliwe “waumvile ivintu vyonsi” fwandi cico cikulangilila ukuti vyali pa vintu vino waumvile. a (Umbwilo 4:11) Baibo yalanda pa maumba ya viumbwa muno ivinyama vii vingaya ukwaula ukuvilumbula umu kulangatika:
Ivimawe vya mpiti vikalangilila ukuti ivinyama vii akuno vyali. Nupya ivimawe vivyo vikalangilila insita lino vyavuzile sana umu mitundu ipusane pusane nu ukulu.
“Viumbwa vikulu vyamuli yemba,” nanti ivingulungulu.—Utandiko 1:21: Baibo wakuti New American Bible.
“Viumbwa vyonsi ivikasela.”—Utandiko 1:25.
“Inyama zya mpanga”—Utandiko 1:25.
Uzye madainoso yasangwike sile ukufuma uku vinyama vyuze?
Ukucila ukusanguka sile panono panono, ivinyama vii vikaloleka sile pa vimawe ukwaula ukulanga vino vyatandike. Vii vikauvwana na vino Baibo ikalanda ivikalangilila ukuti Leza waumvile ivinyama vyonsi. Pali Masamu 146:6 pakalandolola ukuti Leza aliwe “waumvile iyulu ni nsi, na yemba, nga na vyonsi ivyaya mwenemo.”
A lilaci lino kwali madainoso?
Baibo ikalondolola ivyama vya muli yemba ni vya ku mulundu ukuti vyaumvilwe umu wanda wakwe cisano na wakwe mutanda nanti mpiti sana. b (Utandiko 1:20-25, 31) Nomba Baibo ikalangilila ukuti ivinyama vii vyaliko pa nsita iitali sana.
Uzye Beemoti na Leviatani ali madainoso?
Awe. Nanti icakuti ivinyama vii ivyalumbulwa umwi buku lyakwe Yobo vitange vilondololwe ningo ningo vino vyaya, Beemoti yamulondolola ukuti a civu na Leviatani nawe ukuti a mung’amba. Imilondolwele ii yalingana na vino malembelo aalipo yalondolola. (Yobo 40:15-23; 41:1, 14-17, 31) Fwandi amazwi yakuti “Beemoti” na “Leviatani” vitange viye ali madainoso. Leza wanenyile Yobo ukwika sana mano uku vinyama vii conga na conga, nupya Yobo waliko ala papita insita iitali ukufuma pano madainoso yalowile.—Yobo 40:16; 41:8.
I vyani vyacitike uku madainoso?
Baibo italandapo ivili vyonsi pali vino madainoso yaponzile. Nomba ikalanda ukuti ivintu vyonsi vyaumvilwe pa mulandu nu ‘kulonda kwakwe Leza’ fwandi pali calenzile Leza aumbe madainoso. (Umbwilo 4:11) Lino umulimo uno wavikwatiile wasizile, Leza walesile ukuti ivinyama vii vilowe.
a Ivintu vino yazikula vikasinila ukuti madainoso akuno yaali. Nakapya malyasi alanda pali vino yazikula yakalangilila ukuti kwali insita imwi lino madainoso yavuzile sana napya yaali apusanepusane mu milolekele nu ukulu.
b Muli Baibo, izwi lyakuti “uwanda” lingalozya uku nsita ya myaka mazimbi.—Utandiko 1:31; 2:1-4; Ayebulai 4:4, 11.
Limwi Mungatemwa Ukulolako na Vii
MASUKO KU MAUZYO AMULI BAIBO
Uzye Vino ya Sayansi Yakalanda Vikauvwana ni Vyaya Muli Baibo?
Uzye Baibo yalandapo ivya ufi pali sayansi?
VINO UMI WATANDIKE—MAUZYO 5 ACINDAME SANA
Uzye Umi Watandike Uli?
Icasuko kwi uzyo lii cingamwazwa sana.
MASAMBILILO AA MULI BAIBO AACINDAME
U mulandu ci Uno Leza Wapangiile Insi?
Insi yayemba cuze. Iikala pa ncende isuma itapalamisya nanti ukutalukisya ukwi lanzi nupya ikazinguluka umukulinga. U mulandu ci uno Leza waombisye ukupanga insi?
PALI SWESWE
Leengini Ukuti ya Nte Yakwe Yeova Yakamutandalile
Mukalanzyanye ivya muli Baibo na ya Nte Yakwe Yeova, nanti mukeezyeko ukusambilila Baibo ukuomvya inzila ino twatantika.