Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Uvua wa mu dîku dia Kayifa

Uvua wa mu dîku dia Kayifa

Imue misangu, bintu bitubu bangula bitu bileja buludiludi anyi mu mushindu kampanda udi kawuyi uleja patoke dikalaku dia muntu kampanda udibu batele mu Bible. Tshilejilu, mu 2011, mumanyi kampanda wa malu a mu Bible wa mu Israël wakamanyisha bimue bintu bivua bileja mu mushindu kampanda dikalaku dia muntu kampanda udibu batele mu Bible. Wakakula bua mifuba ivuabu bajike kukadi bidimu 2 000, mmumue ne: tushete tulengeja bimpe ne mabue a mushinga muvuabu bele mifuba ya muntu uvua mufue pakavua misunyi yende mimane kubola.

Pamutu pa kashete aku bavua bafunde ne: “Miriam muana wa Yeshua muana wa Kayifa, muakuidi wa Mâzaya wa mu dîku dia Bete Imeli.” Muakidi munene muena Yuda uvua mubuelakana mu dikengeshibua ne lufu lua Yezu uvua Kayifa. (Yone 11:48-50) Mufundi wa malu a kale Flavius Josèphe wakabikila muakuidi munene eu ne: “Yosefe uvuabu babikila ne: Kayifa.” Nunku mifuba eyi ivua bushuwa ya umue wa ku balela bende. Bavua bela meji ne: mifuba ivua mu kashete kavuabu bapete kavua ne mifundu ivua mua kuikala ya muakuidi munene udibu babikila ne: Yehosef bar Caiapha anyi Yosefe muana wa Kayifa, * nanku Miriam uvua mulele wa Kayifa kampanda.

Bilondeshile malu avuabu baleje kudi tshibambalu tshia bintu biangula tshidibu babikila ne: Israel Antiquities Authority (IAA), bakalua kuyenga bantu bavua bibe bintu bivua mu nkita ya kale mifuba ya Miriam. Dikonkonona dia bintu bivuabu balengeje nabi ne mifundu ivuabu bafundapu idi ijadika muvua mifuba ayi ya Miriam.

Mifuba ya Miriam idi ileja kabidi bualu bukuabu. Idi yakula bua “Mâzaya” uvua mukalenge wa mu mulongo wa ndekelu wa ku milongo 24 ya bakuidi bavua bashintuluka mu ntempelo wa ku Yelushalema. (1 Kul. 24:18) Tshibambalu tshia bintu biangula tshidi tshiamba ne: Mifundu ivua pa kashete ka mifuba idi ileja ne: “Dîku dia Kayifa divua dia mu mulongo wa Mâzaya.”

Mifundu eyi idi kabidi itela Bete Imeli. Kudi mishindu ibidi ya kumvuija tshitupa tshia mifundu etshi. Tshibambalu etshi tshidi tshileja ne: “Mushindu wa kumpala udi ne: Bete Imeli ndîna dia dîku kampanda dia bakuidi, mmumue ne: bana ba Imê. (Eze. 2:36, 37; Neh. 7:39-42) Mu ndelanganyi yende muvua bena mu mulongo wa Mâzaya. Mushindu muibidi udi ne: [Bete Imeli] mmuaba uvuabu bajike Miriam peshi dîku diabu dijima.” Nunku, mifuba ya Miriam idi ijadika mudi Bible utela bantu balelela ne mêku malelela avuabu.

^ tshik. 3 Bua bidi bitangila kashete ka mifuba ya Kayifa, bala tshiena-bualu tshia “Muakuidi munene wakakosela Yezu tshibawu tshia lufu” tshidi mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15/1/2006 dibeji dia 10-13.