MU 1970, bakebuludi ba malu a muinshi mua buloba bakapeta muvungu kampanda muoshike mu musoko wa Ein Gedi mu Isalele, ku ouest kua Mbuu Mufue, lua ku muelelu. Bakawupeta pavuabu bakebulula bintu mu sunagoga kampanda uvua muoshike pavuabu babutule musoko au, pamuapa mu bidimu bia 500 panyima pa Yezu. Kakuvua mushindu wa kuwubala to, bualu ukavua munyanguke bibi. Bu bobu basue kuwuvungulula, uvua wapukangana wonso. Kadi bakawukuata foto ne tshiamu kampanda tshia foto (scanner 3D), kuenzabi bu ne: bavua bawuvungulule. Ku diambuluisha dia programe mupiamupia kampanda wa bindidimbi wa mu ordinatere, bavua mua kubala bivuabu bafundamu.

Foto ivuabu bakuate mmileje tshinyi? Mmileje ne: muvungu au ngua malu a mu Bible. Mudi mêyi a imue mvese ya mbangilu wa mukanda wa Lewitiki. Mu mvese eyi mudi dîna dia Nzambi difunda mu maleta matshintamane anayi a mu tshiena Ebelu. Bidi bimueneka ne: muvungu eu ngua mu bidimu bia 50 anyi  ia 400 panyima pa Yezu. Nunku, mmuvungu wa kale menemene wa mifundu ya tshiena Ebelu udibu balue kupeta katshia bapeta mivungu ya ku Mbuu Mufue (Qoumrân). Mufundi mukuabu diende Gil Zohar udi wamba mu mukanda wa Jerusalem Post ne: ‘Kumpala kua tuetu kumanya malu avua mu muvungu wa mu Ein Gedi, kuvua kupite bidimu bu 1 000 katshia bapeta maniskri a Bible a kale menemene, mmumue ne: mivungu ya ku Mbuu Mufue (kubangila bu mu 100 kumpala kua Yezu) ne pavuabu balue kupeta maniskri makuabu a kale menemene adibu babikila ne: Codex d’Alep (kubangila bu mu 930 panyima pa Yezu).’ Bilondeshile bamanyi bapiluke, muvungu uvuabu benze bu bavungulule eu udi utujadikila ne: Mifundu ya Bamasorete ya Torah (mmumue ne: mikanda itanu ya kumpala ya mu Bible) “mmilama bimpe menemene bidimu bipite pa 1 000, ne bilema bia batentudi ki mbishintulule tshidi mifundu yamba to.