Ngano Nzambi nkumbu zi kwa ze nandi?
Mvutu ya Bibila
Nzambi nkumbu yimosi kwa ye nandi. Mu zu dia Hebre ebu yitsonamanaka יהוה mpe mu Lari bazabiri yo mu “Yehova”. a Mu nzila ya mbikuri Izaya, Nzambi watâ: “Meno ni Yehova. Yo ni nkumbu’ani.” (Izaya 42:8) Mu maniskri za ntama za Bibila, nkumbu yo mbala 7 000 yimonekaka—yôka nkumbu za buzitu zi batâka Nzambi peleko nkumbu za zazansoni za bantu bakaka. b
Ngano Yehova nkumbu zakaka ze nandi?
Ni bu sa ti Bibila ditâka ti Nzambi nkumbu yimosi kwa ye nandi, nkumbu za buzitu mpe disarilaka mu zonzela Nzambi. Liste yita landa nkumbu zakaka yita tangumuna mpe mbo yita bangula bwe muna nkumbu yita monekesa timuntu tia Yehova.
Nkumbu za buzitu |
Verse |
Nsasa |
---|---|---|
Allah |
(Na kani verse yimosi yizonzelaka yo) |
Ntêlo ya “Allah” ye mu zu dia Arabe, ka yena nkumbu ko, kâ nkumbu ya buzitu kwa yena yita zolo tâ “Nzambi.” Mbangululu zakaka za Bibila mu zu dia Arabe na mu mazu makaka “Allah” basarilaka kani basarila “Nzambi.” |
Nkwa-Ngolo-Zazansoni |
Ngolo za nkatika zazingi ze nandi. Ntêlo ya mu Hebre ʼEl Shad·daiʹ, “Nzambi ya Nkwa-Ngolo-Zazansoni,” mbala 7 ye mu Bibila. |
|
Alfa na Omega |
“Wa ntete na wa nsuka,” peleko “mbatukulu na nsukunu,” wuzololo tâ ti ka kwabâ Nzambi ya Nkwa-Ngolo-Zazansoni ko ntete Yehova mpe ha manima mandi ka kubâ Nzambi ya Nkwa-Ngolo-Zazansoni ko. (Izaya 43:10) Alfa na omega bitsono bia ntete na bia mansukina biena bia alfabe ya zu dia Greke. |
|
Mbuta ya bilumbu |
Kena na mbatukulu ko; ntangu zazansoni kazingaka yôka bivangu biabiansoni.—Mikunga 90:2. |
|
Mvangi |
Ni Yandi wasala bima biabiansoni. |
|
Tata |
Ni Titeko tia luzingu. |
|
Nzambi |
Tima peleko muntu wu basambilaka; muntu wa ngolo. Ntêlo ya Hebre ya ʼElo·himʹ bunene na mukembo wa Yehova yimonekesaka. |
|
Nzambi ya banzambi |
Nzambi yiyôkele, bu tufwanakasa na “nzambi za mpamba-mpamba” zi sambilaka bantu bakaka.—Izaya 2:8. |
|
Mulongi wa Wunene |
Ndongosolo na lutwalusu lwa mbote katuhanaka.—Izaya 48:17, 18. |
|
Mvangi wa Wunene |
Mu Yandi bima biabiansoni biayiluku.—Nzabukusu 4:11. |
|
Nzambi ya nsayi |
Ntangu zazansoni nsayi yibâka nandi.—Mikunga 104:31. |
|
Wo wâka lusambulu |
tusambulu twatwansoni kawâka tu saka bantu mu timinu. |
|
Bo bu ndiena ni bo ndie |
Ndukulu 3:14, NWT |
Mbo kakwizi bâka bio biabiansoni bifwanakane mu lungisa makani mandi. Nzonzolo yo balendi ya bangula mu “Mbo nikwizi bâ bio biabiansoni bi nzololo” peleko “Mbo nikwizi bâ bio biabiansoni bi nisola mu bâ.” (The Emphasised Bible, ya J. B. Rotherham; Traduction du monde nouveau) Tifwani tio mbo tita bakisa mu bangula nkumbu ya Nzambi, Yehova, yi baheni mu verse yita landa.—Mbatukulu 3:15. |
Timbanda |
Ndukulu 34:14, Traduction du monde nouveau |
Ka zololo’â timbanda ko mu lusambulu. Nzonzolo yo balendi ya bangula mpe mu mpila eyi “ka tambulaka timbanda ko” mpe “mbo kalombaka bakangama kwa kwe Yandi.”—Bibila Zu dia Nzambi; Traduction du monde nouveau. |
Mutinu wa ntangu zazansoni |
Luyalu lwandi ka lwena na mbatukulu mpe na nsuka ko. |
|
Mfumu |
Mfumu peleko munkwa tima; mu Hebre ʼA·dhohnʹ na ʼAdho·nimʹ. |
|
Mfumu ya binwani, Mfumu Sabaote |
Izaya 1:9, Traduction du monde nouveau; Bisi-Rome 9:29, Traduction du monde nouveau |
Mfumu ya mukangu wa wunene wa bambazi. Ntêlo ya “Mfumu Sabaote” yizololo tâ “Yehova wa binwani” na “Mfumu ya binwani.”—Bisi-Rome 9:29, Traduction du monde nouveau. |
Watomo-Zangama |
Ni Yandi yôkele bima biabiansoni. |
|
Wo yôkele basantu |
Yôkele bivangu biabiansoni mu bu santu (ndiatulu’andi ya bunkete yena mpe ya verela. |
|
Tisari tia binzu |
Lutumu lwe nandi mu bantu na mu makanda, ntiana kwe tisari tia binzu titumaka tibuma.—Bisi-Rome 9:20, 21. |
|
Wo watusumba, Wo watukûla |
Izaya 41:14; Traduction du monde nouveau |
Watukûla peleko watusumba mu masumu na mu lufwa mu nzila ya mukayulu wa Yezu Kristo.—Za 3:16. |
Tari |
Mbuka ya swamina ya mbote na mvukulu’eto. |
|
Mvukisi |
Mu mpasi na mu mfukulu kavukisaka. |
|
Mvungi |
Bisari biandi kakipaka. |
|
Mfumu yiyôkele |
Lutumu luyôkele lwe nandi; mu Hebre ʼAdho·naiʹ. |
|
Wo yôkele |
Wo yôkele mfumu zazansoni. |
Nkumbu za mbuka ze mu Matsonoko ma mu Hebre
Mbuka zakaka zi bazonzelaka mu Bibila nkumbu ya Nzambi ye mu kati, kâ ka zena nkumbu zakaka za Nzambi ko.
Nkumbu ya mbuka |
Verse |
Nsasa |
---|---|---|
Yehova-Yire |
“Yehova mbo kakubika.” |
|
Yehova-nisi |
“Yehova tidimbu tiani ,” (Bîbila kia kintuâri) Yehova Nzambi yena yikengerelaka na yibakisaka kanda diandi.—Mbatukulu 17:13-16. |
|
Yehova-salome |
“Yehova tidzunu.” |
|
Yehova-samma |
Ezekiele 48:35, note, Traduction du monde nouveau |
“Yehova ni hô kena.” |
Mu bungu dia nti tufweti zaba mpe tufweti sarila nkumbu ya Nzambi?
Kwe Nzambi, nkumbu’andi, Yehova, nkatika mfunu yena, mu bungu ti watsonekesa yo mu Bibila mbala zazingi.—Malaki 1:11.
Mwana’andi, Yezu, wasongela mfunu ya nkumbu ya Nzambi mbala zazingi. Mu tifwani, wasambila ebu kwe Yehova: “Bika nkumbu’aku ya bâ ya santu.”—Matie 6:9; Za 17:6.
Zaba mpe sarila nkumbu ya Nzambi ni tima tia ntete ti fweti sa muntu mu bâ ndiku ya Yehova. (Mikunga 9:10; Malaki 3:16) Tindiku tiango muntu tibakisaka mu baka kani edi dia Nzambi: “Mu bungu ti meno kazololo, mbo nimukûla. Mbo nimukengerela mu bungu ti nkumbu’ani kazebi.”—Mikunga 91:14.
Bibila disingase ti: “Mu bungu ti ni kubâ bô babatâka “nzambi”, ni kubâ ku zulu, ni kubâ ha mutoto, diangana “nzambi” zazingi ze kô, “mfumu” mpe zazingi.” (1 Bisi-Korente 8:5, 6) Kâ Nzambi ya matieleka diswasikisaka mu nkumbu’andi, Yehova.—Mikunga 83:18.
a Bantu bakaka babanguluka zu dia Hebre bazololo mu tâka Nzambi mu nkumbu ya “Yave”.
b Mu bukufi nkumbu ya Nzambi mu “Yah,” yitsonamanaka, mpe mbala yôka 50 ye mu Bibila, mu ntêlo ntiana “Aleluya,” yita zolo tâ “Kembeleno Yah.”—Nzabukusu 19:1; Bîbila kia kituâri.