Yenda he misamu

Ngano Pake ni nti?

Ngano Pake ni nti?

Mvutu ya Bibila

 Mu muvu wa 1513, Nzambi wakûla bala ba Israele mu bungamba bwa ku Ezipte. Pake mena malaki ma beri diaka mu kembela nkûlulu’awu. Nzambi walomba kwe bala na Israele mu bambukilaka moyo tilumbu tio tia mfunu mivu miamiansoni, mu tilumbu tia 14 tia ngonda ya Bayuda yi batâka Abib. Ha manima, ngonda yo bayizi yatâ Niza.​—Ndukulu 12:42; Levitike 23:5.

Ngano malako mô ma nti batâka “Pake”?

 Ntelo ya “Pake” mbo yi zonzelaka ntangu Nzambi yi kavukisa bala ba ntete ba bala ba Israele mu ntangu yi kahonda bala ba ntete babansoni ku nsi ya Egypte. (Ndukulu 12:27; 13:15) Ntete Nzambi kahombola mputa yo ya honda bantu babingi, watâ kwe bala ba Isarele batula menga ma timeme peleko ma nkombo mu makunzi na baya dia zulu dia mielo mia nzo zawu. (Ndukulu 12:21, 22, note) Nzambi bu kaketi mona tidimbu tio, mbo kaketi yoka nzo zawu mpe bala bawu ba ntete mbo baketi vûka.​—Ndukulu 12:​7, 13.

Ngano bwe beri kembelaka malaki ma Pake mu ntangu ya ntama?

 Nzambi wahana ntumunu kwe bala ba Israele mu mpila yi baketi kembela malaki ma Pake. a Tataluzuleno mwa nsalulu zi beri saka mu malaki ma Pake.

  •   Mukayulu: Makanda mbo meri solaka timeme peleko nkombo yeri na mvula mosi, mu tilumbu tia 10 tia ngonda Niza. Mpe mu tilumbu tia 14 tia ngonda yo, mbo beri hondaka tibulu tio. Bayuda mbo beri tsamunaka ndambu menga mu makunzi na baya dia zulu dia mielo miawu. Ha manima mbo beri lambaka tibulu tia mukaka mpe mbo beri tia diaka.​—Ndukulu 12:​3-9.

  •   Ndia: Mu ntangu ya Pake, bala ba Israele mbo beri diaka timeme tia mukayulu, mampa malembolo na levire na ndunda za nduri.​—Ndukulu 12:8.

  •   Malaki: Ha manima ma Pake, Bala ba Israele mbo beri kembelaka malaki ma mampa malembolo na levire, meri zingilaka bilumbu 7. Mu ntangu yo, ka beri’â diaka mampa meri na levire ko.—Ndukulu 12:17-20; 2 Ntangu 30:21.

  •   Longesa: Mpila yeri yôkelaka Pake mbo yeri hanaka nzila kwe Bibuti mu longesa bala bawu.​—Ndukulu 12:25-27.

  •   Ndietolo: Ha manima ma mivu, bala ba Israele mbo beri kwendaka ku Yerusaleme mu kembela malaki ma Pake.​—Lubambu 16:5-7; Like 2:​41.

  •   Nsalulu zakaka: Mu ntangu ya Yezu, mbo beri nwaka vinu mpe mbo beri tangaka Mikunga mu Pake.​—Matie 26:19, 30; Like 22:15-​18.

Misamu mitâka bantu mu bungu dia Pake

 Musamu wulembolo wa delakana: Bala ba Israele mu lumbu tia 15 tia ngonda ya Niza beri kembelaka Pake.

 Musamu wa matieleka: Nzambi watâ kwe bala Israele bahonda timeme mu lumbu tia 14 tia ngonda ya Niza mpe bafweti tia dia ha manima ma ntielolo ya bwisi. (Ndukulu 12:6, 8) Mu ntangu ya bala ba Israele, lumbu ha ntielolo ya bwisi tieri batikilaka mpe tieri manisinaka. (Levitike 23:32) Buna, bala ba Israele mbo beri hondaka mpe mbo beri diaka timeme tia Pake ku mbatukulu ya tilumbu tia 14 tia ngonda ya Niza.

 Musamu wulembolo wa delakana: Bakristo bafweti kembelaka Pake.

 Musamu wa matieleka: Bu kamana kembela Pake mu tilumbu tia 14 Niza tia muvu wa 33, M.M.B, Yezu wasongela malaki ma môna ma batâka: Ndia ya Mfumu. (Like 22:19, 20; 1 Bisi-Korente 11:20) Ndia yo yikembelaka mukayulu wa Yezu, yandi we ‘timeme tia Pake,’ yayizi yingasa Pake ya Bayuda. (1 Bisi-Korente 5:7) Mukayulu wa nkûlulu wa Yezu mbo wutukulaka mu masumu na mu lufwa. Mukayulu wo wuyôkele mukayulu wu beri hanaka mu ntangu ya Pake.​—Matie 20:28; Bahebre 9:15.

a Ha manima ma mivu, bafweti delakasa mpila yi beri kembeleka malaki ma Pake. Mu tifwani, Pake ya ntete ya bala ba Israele mu ntinu badila yo mu bungu ti bafweti bâ bakubama mu duka ku Ezypte. (Ndukulu 12:11) Kâ, mu ntangu yi batula ku nsi ya kani, ka baketi’â vutu dia Pake mu ntinu ko.