Biblia tuba ve kana yinki ntangu Nzambi bandaka kusala luyalanganu to kana yazingilaka bamvula yikua. Yametuba kaka mutindu yayi: ‘Na ebandeli Nzambi salaka dizulu mpe ntoto.’ (Kuyantika 1:1) Biblia tuba ve puelele kana “ebandeli” yango bandaka yinki ntangu. Kasi, mutindu mambu landanaka na luyalanganu mutindu mukanda ya Ebandeli memonisa yau, memonisa ti ebandeli yango vuandaka tekila bilokola 6, to “bilumbu” ya nsemono.

•  Bilumbu sambanu (6) ya nsemono vuandaka mpenza bilumbu ya bawola 24?

•  Yinki mambu salamaka na kuzingila ya bilumbu sambanu (6) ya nsemono?

•  Disolo ya mukanda ya Ebandeli kele mpenza na nguizani na yina siansi ketubaka?

•  Yinki ntangu Nzambi semaka muini, ngonda mpe bambuetete?

•  Na kutadila Biblia, ntoto mezingila bamvula yikua?

Ve. Na Biblia, mpova “kilumbu” lenda pesa dikanisi ya ntangu ya yinda ya bilokola mutindu na mutindu, na kutadila mutindu mambu kena kusalama. Na kifuani, mosi ya bitini ya disolo yango memonisa ti kilokola ya mvimba ya nsemono kele lokola kilumbu mosi.—Kuyantika 2:4.

Nzambi bongisaka ntoto yina vuandaka “ata na mutindu mosi ve mpe yavuandaka mpamba,” samu yakuma kisika ya mbote ya kuvuanda. (Kuyantika 1:2) Na manima yandi semaka luzingu na ntoto. Biblia memonisa mambu sambanu yina salamaka na kuzingila ya bilumbu to bilokola ya nsemono:

• Kilumbu 1: Nzambi salaka ti kukia sabuka na bisika nionso na kati ya ntoto, yau salaka ti muini na mpimpa vuanda.—Kuyantika 1:3-5.

• Kilumbu 2: Nzambi salaka kitandu, to yandi salaka ti maza kabuka, yankaka monte na dizulu mpe yankaka bikana na ntoto.—Kuyantika 1:6-8.

• Kilumbu 3: Nzambi salaka ti ntoto ya kuyuma monana. Diaka, yandi semaka matiti mpe bambutu.—Kuyantika 1:9-13.

• Kilumbu 4: Nzambi salaka ti muini, ngonda, mpe bambuetete monana na dizulu samu yalezima ntoto ya mvimba.—Kuyantika 1:14-19.

• Kilumbu 5: Nzambi semaka bibulu ya maza mpe bandeke.—Kuyantika 1:20-23.

• Kilumbu 6: Nzambi semaka bibulu ya mfinda mpe ya buala mpe bantu.—Kuyantika 1:24-31.

Na manima ya kilumbu ya sambanu, Nzambi pemaka na kisalu na yandi ya kusema, to yandi biakaka kusema.—Kuyantika 2:1, 2.

Disolo ya Biblia yina metubila nsemono ya yinza yatubila ve mambu ya fioti fioti yina siansi metubila. Kasi, yametubila nsemono na mutindu ti ata bantu ya ntangu ya ntama yina vuandaka tanga yau bakoka kuzaba na pete nionso mutindu mambu lutilaka. Disolo ya nsemono keteleminaka ve mambu yina siansi metuba. Robert Jastrow, yina kele muntu ya fiziki kelongukaka baplanete mesonika ti: “mambu nionso ya fioti fioti mesuasana, kasi masolo ya astronomi mpe ya Biblia yina kena kutubila mutindu luzingu bandilaka yakele na nguizani na diambu mosi ya mfunu mpenza; yazola tuba, kulandana ya mambu yina kena kunata na muntu yabandaka na kintulumukina mpe na mutindu mefuana, na ntangu mosi ya sikisiki.”

Muini, ngonda, mpe bambuetete vuandaka kati na bima yina Nzambi salaka banda ntama na ‘dizulu’ na ‘ebandeli.’ (Kuyantika 1:1) Kasi, yamemona ti kukia na yau vuandaka kuma ve na ntoto samu ntoto vuandaka kitombe ya ngolo. (Kuyantika 1:2) Yau yina, atako kukia kumaka monana na kilumbu ya ntete, kasi dikoki vuanda ve ya kuzaba kisika kukia yango vuandaka katuka. Na kilumbu ya yiya, kitombe vuandaka diaka ve na ntoto ya mvimba. Biblia metuba ti muini, ngonda mpe bambuetete vuandaka ‘lezima ntoto,’ yamemonana lokola bametubila yau lokola kaka muntu mosi vuandaka na ntoto yandi kena kutala yau.—Kuyantika 1:17.

Biblia tubila ve bamvula ya ntoto. Mukanda ya Kuyantika 1:1 metuba kaka ti luyalanganu yina kena kumonana, ata mpe ntoto kele na ebandeli. Dikanisi yango telemina ve mambu yina bantu ya siansi ketubaka samu na bamvula yina ntoto mesala.