လံာ်စီဆှံ​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​စဲအ့ၣ်​ အ​လံာ်​သနာ်က့ တဲ​ပာ်စၢၤ​ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​လၢ အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး စဲအ့ၣ်​တ​ကပၤ​န့ၣ်​ ဘၣ်​ဝဲ​လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. ပ​ကကွၢ်​သကိး​တၢ်အဒိ​တနီၤ​န့ၣ်​လီၤ.

မ့ၢ်​မူဟီၣ်ကယၢ အ​ခီၣ်ထံး​ခီၣ်ဘိ​အိၣ်ဧါ

လၢညါ​ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​သ့ၣ်​တဖၣ် နာ်ဝဲ​လၢ မူဟီၣ်ကယၢ​အံၤ အ​ခီၣ်ထံး​ခီၣ်ဘိ​တအိၣ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ခဲအံၤ​အဝဲသ့ၣ်​အါဂၤ​တူၢ်လိာ်​က့ၤဝဲ​လၢ မူဟီၣ်ကယၢ အ​ခီၣ်ထံး​ခီၣ်ဘိ​န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲ​လီၤ. လံာ်စီဆှံ​တဲဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​ ဖးယံာ်​လံ.—၁ မိၤၡ့ ၁:၁.

ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​ဖျၢၣ်​ဧါ မ့တမ့ၢ် ဘံၣ်​ဧါ

လၢပျၢၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​အါဂၤ​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​ဘံၣ်​ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲ ချ.ခ.န ၅ ယၤဖှိၣ်​န့ၣ်​ ကြံး​အ​ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​ တဲဝဲ​လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​ က​ဘၣ်​ဖျၢၣ်​ဝဲ​လီၤ. တချုး​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​နၢ်ပၢၢ်​ဝဲ​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​အံၤ မ့ၢ်​အ​ဖျၢၣ်​ဒံး​ဘၣ်​အခါ​န့ၣ်​ ဝံ​ယၡါယၤ​ကွဲး​ပာ်စၢၤ​ဝဲ လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်ကတိၤ​ဖဲ ချ.ခ.န ၈ ယၤဖှိၣ်​လၢ​အ​တဲဝဲ​လၢ “ဟီၣ်​ထံး​မူ​ထံး​အ​ကဝီၤ” လီၤ. တၢ်ကတိၤ​လၢ​အမ့ၢ် “အ​ကဝီၤ” န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိး​တဲဝဲ​လၢ အ​ဖျၢၣ်သလၢၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—ယၡါယၤ ၄၀:၂၂.

တၢ်အိၣ်​လၢ​မူခိၣ်​န့ၣ်​ ဟးဂီၤ​ကွံာ်​ကယီ​ကယီ​သ့ဧါ

ကြံး​ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​လၢ​အ​မံၤ​မ့ၢ် အဲရံစတီထိၤ န့ၣ်​အိၣ်မူဝဲ​ဖဲ ချ.ခ.န ၄ ယၤဖှိၣ်​လီၤ. ဒီး​အဝဲ​သိၣ်လိ​ဝဲ​လၢ တၢ်အိၣ်​လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ ဟးဂီၤ​ကွံာ်​ကယီ​ကယီ​သ့​ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်​တၢ်အိၣ်​လၢ​မူခိၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ တဆီ​တ​လဲ​အသး​ဘၣ်​ ဒီး​ဟးဂီၤ​ဝဲ​တ​သ့​ဘၣ်. တၢ်​သိၣ်လိ​တခါ​အံၤန့ၣ်​ ပှၤ​နာ်ဝဲ​ကအိၣ်​အ​နံၣ်​လၢ​အ​ကယၤ​တဖၣ်​ညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲ ၁၈၀၀ ဘျဲၣ်​န့ၣ်​ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​တဲဝဲ​လၢ တၢ်​သိၣ်လိ​တခါ​အံၤ​တဘၣ်​ဘၣ်. ဒီး​လၢ​ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​အံၤ​အကျါ​တဂၤ လၢ​အ​မံၤ​မ့ၢ် လီၣ်​ခဲ(လ်)ဘဲၤ န့ၣ်​ ပာ်သူၣ်​ပာ်သး​ဝဲ လံာ်စီဆှံ​တ​ဆၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး မူခိၣ်​ဒီး​ဟီၣ်ခိၣ်​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ. လံာ်စီဆှံ​တ​ဆၢ​အံၤ တဲဝဲ​လၢ မူခိၣ်​ဒီး​ဟီၣ်ခိၣ်​ “က​လီၢ်လံၤ​ခဲလၢာ် ဒ်​ဆ့ကၤ​တဖၣ်​အသိး” လီၤ. (စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၀၂:၂၅, ၂၆; ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒ်​လံာ်စီဆှံ​တဲဝဲ​အသိး ခဲ(လ်)ဘဲၤ နာ်ဝဲ​လၢ ဒ်သိး​တၢ်ဘၣ်တ့​တဖၣ်​ သု​တ ဟးဂီၤ​ကွံာ်​ကယီ​ကယီ​တဂ့ၤ​အဂီၢ် ကစၢ်​ယွၤ​ဒီသဒၢ​ဝဲ​သ့​လီၤ.—စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ် ၁:၄.

တၢ်​လၢ​အတီ​ဃာ်​ဟီၣ်ခိၣ်​ ဒီး​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖျၢၣ်​အဂၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​အ​အိၣ်ဝဲ​တမံၤမံၤ​ဧါ

အဲရံစတီထိၤ သိၣ်လိ​ဝဲ​လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​အိၣ်​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​ဖျၢၣ်​အဂၤ​အ​ပူၤ​ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်​ဖျၢၣ်​အဂၤ​တဖၣ်​အံၤ အိၣ်ဝဲ​လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖျၢၣ်​အဂၤ​တဖၣ်​အ​ပူၤ တဖျၢၣ်​ဘၣ်​တဖျၢၣ်​ ဒီး​ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​အိၣ်ဝဲ​လၢ​တၢ်ခၢၣ်သး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲ ၁၇၀၀ ဘျဲၣ်​န့ၣ်​ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​စးထီၣ်​ တူၢ်လိာ်ဝဲ​လၢ ဆၣ်​ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်​ဖျၢၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲ​လၢ​ကလံၤ​ကျါ ဒီး​တ​လီၤစဲၤ​ဝဲ​လၢ တၢ်​နီတမံၤ​အလိၤ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ်​အ​ကထိ​တဖၣ်​ တချုး​လၢ​ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​ တူၢ်လိာ်ဝဲ​ဒ်အံၤ​န့ၣ်​ လံာ်​ယိၤဘး​ပာ်ဖျါ​ဆိပာ်စၢၤ​ဝဲ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ “စဲၤလီၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​လၢ တၢ်​တမ့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်ဘၣ်​အလိၤ​လီၤ.”—ယိၤဘး ၂၆:၇

လံာ်စီဆှံ​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့​အ​လံာ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တချုး​လၢ​ပှၤ​သ့ၣ်ညါ​အါထီၣ်​ တၢ်ဆါ​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံ​ပာ်ဖျါ​ဆိ​ဝဲ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

ပာ်​လီၤဆီ​ပှၤလၢ​အိၣ်ဒီး​တၢ်ဆါ​တဖၣ်

လၢ​စီၤ​မိၤၡ့​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ ပှၤလၢ​အိၣ်ဒီး​တၢ်ဆါအၢ​တဖၣ်​ က​ဘၣ်​အိၣ်လီၤဆီ​ဒီး​ပှၤဂၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​တခါ​အံၤ ကသံၣ်​သရၣ်​တဖၣ်​ နၢ်ပၢၢ်ထီၣ်​ဝဲ​ဖဲ​တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ ရၤလီၤ​အသး​အါအါ​လၢ အ​ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ်​ ၇၀၀ ဃၣ်ဃၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ်​ ၁၃ ဒီး ၁၄.

ပှၤလၢ​အ​ဖီၣ်​ဘၣ်​ပှၤသံ​အစိၣ်န့ၣ်​ က​ဘၣ်​သ့​ကဆှီ​အသး ဒီး​အ​တၢ်ကူ​တၢ်ကၤ

လၢညါ​ကသံၣ်​သရၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ ညီနုၢ်​ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​ဖီၣ်​ပှၤသံ​အစိၣ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ​န့ၣ်​ တ​သ့​အ​စု​ဘၣ်, ဒီး​လဲၤ​ဖီၣ်ဝဲ​ပှၤဆါ​လၢ​အဂၤ​တဖၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ တၢ်ဆါ​ဘၣ်ကူ​ဘၣ်ဂာ်​ပှၤဂၤ ဒီး​ပှၤ​အါဂၤ​ဘၣ်​သံဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စးထီၣ်​ဖဲ​ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ်​ ၁၅၀ ဃၣ်ဃၣ်​န့ၣ်​ ကသံၣ်​သရၣ်​တဖၣ်​နၢ်ပၢၢ်ထီၣ်​က့ၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤ​လီၤ. ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤ စီၤ​မိၤၡ့​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ ပာ်ဖျါ​ဆိ​လၢ ပှၤလၢ​အ​ဖီၣ်​ပှၤသံ​အစိၣ်န့ၣ်​ တ​ကဆှီ​လၢၤဘၣ်. အဃိ တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အိၣ်ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​က​ဘၣ်​မၤ​ကဆှီ​ထီၣ်​က့ၤ​အသး ခီဖျိ​က​ဘၣ်​လုၢ်​က့ၤ​ထံ​လီၤ. တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​တခါ​အံၤ ကဲဘျုး​လၢ​တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့​အဂီၢ် သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁, ၁၉.

တၢ်အ့ၣ်​တၢ်ဆံၣ်

တနံၣ်​ဘၣ်​တနံၣ်​န့ၣ်​ ဖိသၣ်​လၢ​အ​သံ​လၢ တၢ်​ဟၢဖၢလူ​တၢ်ဆါ​န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲ​ယဲၢ်​က​လီၢ်​ဘျဲၣ်​ညါ. အဝဲသ့ၣ်​အါဂၤ ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်​ဟၢဖၢလူ​တၢ်ဆါ ခီဖျိ​လၢ​ပှၤ​တ​ခူၣ်လီၤ​ကွံာ် တၢ်အ့ၣ်​တၢ်ဆံၣ်​ဂ့ၤဂ့ၤ​ဘၣ်​ဘၣ်​အဃိ​န့ၣ်​လီၤ. မ့မ့ၢ်​လၢ စီၤ​မိၤၡ့​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ တဲဝဲ​လၢ ပှၤ​က​ဘၣ်​လဲၤ​ခူၣ်လီၤ တၢ်အ့ၣ်​တၢ်ဆံၣ်​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​လာ်​လၢ အ​ယံၤဝဲ​ဒီး​ပှၤ​အိၣ်​တၢ်လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၂၃:၁၃.

တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ က​ဘၣ်​ကူးတရံး

ကစၢ်​ယွၤ​ပာ်လီၤ​ဝဲ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ ဖိသၣ်​ပိာ်ခွါ​အိၣ်ဖျဲၣ်​မ့ၢ်​န့ၢ်​ဃိး​သီ​မး က​ဘၣ်​ကူးတရံး​အီၤ​လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၂:၃) ဖဲ​ဖိသၣ်​အိၣ်ဖျဲၣ်​ထီၣ်​သီသီ အဆိ​ကတၢၢ်​တနွံ​အခါ ပှၤ​မ့ၢ်​ကူးတရံး​အီၤ​န့ၣ်​ အသွံၣ်​က​ပတုာ်​အဂီၢ် တညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤ​မ့ၢ်​အိၣ်ခိး​တုၤလၢ ဖိသၣ်​အိၣ်​တနွံ​ဘျဲၣ်​န့ၣ်​ အသွံၣ်​ပတုာ်​ညီဝဲ​လီၤ. အဃိ လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​ကူးတရံး​န့ၣ်​ ပှဲၤ​ဒီး​တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီး​ကဲထီၣ်​တၢ်​ဒီသဒၢ​လၢ ဖိသၣ်​သးသမူ​အဂီၢ်​လီၤ.

သး​အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​ ဘၣ်ထွဲ​လိာ်သး​ဒီး နီၢ်ခိ​အ​တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့

ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိ​တဖၣ်​ဒီး ပှၤလၢ​အ​ဃု​သ့ၣ်ညါ တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​ တဲဝဲ​လၢ ပ​မ့ၢ်​သူၣ်ခု​သးခု, အိၣ်ဒီး​တၢ်​မုၢ်လၢ်, သ့ၣ်ညါ​ဆၢက့ၤ​ပှၤဂၤ​အဘျုး​အဖှိၣ်​ဒီး သးအိၣ်​ပျၢ်​ကွံာ်​ပှၤဂၤ​တၢ်ကမၣ်​န့ၣ်​ က​ကဲဘျုး​လၢ ပ​တၢ်​အိၣ်ဆူၣ်​အိၣ်ချ့​အဂီၢ်​လီၤ. လံာ်စီဆှံ​စ့ၢ်ကီး​တဲဝဲ​လၢ– “သး​လၢ​အ​ခု​န့ၣ်​ မၤဂ့ၤ​ပ​နီၢ်ခိ​လီၤ. မ့မ့ၢ်​သူၣ်ကၢ်​သးလီၤ​န့ၣ်​ ဒုး​ဃ့​ထီၣ်​ကွံာ် ပ​ဃံ​ပ​ကွဲ​လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၇:၂၂.