តើលោកអ្នកដឹងឬទេ?
តើជនជាតិរ៉ូមអនុញ្ញាតឲ្យគេបញ្ចុះសពតាមធម្មតាឲ្យបុគ្គលណាម្នាក់ដូចលោកយេស៊ូដែលពួកគេបានប្រហារជីវិតនៅលើបង្គោលឈើឬទេ?
មនុស្សជាច្រើនស្គាល់កំណត់ហេតុអំពីការព្យួររបស់លោកយេស៊ូនៅលើបង្គោលឈើ ដោយមានឧក្រិដ្ឋជនពីរនាក់អមសងខាង។ (ម៉ាថ. ២៧:៣៥-៣៨) ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះជឿថាគម្ពីរចែងមិនត្រឹមត្រូវទេ ពេលដែលថាសាកសពរបស់លោកយេស៊ូបានត្រូវគេរៀបចំ ហើយដាក់ក្នុងទីបញ្ចុះសព។—ម៉ាក. ១៥:៤២-៤៦
អ្នកវិភាគសៀវភៅដំណឹងល្អខ្លះបានសង្ស័យថា បុគ្គលដែលត្រូវគេប្រហារជីវិត មិនអាចត្រូវគេបញ្ចុះសពឲ្យបានសមរម្យទេ ដូចជាដាក់ក្នុងទីបញ្ចុះសពជាដើម។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកនោះគិតថា គេប្រព្រឹត្តចំពោះសពឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះតាមរបៀបផ្សេងពីមនុស្សធម្មតា។ អ្នកកាសែតម្នាក់ឈ្មោះអេរៀល សេបាបានពន្យល់ក្នុងទស្សនាវដ្ដីមួយអំពីមូលហេតុដែលអ្នកខ្លះមានទស្សនៈនោះ។ គាត់សរសេរថា៖ «ការដាក់ទោសដោយព្យួរ គឺស័ក្ដិសមចំពោះមនុស្សបាតសង្គម ហើយអ្នកជំនាញខ្លះមិនជឿថាជនជាតិរ៉ូមនឹងអនុញ្ញាតឲ្យបញ្ចុះសពបុគ្គលទាំងនោះទេ»។ (Smithsonian) ជនជាតិរ៉ូមចង់បន្ទាបបន្ថោកឧក្រិដ្ឋជន ដូច្នេះពួកគេច្រើនតែទុកសាកសពនៅលើបង្គោលឈើដើម្បីឲ្យសត្វស៊ី។ ក្រោយមក អ្វីដែលនៅសល់ពីសាកសពនោះ គេប្រហែលជាបោះទៅក្នុងកន្លែងបញ្ចុះសពរួម។
ប៉ុន្តែ បុរាណវត្ថុវិទូបានរកឃើញអ្វីផ្សេងទៀតបានកើតឡើងដល់សំណល់សាកសពយ៉ាងហោចណាស់របស់ជនជាតិយូដាខ្លះដែលបានត្រូវគេសម្លាប់។ នៅឆ្នាំ១៩៦៨ គេបានរកឃើញសំណល់គ្រោងឆ្អឹងរបស់បុរសម្នាក់ដែលបានត្រូវគេប្រហារជីវិតនៅសតវត្សរ៍ទី១។ ឆ្អឹងទាំងនោះបានត្រូវគេរកឃើញនៅជិតក្រុងហ៊្សេរុយសាឡិម ក្នុងទីបញ្ចុះសពរបស់ក្រុមគ្រួសារជនជាតិយូដាសាមញ្ញ។ សំណល់ឆ្អឹងនោះនៅក្នុងកោដ្ឋឬប្រអប់ដាក់ឆ្អឹង។ ក្នុងចំណោមឆ្អឹងដែលពួកគេបានរកឃើញ មានឆ្អឹងកែងជើង។ ឆ្អឹងកែងជើងនោះបានត្រូវគេដំភ្ជាប់នឹងបន្ទះឈើ ដោយដែកគោលដែលមានប្រវែង១១.៥សង់ទីម៉ែត្រ។ អេរៀល សេបានិយាយថា៖ «កែងជើងនោះដែលជាកែងជើងរបស់បុរសម្នាក់ឈ្មោះយេហូខេណិន បានផ្ដល់ទីសំអាងដែលបង្ហាញអំពីមូលហេតុដែលកំណត់ហេតុក្នុងសៀវភៅដំណឹងល្អអំពីការដាក់សពរបស់លោកយេស៊ូក្នុងទីបញ្ចុះសពអាចជាការពិត»។ គាត់បន្ថែមថា៖ «កែងជើងរបស់យេហូខេណិនគឺជាគំរូមួយអំពីបុរសម្នាក់ពីសម័យលោកយេស៊ូដែលបានត្រូវគេព្យួរ ហើយដែលជនជាតិរ៉ូមអនុញ្ញាតឲ្យបញ្ចុះសពតាមទំនៀមទម្លាប់ជនជាតិយូដា»។
មានទស្សនៈផ្សេងៗអំពីអ្វីដែលឆ្អឹងកែងជើងនេះបង្ហាញអំពីរបៀបដែលលោកយេស៊ូបានត្រូវព្យួរលើបង្គោលឈើ។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលច្បាស់គឺថា ឧក្រិដ្ឋជនខ្លះដែលគេប្រហារជីវិតបានត្រូវគេបញ្ចុះសព មិនមែនបោះចោលទេ។ យើងអាចឃើញច្បាស់ថា អ្វីដែលគម្ពីរចែងអំពីសពរបស់លោកយេស៊ូដែលបានត្រូវគេដាក់ក្នុងទីបញ្ចុះសពសមរម្យមួយគឺត្រឹមត្រូវ។ ទីសំអាងនេះគាំទ្រអ្វីដែលគម្ពីរចែង។
សំខាន់បំផុត ព្រះយេហូវ៉ាបានប្រកាសទុកជាមុនថាសពរបស់លោកយេស៊ូនឹងត្រូវបញ្ចុះក្នុងទីបញ្ចុះសពរបស់អ្នកមាន ហើយគ្មានអ្នកណាអាចរារាំងប្រសាសន៍របស់ព្រះមិនឲ្យសម្រេចបានឡើយ។—អេ. ៥៣:៩; ៥៥:១១
