Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Okwa li omupambele waKajafas

Okwa li omupambele waKajafas

Ope na efimbo limwe ovalafululi va li va mona oshinima tashi koleke oushili kutya omunhu umwe oo a popiwa mOmbibeli oko a li shili, kashi na nee mbudi kutya ove shi didilika monghedi ya yukilila ile hasho. Pashihopaenenwa, mo 2011, ovahongwanhu Ovaisrael ova li va nyanyangida ouyelele umwe oo wa kwatela mo oinima yonhumba oyo tai yambidida oushili kutya omunhu wonhumba oo a popiwa mOmbibeli oko a li shili. Ova popya shi na sha nomakipa omunhu e li moshikefa sha longwa memanya, sha wapekwa nawa, a tulwa mo konima eshi eenhumba da ola ko nokwa ninga mo omido 2 000.

Koshikefa osho okwa li ku na eshangelo eli tali ti: “Miriam omonakadona waYeshua, omonamati waKajafas, omupristeri womongudu yaMaasja wokuBeth ′Imri.” Omupristeri omukulunhu umwe wOvajuda oo a li a kufa ombinga mokutokolwa nokudipawa kwaJesus, okwa li Kajafas. (Joh. 11:48-50) Omunandjokonona Flavius Josephus okwa popya shi na sha naye a ti kutya oye “Josef oo ha ifanwa Kajafas.” Osha yela kutya oshikefa shoipongolo osho oshi na okukala shaumwe womovapambele vaKajafas. Miriam okwa li a pambafana naKajafas monghedi yonhumba molwaashi eshangelo olo la shangwa koshikefa osho opo sha monika okwa itavelwa kutya olomupristeri omukulunhu ye mwene oo a ti kutya oye Yehosef bar Caiapha, ile Josef, omona waKajafas. *

Ouyelele oo wa nyanyangidwa kehangano ledina Israel Antiquities Authority (IAA) otau ulike kutya oshikefa shoipongolo shaMiriam osha nyekwa eembudi odo da li hadi hade meembila pefimbo lonale. Onghee hano, omauyelele aeshe oo eshi a konakonwa, otaa koleke oushili oo kutya oipongolo oyo i li moshikefa oya Miriam womepata lomupristeri Kajafas.

Oshikefa shoipongolo otashi tu hongo vali oshinima shimwe shipe. Osha yandja yo ouyelele u na sha ‘naMaasja’ oo a li waxuuninwa mokutukulwa kwoupristeri meengudu 24 odo da li hadi yakula tadi li yakaula motembeli muJerusalem. (1 Omaf. 24:18) Ehangano loIAA ola ti kutya, eshangelo olo li li koshikefa shoipongolo otali holola kutya “epata laKajafas ola pambafana nongudu yaMaasja.”

Eshangelo olo ola popya yo shi na sha naBeth ′Imri. Otali dulu okufatululwa momaityo opavali. Ehangano loIAA ola ti kutya, “shotete, otashi dulika Beth ′Imri olo edina lepata loupristeri lovanamati vaImmer womepata omo mwa dja ongudu yaMaasja.” (Esra 2:36, 37; Neh. 7:39-42) “Oshitivali, otashi dulika [Beth ′Imri] la li edina lonhele oko kwa dalelwa Miriam ile oko a kala nepata laye alishe.” Kakele kaasho, oshikefa shoipongolo yaMiriam otashi yandje oumbangi kutya ovanhu ovo va popiwa mOmbibeli nosho yo ovapambele vavo ova li ko shili.

^ okat. 3 Opo u mone ouyelele u na sha noshikefa shoipongolo shaKajafas, tala oshitukulwa shi na oshipalanyole “The High Priest Who Condemned Jesus,” mOshungonangelo yOshiingilisha yo 15 Januali 2006, epandja 10-13.