Kwenda na mambu ke na kati

BANGIUFULA YINA BALEKE KE KUDIYULAKA

Inki Mono Lenda Sala Kana Bibuti na Mono Me Buya nde Mono Sadila Basite Internet ya Kusolula ti Bantu?

Inki Mono Lenda Sala Kana Bibuti na Mono Me Buya nde Mono Sadila Basite Internet ya Kusolula ti Bantu?

 Mbala ya nkaka banduku na nge yonso ke sadilaka basite Internet ya kusolula ti bantu mpi bo ke tubilaka yo ntangu yonso. Nkutu mbala ya nkaka bo ke sekaka nge sambu nge kele ve ti compte ya site Internet. Inki yo ke lomba nde nge zaba sambu na diambu yina? Ebuna inki nge lenda sala sambu na yo?

Mambu yina nge fwete zaba

 Nge kele ve nge mosi. Bibuti mingi ke pesaka ve bana na bo nzila ya kusadila basite Internet ya kusolula ti bantu. Bo ke salaka buna mbala ya nkaka sambu bo me zaba nde na basite Internet yina bana lenda:

  •   kudiyangisa mabanza mpi kubela maladi ya nkaka ya ntu.

  •   tala pornografi, kutanga ba message ya ke monisa mambu ya kuvukisa nitu, mpi kuniokwama.

  •   kukuma kuwila banduku na bo makasi kukonda kikuma.

 Bana mingi me bakaka lukanu ya kusadila diaka ve basite Internet ya kusolula ti bantu. Bo mosi bo bakisaka nde, basite yina vandaka kunatila bo bampasi kansi ve mambu ya mbote. Tala mambu yina pusaka bankaka na kati na bo na kubuya kusadila yo:

  •   Priscilla bakisaka nde yo vandaka kuyiba yandi ntangu yina yandi lendaka kusadila na mambu ya nkaka.

  •   Jeremy ke tuba nde, yandi vandaka kuwa makasi sambu yandi vandaka ve ti makuki ya kusala nde mambu ya me fwana ve kukota ve na telefone na yandi.

  •   Bethany bakisaka nde yo vandaka kupusa yandi na kutula dikebi ya mingi na mambu yina bantu ya nkaka vandaka kusala.

 Sierra ke tuba nde: “Mono bakaka lukanu ya kukatula aplikasio ya site Internet ya kusolula ti bantu ya mono vandaka kusadila, mono kele na kiese mutindu mono salaka yo. Ya masonga, yo ke salaka mono ve mpasi, mpi mono ke sepelaka kuvanda ti ntangu mingi sambu na kutula dikebi na mambu yina kele mfunu mingi sambu na mono.”

 Kate ke tuba nde: “Mono vandaka ve kuzola mutindu basite Internet ya kusolula ti bantu ke kumisaka bantu bampika mpi mono ke kudiyangisaka diaka ve na yina me tala mutindu bantu ya nkaka lenda tadila bima ya mono ke tulaka. Yo vandaka ve pete sambu mono fwa konti na mono, kansi ntangu mono salaka yo, mono kudiwaka mbala mosi mbote. Awa mono me kumaka na ngemba ya mabanza mutindu mono ke sadilaka yo diaka ve.”

Mambu ya nge lenda sala

 Zitisa bansiku ya bibuti na nge. Monisa bibuti na nge nde nge kele muntu ya kuyela, mpi nge ke zitisaka bansiku na bo kukonda kuwa makasi to kubokuta.

 Munsiku ya Biblia: “Zoba ke songaka makasi na yandi, kansi muntu ya mayele ke kangaka ntima, yandi ke bumbaka makasi.”—Bingana 29:11, Bible en Kituba.

 Bantu ya nkaka lenda longisila nge na kusadila basite Internet ya kusolula ti bantu kukonda nde bibuti na nge kuzaba, mu mbandu nge lenda kangula konti mosi na kinsweki. Kusala buna kele kifu ya nene. Kana nge ke kusa, nge ta kudiwa ve mbote mpi nge ta kudimona bonso muntu mosi ya me nata makambu. Yo ta yangisa nge mpi mingi kana bo me zaba nde nge me salaka buna mpi ya masonga, bo ta tudila nge diaka ve ntima.

 Munsiku ya Biblia: “Beto ke zola kuditwadisa na masonga na mambu yonso.”—Baebreo 13:18.

 Sala nde yo vanda lukanu na nge. Kaka bonso batoko yina beto me tubila awa na zulu, nge mpi nge lenda sosa kuzaba bikuma yina lenda pusa nge na kusadila ve basite Internet ya kusolula ti bantu. Kana yo kele pwelele nde kusadila basite Internet yina kele ve kima ya mbote sambu na nge, buya kusadila yo. Nge fwete sala buna kaka ve sambu bibuti na nge bantu me baka lukanu nde nge sadila yo ve kansi sambu yo kele lukanu na nge mosi. Yo ta sala nde kana banduku na nge kuyula nge sambu na nki nge ke sadilaka yo ve, nge ta konda ve kima ya kutuba mpi bo ta sekaka nge diaka ve mutindu nge ke sadilaka yo ve.

 Na bunkufi: Zitisa bibuti na nge mpi bakisa sambu na nki bibuti na nge me baka lukanu yina. Yo ta sadisa nge na kubaka mpi nge mosi lukanu bonso yina. Kansi sesepi, kuvila ve nde nge lenda zinga kukonda basite Internet ya kusolula ti bantu.