Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

LUSADISU SAMBU NA MABUTA | MAKWELA

Kana Bana Yonso Me Katuka na Nzo

Kana Bana Yonso Me Katuka na Nzo

DIAMBU YA MPASI

Mbala mingi bankwelani ke kutanaka ti bampasi ya ngolo kana bana na bo yonso me yela mpi me katuka na nzo. Diambu yai lenda sala nde bo kudiwa bonso banzenza. M. Gary Neuman, muntu ya ke pesaka mabuta bandongisila ke tuba nde: “Mu ke longisilaka bantu mingi yina ke zabaka ve mutindu ya kuwakana diaka ti bankwelani na bo. Ntangu yai ya bana yonso me katuka na nzo, [bibuti] ke vandaka ve ti mambu mingi ya kusolula.” *

Keti mambu kele mutindu yai na makwela na beno? Kana mambu kele mutindu yina, beno lenda tomisa bangwisana na beno. Kansi, beno tadila ntete mwa mambu yina lenda vanda na kisina ya kukonda kuwakana yina kele na kati na beno.

SAMBU NA NKI YO KE SALAMAKA

Na nsungi ya bamvula mingi, bana vandaka kubaka kisika ya ntete. Ti mabanza ya mbote, bibuti mingi ke tulaka bampusa ya bana na bo na ntwala ya bampusa ya makwela na bo. Yo yina, sambu bo ke tulaka dikebi mingi na mukumba na bo ya papa mpi mama, bo ke tulaka diaka ve dikebi na mukumba na bo ya bakala mpi nkento; diambu yai ke monanaka pwelele kana bana yonso me katuka na nzo. Nkento mosi ya kele ti bamvula 59 ke tuba nde: “Ntangu bana vandaka, beto vandaka kusala mwa mambu kumosi.” Kansi yandi ke ndima nde, ntangu bo yonso katukaka na nzo, “beto vandaka ve kutula mambu ya mutindu mosi na kisika ya ntete.” Kilumbu mosi yandi songaka bakala na yandi nde: “Konso muntu ke zinga na mutindu na yandi.”

Bankwelani ya nkaka ke vandaka ve ya kuyilama na kuyikana ti luzingu yina ya mpa. Mukanda mosi (Empty Nesting) ke tuba nde: “Sambu na bankwelani mingi, yo kele bonso nde bo me katuka kukwelana.” Sambu bo ke monaka nde bo kele ve ti mambu mingi ya kusala kumosi, babakala mpi bankento mingi ke kumaka kusala mambu na bo mosi, ebuna bo ke kumaka kaka bonso banduku yina ke zinga na suku mosi kansi ve bonso bankwelani.

Nsangu ya mbote kele nde, beno lenda tina mitambu yina—mpi nkutu beno lenda baka mambote na luzingu yai ya mpa. Biblia lenda sadisa beno. Inki mutindu?

MAMBU YA BENO LENDA SALA

Beno vanda ti lukanu ya kundima nsoba yai. Biblia ke tuba mutindu yai sambu na bana yina me yela: “Bakala ta bikisa tata na yandi ti mama na yandi.” (Kuyantika 2:24) Lukanu na beno bibuti vandaka ya kulonga bana na beno sambu na ntangu yina bo ta katuka, mpi ya kusadisa bo na kuyedisa bikalulu yina ta sadisa bo ntangu bo ta kuma bambuta. Kana beno ke tadila yo mutindu yai, beno fwete sepela kana bana na beno me katuka na nzo.—Munsiku ya Biblia: Marko 10:7.

Ya kieleka, nge ta vandaka ntangu yonso kibuti sambu na bana na nge. Kansi ntangu yai, nge ta vanda muntu yina bo ke kwisa kulomba bandongisila kansi ve muntu yina ke kengila bo. Bangwisana yai ya mpa ta sadisa nge na kuvanda ti kinduku ya ngolo ti bana na nge na ntangu nge ke tula dikebi ntete-ntete na nkwelani na nge. *Munsiku ya Biblia: Matayo 19:6.

Beno tubila basusi na beno. Solula ti nkwelani na nge bupusi yina nsoba yai kele ti yo na luzingu na nge, mpi vanda ya kuyilama na kuwidikila mpi mawi na yandi. Vanda ntima-nda mpi bakisa yandi. Yo lenda baka ntangu mingi sambu na kukumisa diaka ngolo bangwisana na beno, kansi kusala mutindu yina kele mfunu.—Munsiku ya Biblia: 1 Bakorinto 13:4.

Beno sosa mambu ya mpa yina beno lenda sala kumosi. Beno tubila balukanu yina beno lenda lungisa kumosi to mambu ya mpa yina beno lenda sala kumosi. Sambu beno me sansaka bana, ntembe kele ve nde beno me kumaka mayele mingi. Beno lenda sadila yo sambu na kusadisa bantu ya nkaka.—Munsiku ya Biblia: Yobi 12:12.

Beno zolana diaka ngolo. Beno yindula bikalulu yina salaka nde beno zolana. Beno yibuka mambu ya mbote ya beno me kutanaka ti yo mpi mambu ya mpasi yina beno me nungaka. Kana beno sala mutindu yai, beno lenda sepela ti luzingu na beno yai ya mpa. Ya kieleka, kana beno sala kumosi, beno ta vanda ti dibaku ya kutomisa makwela na beno mpi beno ta vutukila zola yina beno vandaka ti yo na luyantiku.

^ par. 4 Yo me katuka na mukanda Emotional Infidelity.

^ par. 12 Kana nge ke na kusansa ntete bana, kuvila ve nde nge kele “nsuni mosi” ti nkwelani na nge. (Marko 10:8) Bana ke kudiwaka na lutaninu mingi kana bo ke mona nde bibuti na bo kele ti bangwisana ya ngolo.