Bai pa asuntu

Bai pa lista di asuntus

Leis di Deus sobri linpéza staba txeu avansadu pa ses ténpu

Leis di Deus sobri linpéza staba txeu avansadu pa ses ténpu

 Poku ténpu antis di nason di Israel entra na kel téra ki Deus prometeba es uns 3.500 anu antis, Deus fla-s ma el ta protejeba es kóntra ‘kes duénsa gravi’ ki dja es konxeba na Ijitu. (Deuteronómio 7:15) Un manera ki El faze kel-li foi através di instrusons ben splikadu sobri linpéza i sobri modi ki es pode ivitaba duénsa. Pur izénplu:

  •   Leis di Israel ta izijiba toma banhu i laba ropa. — Levítico 15:4-27.

  •   Óras ki es mesteba faze nisisidadi, Deus da-s kel órdi li: ‘Debe skodjedu un lugar apárti, fóra di akanpamentu, i é pa la ki bu debe bai. Na bus feraménta, bu debe tene un pó pikinoti. Óras ki bu nbaxa la fóra, bu debe koba un braku ku el i ntera kel pupú ki bu faze.’ — Deuteronómio 23:12, 13.

  •   Kes algen ki ta atxada ma es tinha un duénsa ki ta pega, ta poda apárti ô lonji di kes otu algen pa un ténpu. Kes algen ki rekuperaba di kel duénsa, tinha ki lababa ses ropa i tomaba banhu na agu pa es pode fikaba ‘linpu’, antis di es volta pa fika djuntu ku kes otu algen. — Levítico 14:8, 9.

  •   Ken ki tokaba na un korpu mortu ta poda apárti. — Levítico 5:2, 3; Números 19:16.

 Leis ki israelitas dadu sobri medisina i linpéza staba txeu avansadu pa ses ténpu.

 Na otus lugar, es ta uzaba kes lei txeu antigu sobri linpéza. Pur izénplu:

  •   Es ta fazeba nisisidadi na rua. Es ta viveba na meiu di sujéza pamodi agu suju, kumida kontaminadu i tudu tipu di lixu. Kel-la traze txeu duénsa i mórti di txeu kriansas.

  •   Kes dotor antigu ka sabeba kuazi nada sobri mikróbius i otus tipu di bitxu ki ta duense algen. Pur izénplu, kes algen di Ijitu ta uzaba ‘ramedis’ sima sangi di lagartixa, strumi di pilikanu, ratu mortu, orina i pon stragadu. Es ta uzaba pupú di algen i bósta di animal pa faze ramedi.

  •   Kes algen antigu di Ijitu fika duenti pamodi txeu parazita di agu kontaminadu di Riu Nilu i kes agu ki es ta uzaba pa rega txon. Tanbê, txeu kriansa na Ijitu móre di diareia i otus duénsa pamodi kumida kontaminadu.

 Má, israelitas staba protejidu i es tinha más saúdi di ki otus nason pamodi es ta sigiba lei ki Deus daba es.