Kĩla ũthi ũvoonĩ ũla wĩ vo

Kĩla ũthi nthĩnĩ wa ũvoo ũla wĩ vo

KĨLUNGU KYA 3

Ũndũ Mũtonya Kũmina Mathĩna Mũtwaanonĩ

Ũndũ Mũtonya Kũmina Mathĩna Mũtwaanonĩ

“Ĩthĩwai mũkyendana mũno na wendo mũvyũ inywʼĩ kwa inywʼĩ; nũndũ wendo nũvwʼĩkaa wingĩ wa naĩ.”​—1 Vetelo 4:8

Ĩla wambĩĩa kwĩkalanyʼa na mũndũ ũla ũtwaanĩte nake, nĩvatonyeka mũkethĩwa na mathĩna mana. Mathĩna asu nĩmatonya kumĩla nũndũ mũyosaa maũndũ ũndũ ũmwe, na nĩvatonyeka o na mosũanĩo na mawoni menyu makethĩwa me kĩvathũkanyʼo. O na ĩngĩ, mathĩna asu no maumane na andũ angĩ kana maũndũ mũteĩtaĩĩe.

Mavinda angĩ nĩtũtonya kwĩthĩwa tũte kwenda kwĩtĩkĩla kana twĩ na mathĩna, ĩndĩ Mbivilia yaĩtye kana twaĩle kũmina mathĩna ala matũkwata. (Mathayo 5:23, 24) Twaatĩĩa myolooto ya Mbivilia, tũkeethĩwa tũtonya kũmina mathĩna maitũ kwa nzĩa ĩla nzeo vyũ.

1 NEENEAI THĨNA ŨLA WAUMĨLA

ŨNDŨ MBIVILIA YAĨTYE: “Ve ĩvinda ya . . . kũneena.” (Mũtavanʼya 3:1, 7) Kwoou ethĩwa nĩvaumĩla thĩna, manthai ĩvinda ya kũũneenea. Mũelesye kuma ngoonĩ mũndũ ũla ũtwaanĩte nake ũndũ ũkwĩwʼa, na ũndũ ũũsũanĩa ĩũlũ wa thĩna ũsu. Ĩla ũũneena na kĩveti kyaku kana mũũme waku, nĩwaĩle ‘kũneenaa wʼo’ mavinda onthe. (Aeveso 4:25) O na ĩla weewʼa waũmĩwʼa ngoonĩ, ĩsiĩĩe ndũkambĩĩsye ithokoo. Lilikana kana ethĩwa ũsũngĩo waku ti mũuu, ũu nũtonya kũtuma mwambĩĩa kũemanĩwa maũndũ manini mũno.—Nthimo 15:4; 26:20.

Ĩndĩ o na mwaemanwa, ndũkatũmĩe ndeto nthũku, o na ndũkaeke kũmwenda kana kũmũnenga ndaĩa mũndũ ũla ũtwaanĩte nake. (Akolosai 4:6) Neeneai thĩna ũsu na mĩtũkĩ na mũikavindanĩsye.—Aeveso 4:26.

ŨNDŨ ŨTONYA KWĨKA:

  • Mantha ĩvinda wĩ na ũla ũtwaanĩte nake mũneenee thĩna wenyu

  • Ĩla ũla ũngĩ ũkũneena, mwĩthukĩĩsye nesa na ndũkamũtilĩĩle, nũndũ o naku nũũkwata mwanya wa kũneena

2 ĨTHUKĨĨSYE NA ŨYĨELEWA

ŨNDŨ MBIVILIA YAĨTYE: “Ĩthĩwai na wendo mũuu ene kwa ene; ndaĩanĩ, mataĩei ala angĩ mbee.” (Alomi 12:10) Nĩ ũndũ wa vata mũno kũsisya ũndũ ũmwĩthukĩĩasya mũndũ ũla ũtwaanĩte nake. Tata ũelewe nĩ woni wake, na ũyĩka ũu wĩ na ‘tei na wĩnyivyo.’ (1 Vetelo 3:8; Yakovo 1:19) Ndũkende o kwoneka nĩwĩthukĩĩsye. Ethĩwa nĩvatonyeka amba kũeka ũndũ ũla ũkwĩka na ũimwĩthukĩĩsya nesa, kana ũmũkũlye ethĩwa nĩmũtonya kũneenea ũndũ ũsu ĩvinda yĩngĩ. Na ethĩwa ũkamwonaa mũndũ ũsu ũtwaanĩte nake e mũtetheesya waku, ĩndĩ ti mũndũ wa kũsindana nake, ‘ndũkethĩawa wĩ mĩtũkĩ kũthata vevanĩ waku.’—Mũtavanʼya 7:9.

ŨNDŨ ŨTONYA KWĨKA:

  • Endeea kũmwĩthukĩĩsya ũla ũngĩ ũteũmũkananĩsya, o na ethĩwa maũndũ ala ũkũũtavya maiũkwendeesya

  • Ĩla ũla mũtwaanĩte ũkũneena, mwĩthukĩĩsye nesa nĩ kana ũelewe nĩ kĩla ũkũneena. Ĩka ũu kwa kwĩthukĩĩsya wasya wake, kũsisya ũndũ ũkwĩka ĩla ũkũneena, na ũndũ ũthyũ wake ũilyĩ

3 ĨKAI ŨNDŨ MWATWʼA

ŨNDŨ MBIVILIA YAĨTYE: “Wĩanĩ wʼonthe ve ũtandĩthyo; ĩndĩ kũneena kwa ilomo kwangĩĩtye ũkyanĩ.” (Nthimo 14:23) Kwĩwʼana ĩũlũ wa nzĩa ĩla nzeo ya kũmina mathĩna, kũitoetye. Nĩ mwaĩle kwĩka ũndũ inywʼelĩ mwatwʼa. O na vala nĩmũtonya kwendeka mwĩkĩe kĩthito kingĩ nĩ kana mwĩanĩsye ũndũ mwatwʼa, kwĩka ũu kũkamũetee moathimo. (Nthimo 10:4) Mweethĩwa na ngwatanĩo ĩla mũkwĩka maũndũ, mũkakwata “ĩtuvi ĩseo” kwondũ wa kĩthito kyenyu.—Mũtavanʼya 4:9.

ŨNDŨ ŨTONYA KWĨKA:

  • Nĩwaĩle kwĩtĩkĩlana na ũla ũtwaanĩte nake ĩũlũ wa matambya ala mwaĩle kwosa nĩ kana mũmine thĩna wenyu

  • Mavinda kwa mavinda, sisya wĩkĩte maendeeo meana ata