Kĩla ũthi ũvoonĩ ũla wĩ vo

Kĩla ũthi nthĩnĩ wa ũvoo ũla wĩ vo

Burnett, Simone, Eston, na Caleb

Nĩmeeyumisye Mo Ene na Ngenda—Ithamanĩ sya Pacific

Nĩmeeyumisye Mo Ene na Ngenda—Ithamanĩ sya Pacific

RENEÉ nĩ mwĩĩtu-a-asa wĩ na myaka 30 na kĩndũ, na aeewe Australia nĩ asyai Ngũsĩ. Easya ũũ: “Twathamĩie kũndũ kwingĩ mũno kũla kwaĩ na vata mũnene wa atavany’a ma Ũsumbĩ. Mami na Tata matumaa twĩkala twĩ atanu na tũtanĩa maũndũ maingĩ! Ĩla nesie kũkwata syana syakwa, nendaa o nasyo syĩkale ũndũ twekalaa.”

Shane nĩwe mũũme wa Reneé na akilyĩ kũvikya myaka 40. O nake aĩ na mĩvango ta ya mũka na easya: “Ĩla twakwatie kana kaitũ ka kelĩ, nĩtwasomie ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya ĩũlũ wa mũsyĩ ũmwe wa Ngũsĩ ũla waendie na kasiwa kaw’o kũtavanĩlya ithamanĩ sya Tonga, ila syĩ ngalĩko ya ĩtheo ya ũkanga wa Pacific, welekele ũthũĩlonĩ wa syũa. * Ngewa ĩla twasomie ĩkasetinĩ yĩu nĩyatumie tũandĩkĩa ovisi wa ũvonge wa Ngũsĩ sya Yeova wa Australia na wa New Zealand tũkũlĩtye nĩ va ve na vata mũnene wa atavany’a ma Ũsumbĩ. * Valũa ũla twakwatie watũthokisye tũthamĩĩe Tonga, o vala twasomete ĩũlũ wa vo yĩla ĩkasetinĩ!”

Jacob, Reneé, Skye, na Shane

Shane, Reneé, na syana syoo, Jacob na Skye, nĩmekalile Tonga ta mwaka ũmwe, ĩndĩ mwaka ũsu ũithela nduuthĩ ila syaumĩlĩte kũu nĩsyatumie masyoka Australia. Ĩndĩ mayaaũlwa nĩ wendi woo wa kwongela kĩthito ũtavany’anĩ. Mwakanĩ wa 2011, nĩmathamĩĩe kathamanĩ ketawa Norfolk Island kala ke maili ta 900 (kĩlomita 1,500) kuma Australia, welekele wumĩlonĩ wa syũa. Kwaendie ata mathi kũu? Jacob, ũla yu wĩ na myaka 14, easya ũũ: “Yeova nĩwatũtetheeisye na atuma tũtanĩa kũtavany’a!”

ŨNDŨ MĨSYĨ YĨKĨĨTE KĨTHITO ĨTAVANY’E ĨMWE

O ta Shane, Reneé, na syana syoo, ve mĩsyĩ ĩngĩ mingĩ ya Ngũsĩ yĩyumĩtye na ngenda ĩthi kũla kwĩ na vata mũnene wa atavany’a. Nĩ kyaũ kĩtumĩte methĩwa na wendi ũsu?

“Andũ aingĩ nĩmendete kwĩthukĩĩsya ũvoo mũseo. Twaendie kũu nĩ kana tũmanenge mwanya wa kwĩmanyĩsya Mbivilia kĩla ĩvinda.”—Burnett

Burnett na mũka, Simone, me na myaka 30 na kĩndũ na imwana syoo, Eston na Caleb, syĩ na myaka 12 na 9. Onthe mathamĩĩie taoni yĩ kũasa yĩtawa Burketown ĩla yĩ Queensland, Australia. Burnett easya: “Ngũsĩ syesaa kũtavany’a kũu kĩla ĩtina wa myaka ĩtatũ kana ĩna. Na andũ aingĩ nĩmendete kwĩthukĩĩsya ũvoo mũseo. Twaendie kũu nĩ kana tũmanenge mwanya wa kwĩmanyĩsya Mbivilia kĩla ĩvinda.”

Jim, Jack, Mark, na Karen

Nake Mark na Karen, ala me na myaka 50 na kĩndũ, tene meethĩawa ikundinĩ syĩ vakuvĩ na Sydney, Australia. Ĩndĩ me vamwe na syana syoo, Jessica, Jim, na Jack, nĩmatwie kũthamĩĩa Nhulunbuy, kala nĩ kataoni kenzawa mavia ma vata ke kĩsionĩ kya Northern Territory. Mark easya: “Nĩnendete andũ, na kwoou nendaa kũthamĩĩa vandũ vaĩ na wĩa mwingĩ wa kũtethya kĩkundinĩ na ũtavany’anĩ.” Karen nake eew’aa aikĩa kũthama, ĩndĩ easya: “Ĩla Mark na andũ angĩ mambĩkĩie vinya, nĩnatwie kũtata none. Ũmũnthĩ nĩnĩtanaa nũndũ nĩneetĩkĩlile!”

Benjamin, Jade, Bria, na Carolyn

Mwakanĩ wa 2011, Benjamin na Carolyn vamwe na twĩlĩtu twoo tũla twaĩ nasalĩ, Jade na Bria, nĩmaumie Queensland, Australia, mathi Timor-Leste. Kau nĩ kasio ke kĩthamanĩ kĩmwe kya Indonesia kĩtawa Timor Island. Ben easya atĩĩ: “Ĩla twaĩ mavainia ma mwanya nĩ na Carolyn twatũmĩtwe Timor-Leste. Ĩvinda yĩu twatanĩie mũno kũtavany’a kũu, na ana-a-asa nĩmatũtetheeisye mũno. O na tweewie thĩna mwingĩ kuma kw’o. Ĩndĩ twaumie ku twaĩtye no tũkakũsyoka. Ĩla twakwatie syana, nĩtwambie kũkũĩĩsya mũvango wa kũsyoka ĩndĩ tũyaakola mũvango ũsu.” Carolyn ongelete kwasya: “Twendaa syana sitũ syambe kwĩanĩa vandũ ve amisonalĩ, athũkũmi ma Mbetheli, na mavainia ma mwanya, na twendaa itanĩe vyũ kũmũthũkũma Yeova.”

ŨNDŨ MEEYŨMBANISYE

Yesũ akũlilye aatĩĩi make atĩĩ: “Nũũ kwenyu, akyenda kwaka nyũmba yĩ mũnyoolo ũtambaa kwĩkala nthĩ na kũtala mbesa sya kũmyakĩthya?” (Luka 14:28) O ta ũu, ĩla mũsyĩ wa Ngũsĩ wenda kũthamĩĩa vandũ vangĩ, nĩwaĩlĩte kwamba kwĩvanga nesa. Ĩndĩ waĩlĩte kũsũanĩa ĩũlũ wa mavata ta meva?

MAVATA MA KĨ-VEVA: Ben easya: “Twendaa kũthũkũma angĩ ĩndĩ ti kũmatw’ĩkĩa mũio. Kwoou tũtanamba kũthama, nĩtwoosie ĩvinda tweeyaka kĩ-veva. O na nĩtwongelile kĩthito kĩla twaĩ nakyo ũtavany’anĩ na mawĩanĩ angĩ ma kĩkundi.”

Ũla mwanake wĩtawa Jacob aĩtye ũũ: “Tũtanamba kũthamĩĩa Norfolk Island, twasomie ngewa mbingĩ makasetinĩ ma Mũsyaĩĩsya na Amkeni!, ila syaeleetye ũndũ mĩsyĩ ĩmwe yatavanĩtye kũla kwĩ vata mũnene wa atavany’a. Nĩtwaneeneie vamwe mathĩna ala mĩsyĩ ĩsu yakomanĩte namo na ũndũ Yeova wamĩtetheetye.” Nake ũla mwĩĩtu-a-inyia wa Jacob wĩtawa Skye, ũla yu wĩ na myaka 11, easya: “Navoyie mboya mbingĩ mũno! Na imwe navoyie nĩ na Mami na Tata.”

MAVATA MA NGOONĨ: Mwĩĩtu-a-asa Reneé awetete atĩĩ: “Tweew’aa twĩ eanĩe tũtwĩe o vala twaĩ nũndũ nĩvo nendete na twatwĩe vakuvĩ na andũ ma mũsyĩ na anyanyae maitũ. Ĩndĩ vandũ va kũtinda nĩsũanĩĩte ũseo ũla nesaa kũtia ĩtina, nasũanĩaa ũndũ kũthama kũtonya kũtũtetheesya.”

SYĨTHĨO: Mĩsyĩ mingĩ nĩyĩkaa ũkunĩkĩli nĩ kana ĩmanye kũla ĩkũthamĩĩa ũndũ kũilyĩ. Mark easya atĩĩ: “Twasomie mavuku ala twaĩ twona ĩũlũ wa Nhulunbuy. Ana-a-asa ala matwĩe taoni ĩsu nĩmatwĩkie nesa nũndũ matũtũmĩie makaseti ma maũvoo ma kũu. Makaseti asu nĩmatumie tũmanya ũndũ andũ ma ku mailyĩ vamwe na syĩthĩo ila maatĩĩaa.”

Ũla mwana-a-asa wĩtawa Shane wathamĩĩe Norfolk Island ongelete ndeto ii: “Neekĩie kĩthito kingĩ mũnango nĩthĩwe na mwĩkalĩle mũseo wa Kĩklĩsto. Nĩneesĩ kana natata nĩkale nĩ mũĩkĩĩku maũndũnĩ, nĩ na kĩthito, na nĩuĩtye, vai vandũ vanema kwĩkala o na ethĩwa nĩ va.”

ŨNDŨ MOMĨANĨSYE NA MATHĨNA

Ala mathamĩĩte vala ve vata mũnene wa atavany’a na makona mosyao maseo, nĩmawetaa kana nũseo kwĩthĩwa na woni mũseo ĩla wakwatwa nĩ mathĩna ũteetaĩĩe na kwĩtĩkĩlanaa na kĩla kyaumĩla. Kwoona ũndũ aa amwe mawetete:

Reneé easya: “Nĩneemanyĩisye nzĩa syĩ kĩvathũkany’o sya kwĩka maũndũ. Kwa ngelekany’o, mavinda angĩ ngalĩko ya Norfolk Island, ũkanga ũuutanaa ũkethĩa meli iyũka kĩlĩndĩnĩ. Na nũndũ wa ũu wĩthĩaa lĩu wĩ na mũo na ũla wĩ vo ndũthooeka. Kwoou ĩla ngũua nĩnĩmanyĩĩtye kũtũmĩaa syĩndũ nesa.” Nake mũũme, Shane, easya: “Ũndũ ũngĩ twĩkaa nĩ kũsisya nesa mĩtũmĩĩle yitũ ya mbesa nĩ kana iikavĩtũke ila tũvangĩĩe kũtũmĩa kĩla kyumwa.”

Mwana woo, Jacob, nũwetete thĩna ũngĩ. Easya: “Kĩkundi kĩla twathamĩĩie kyaĩ na atavany’a angĩ mũonza, na onthe maĩ andũ aima. Kwoou vayaĩ mũndũ twĩ ĩika naĩ nĩtonya kũtuma ndũũ nake! Ĩndĩ ĩla natavanisye na asu aima, nĩtwatumie ndũũ mĩtũkĩ mũno.”

O nake Jim, ũla yu wĩ na myaka 21, aĩ na thĩna ta ũsu. Easya ũũ: “Kĩkundi kĩla kĩ vakuvĩ vyũ kĩ maili mbee wa 450 (kĩlomita 725) kuma Nhulunbuy, kwoou tũtũmĩaa ĩvinda nesa vyũ ĩla kwesa kwĩthĩwa na maũmbano manene. Ĩla kwĩ maũmbano asu tũvikaa tene nĩ kana tũee ngewa na ana-a-asa na eĩtu-a-asa. Kĩla mwaka vai ũndũ ũngĩ twonaa wĩ mũnene kwĩ maũmbano asu!”

“NĨW’AA MŨYO MŨNO NŨNDŨ NĨTWOOKIE KŨŨ!”

Mbivilia yaĩtye ũũ: “Ũathimo wa Yeova, naw’o nũthuasya.” (Nth. 10:22) Ana-a-asa onthe ala maathi kũndũ makatetheesye kũtavany’a nĩmeyoneete kana ndeto isu mbeveee nĩ sya w’o.

Mark easya ũũ: “Ũathimo ũla mũnene vyũ wa kũthama nĩ kwona ũndũ syana sitũ itethekete. Syana ila ilĩ sya mbee syĩ na mũĩkĩĩo mũlũmu vyũ kana Yeova ndaleaa kũtetheesya ala mambaa kwĩka maũndũ ma Ũsumbĩ mbee. Vai vandũ ũtonya kũthooa mũĩkĩĩo ta ũsu.”

Shane easya: “Ndũũ ĩla nĩtumĩte na kĩveti kyakwa na syana syakwa nĩ ngamu kwĩ tene. Ĩla neew’a maiweta ũndũ Yeova ũmatetheetye, nĩw’aa neanĩwa vyũ.” Mwanae, Jacob, nĩwĩtĩkĩlanĩte nake vyũ nũndũ easya: “Nĩnĩtanĩĩte vyũ kwĩkala kũũ. Nĩw’aa mũyo mũno nũndũ nĩtwookie kũũ!”

^ kal. 3 Sisya kĩlungu kĩĩ “Marafiki wa Mungu Katika Visiwa vya Tonga,” ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya ya 15/12/2004, ĩth. 8-11.

^ kal. 3 Ovisi wa ũvonge wa Australia na wa New Zealand nĩsyakwataniw’e mwaka wa 2012 syatw’ĩka ovisi wa ũvonge wa Australasia.