Դուք մերժում եք երեխայի խնդրանքը, իսկ նա շարունակում է պնդել, որ անեք իր ուզածը։ Ամեն անգամ, երբ երեխային մերժում եք, նա այնքան բուռն է արձագանքում, որ քիչ է մնում ափերից դուրս գաք։ Նա ոչ մի կերպ չի հանգստանում, և ի վերջո դուք ստիպված «հանձնվում եք»։ Այս անգամ էլ ձեր վճռական «ոչ»-ը դառնում է զայրույթով ու դժկամությամբ ասված «այո»։

Դուք կարող եք վերջ դնել այս խնդրին։ Սակայն նախ քննենք, թե ինչու է երբեմն անհրաժեշտ մերժել երեխայի խնդրանքը։

Երեխայի խնդրանքը մերժելը դաժանություն չէ։ Որոշ ծնողներ գուցե չհամաձայնվեն և ասեն, որ պետք է տրամաբանել երեխայի հետ, բացատրություններ տալ և նույնիսկ նրա հետ քննարկել կայացրած որոշումը։ Նրանք թերևս պնդեն, որ ծնողը չպետք է երեխային ուղղակիորեն ասի ոչ, քանի որ նա կարող է նեղսրտել։

Ինչ խոսք, երեխան գուցե սկզբում տխրի «ոչ» բառը լսելիս։ Սակայն նա կարևոր բան կսովորի. կհասկանա, որ մարդու համար կյանքում կան որոշակի սահմանափակումներ։ Իսկ եթե նվնվալու պատճառով անեք նրա ուզածը, աստիճանաբար կգցեք ձեր հեղինակությունը, և երեխան կսովորի, որ այդպես կարող է ազդել ձեզ վրա և ստանալ իր ուզածը։ Եթե դուք այդպես վարվեք, ժամանակի ընթացքում նա գուցե ըմբոստանա։ Ինչպե՞ս կարող է երեխան հարգել այն ծնողին, ում հեշտությամբ մտքափոխ է անում։

Ասելով ոչ՝ դուք երեխային պատրաստում եք պատանեկության և չափահասության։ Մերժելով երեխայի խնդրանքը՝ կօգնեք նրան հասկանալու, որ իր ոչ բոլոր ցանկությունները պետք է բավարարվեն։ Այն երեխան, ով հստակ հասկանում է դա, ամենայն հավանականությամբ, պատանեկության տարիներին տեղի չի տա թմրադեղեր ընդունելու կամ մինչամուսնական սեքսով զբաղվելու առաջարկներին։

Երեխայի խնդրանքը մերժելը նաև կնախապատրաստի նրան չափահասության։ «Ճշմարտությունն այն է, որ մենք [չափահասներս] միշտ չէ, որ ստանում ենք մեր ուզածը,— գրում է Դեյվիդ Ուոլշը իր գրքում։— Իրականում, մենք չենք օգնում մեր երեխաներին, երբ սովորեցնում ենք նրանց, որ աշխարհը իրենց ուզածը միշտ կմատուցի սկուտեղի վրա» (No։ Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It)։

Կենտրոնացեք ձեր նպատակի վրա։ Դուք ցանկանում եք, որ ձեր երեխան պատրաստված լինի չափահաս կյանքի համար, կարողանա կառավարել իր զգացումները և կյանքում հաջողությունների հասնի։ Սակայն այդ ամենը չի հաջողվի, եթե կատարեք երեխայի յուրաքանչյուր ցանկությունը։ Աստվածաշունչն ասում է, որ եթե ինչ-որ մեկին «մանկությունից երես են տալիս, հետագայում նա անշնորհակալ» է դառնում (Առակներ 29։21)։ Երեխային լավ դաստիարակություն տալու համար հարկ կլինի երբեմն մերժել նրա խնդրանքը։ Դա միմիայն օգուտներ կբերի նրան։ Աստվածաշնչյան սկզբունք՝ Առակներ 19։18։

Ոչ ասելիս վճռական եղեք։ Հիշեք, որ դուք՝ որպես ծնող, իշխանություն ունեք ձեր երեխայի վրա։ Հետևաբար, կարիք չկա նրա հետ քննարկելու ձեր որոշումը, ասես պետք է ստանաք նրա հավանությունը։ Իհարկե, մեծանալով՝ երեխան պետք է մարզի իր ըմբռնողականությունը՝ «ճիշտն ու սխալը զանազանելու համար» (Եբրայեցիներ 5։14)։ Ուստի սխալ չէ երեխայի հետ տրամաբանելը։ Սակայն քանի դեռ երեխան փոքր է, կարիք չկա երկար-բարակ քննարկելու, թե ինչու նրան ասացիք ոչ։ Եթե այդպես վարվեք, նա կմտածի, թե ձեր որոշումը վերջնական չէ։ Աստվածաշնչյան սկզբունք՝ Եփեսացիներ 6։1։

Հավատարիմ եղեք ձեր որոշմանը։ Երեխան իր նվնվոցով կամ աղերսանքով գուցե փորձի համոզել ծնողին անելու իր ուզածը։ Ի՞նչ կարող եք անել, եթե նա իրեն այդպես է պահում տանը։ Մի գրքում խորհուրդ է տրվում. «Երեխային մենակ թողեք»։ Այնտեղ նաև նշվում է. «Ասեք նրան. «Եթե քեզ այդպես ես պահելու, պահի՛ր, դո՛ւ գիտես, բայց ես չեմ պատրաստվում լսել քո նվնվոցը։ Գնա՛ քո սենյակ ու այնքա՛ն նվնվա, մինչև հանգստանաս»»։ Սկզբում ձեզ համար գուցե դժվար լինի հաստատակամ լինել, իսկ երեխայի համար գուցե դժվար լինի հարմարվել իրավիճակին։ Սակայն երբ նա հասկանա, որ ձեր խոսքի տերն եք, հավանաբար, գնալով ավելի քիչ կհակառակվի։ Աստվածաշնչյան սկզբունք՝ Հակոբոս 5։12։

Ողջամիտ եղեք։ Մի՛ ասեք ոչ՝ պարզապես ցույց տալու համար, որ որպես ծնող՝ իշխանություն ունեք երեխայի վրա, այլ «թող ձեր խոհեմությունը» ակնհայտ լինի (Փիլիպպեցիներ 4։5)։ Շատ դեպքերում կարելի է կատարել երեխայի խնդրանքը, եթե դա տեղին է, բայց մի՛ արեք դա զուտ այն պատճառով, որ նա նվնվում է։ Աստվածաշնչյան սկզբունք՝ Կողոսացիներ 3։21։