Magdiretso sa kaundan

GINDESINYO BALA INI?

Ang Echolocation sang Kabog

Ang Echolocation sang Kabog

 Makakita ang mga kabog, pero para mabatyagan nila ang ila palibot kon gab-i, madamo nga espesyi sang kabog ang nagagamit sang echolocation—ang paghibalo sang distansia sang isa ka butang paagi sa pagpamati sa lanog sini. Halimbawa, mabal-an sang pila ka kabog kon bala lamok ukon beetle ang insekto paagi sa kadasigon sang pagkapakapa sini.

 Binagbinaga: Kalabanan sa mga kabog nagahimo sang tunog paagi sa ila larynx kag ginapagua nila ini sa ila baba ukon ilong. Kon magbunggo ang tunog sa isa ka butang, ginagamit sang mga kabog ang ila dalagku nga mga dulunggan para mabatian nila ang lanog ukon echo sini. Sa bulig sini nga mga lanog, makahimo ang kabog sang larawan sang palibot sa iya hunahuna. Bangod sini, mahibaluan sang kabog ang lokasyon, ang kataason, kag ang kalayuon sang isa ka butang bisan pa may mga gahod halin sa iban nga kabog.

 Dapat nga sibu gid kaayo ang echolocation sang kabog, kay kon magsala ini sing bisan isa lang ka millisecond (1/1,000 sang isa ka segundo), magalayo na ini sing mga 17 sentimetros sa iya target. Suno sa mga researcher, ang pagkasibu nga sobra pa sa isa ka millisecond “daw imposible gid.” Pero nakita sa mga pagtuon parte sa kabog nga ang echo time precision sang mga kabog 10 ka nanosecond (1/100,000,000 sang isa ka segundo), gani nahibaluan gid sang mga kabog ang insakto nga distansia, kag kon maglisa gid man ini sa target, isa lang ka milimetro ukon kubos pa!

 Naghimo ang mga researcher sing electronic nga baston nga may echolocation para buligan ang mga bulag nga maimadyin ang ila palibot kag malikawan ang nagabalabag nga mga butang, pati ang puede bungguan sang ila ulo pareho sang nagalaylay nga sanga sang kahoy. “Napensaran namon nga maghimo sini nga baston base sa tumalagsahon nga abilidad sang kabog sa paggamit sang echolocation,” siling ni Brian Hoyle kag Dean Waters, nga duha sa mga nagdesinyo sang ginatawag nga Batcane.

 Ano sa banta mo? Ang dalayawon nga abilidad sang kabog sa paggamit sang echolocation resulta bala sang ebolusyon? Ukon gindesinyo ini?