Indi mangin malipayon ang pag-asawahay kon wala sing pagsalig ang mag-asawa sa isa kag isa. Ti, paano malikawan ang indi insakto nga pagpangimon?

Sa sini nga artikulo

•  Ano ang kaimon?

•  Ano ang mga rason sang indi insakto nga pagpangimon?

•  Paano mo makontrol ang pagpangimon?

•  Kon nagapangimon ang imo bana ukon asawa

•  Bulig kon mag-istoryahanay kamo

 Ano ang kaimon?

 Sarisari ang kahulugan sang tinaga nga “kaimon.” Sa sini nga artikulo, binagbinagon naton ang kaimon nga ginabatyag naton kon nagapati kita nga may naluyag sa aton bana ukon asawa ukon kon ang aton bana ukon asawa daw may gusto sa iban. Posible magbatyag kita nga basi maguba ang aton pag-asawahay. Kon amo gid man sina ang sitwasyon, normal lang kag insakto nga magpangimon. Kay man, ang pag-asawahay amo ang pinakasuod nga relasyon sa tunga sang duha ka tawo, kag dapat himuon sang mag-asawa ang tanan nila nga masarangan para indi ini maguba.

 Prinsipio sa Biblia: “Indi na sila duha, kundi isa ka unod. . . . Ang gintingob sang Dios, indi pagbulagon sang tawo.”—Mateo 19:6.

 “Kon ara sa katalagman ang inyo pag-asawahay, ang kaimon daw pareho sang smoke detector nga nagapabalo sa imo nga may delikado kag kinahanglan may himuon ka.”—Benjamin.

 Ang indi insakto nga pagpangimon naman pagsuspetsa lang kag kahadlok nga wala man sing basihan. Kon palangga ta gid ang aton bana ukon asawa, likawan naton ang indi insakto nga pagpangimon. (1 Corinto 13:4, 7) Si Dr. Robert L. Leahy nagsulat: “Ang ginahimo mo [bangod sa wala sing basihan nga pagpangimon] makaguba sang relasyon nga gusto mo proteksionan.” a

 Ano ang mga rason sang indi insakto nga pagpangimon?

 Posible nga nagapangimon ka kay ginluiban ka sang imo una nga bana ukon asawa sadto. Ukon basi nagbulagay ang imo mga ginikanan kay nagluib ang isa sa ila kag nahadlok ka nga matabo man ina sa inyo.

 “Ginluiban ni Tatay si Nanay sang bata pa ako, gani nabudlayan gid ako magsalig sa iban. Grabe gid ang epekto sini sa akon, gani asta subong, may mga tion nga nabudlayan ako magsalig sa akon bana.”—Melissa.

 Isa pa ka rason: Kon insecure ka, posible nga dasig ka magsuspetsa nga gusto sang iban nga gub-on ang inyo pag-asawahay. Mahimo ginapensar mo pa gani nga kon may tsansa, ibaylo ka sang imo bana ukon asawa sa iban.

 “Ginpangabay ang akon bana nga mangin groomsman sa kasal sang iya abyan, buot silingon nga ipares sia sa bridesmaid. Indi na ’ya OK sa akon. Ginkumbinsi ko sia nga mangindi.”—Naomi.

 Sarisari ang mga kustombre sa kada pungsod, kag dapat nga sundon sang mga Cristiano ang mga prinsipio sa Biblia. Insakto bala ang pagpangimon ni Naomi sa sini nga okasyon? Sang ulihi, ginbaton niya nga wala sing basihan ang iya pagpangimon. “Na-insecure gid ako sadto nga tion,” siling niya. “Abi ko ginakumparar ako sang akon bana sa iban nga mga babayi, pero sa pensar ko lang gali ’to.”

 Bisan ano man ang rason, bangod sa indi insakto nga pagpangimon, basi suspetsahan mo ukon akusaran pa gani ang imo bana ukon asawa nga nagaluib. Ang amo sini nga balatyagon magatuga lamang sang mga problema nga posible makaguba sang inyo pag-asawahay kag bisan sang imo nga ikaayong lawas.

 Prinsipio sa Biblia: “Ang kahisa kaangay sang kanser.”—Hulubaton 14:30, Maayong Balita nga Biblia.

 Paano mo makontrol ang pagpangimon?

 Pabakura ang imo pagsalig. Imbes nga mangita ka sang mga senyales nga ang imo bana ukon asawa nagaluib sa imo, pamensara ang mga butang nga ginhimo sang imo bana ukon asawa nga nagpabakod sang imo pagsalig sa iya.

 “Ginapamensar ko ang maayo nga mga kinaiya sang akon bana. Kon ginahatagan niya gid man sang atension ang iban, bangod ini kay nagaulikid sia sa ila kag indi bangod may malain sia nga motibo. Kinahanglan ko dumdumon nga bisan indi maayo ang pag-asawahay sang akon mga ginikanan, indi buot silingon nga ang amon pag-asawahay indi man maayo.”—Melissa.

 Indi magpensar nga insakto ang imo suspetsa. Si Dr. Leahy, nga ginsambit kaina, nagsulat: “Kon kaisa, abi ta kon ano ang aton ginapensar, amo gid sina ang nagakatabo. Kag bangod ginapatihan gid naton ini, pamatyag ta daw ebidensia na ina nga matuod ang aton ginapensar. Pero bisan pa pamatyag naton insakto gid ang aton ginapatihan, indi ina ebidensia nga matuod na ini.” b

 “Kon ginahatagan ta sang indi maayo nga kahulugan ang isa ka sitwasyon, nagahimo lang kita sang problema sa aton pag-asawahay.”—Nadine.

 Istoryahi ninyo ang inyo ginabatyag. Bisan ano man ang rason sang imo pagpangimon, isugid ini sa imo bana ukon asawa. Sa sina nga paagi, maistoryahan ninyo kon ano ang himuon sang kada isa sa inyo sa mga sitwasyon nga mahimo mangimon ang isa, kag para malikawan ini.

 “Kon nagaistoryahanay kamo sang imo bana ukon asawa, pensara nga indi niya gusto nga maglain ang imo buot kag gusto man niya nga makahimo kamo sang maayo nga desisyon. Pensara nga posible maayo ang intension sang imo bana ukon asawa. Basi nasobrahan ka lang ka sensitive ukon sobrasobra ang ginapaabot mo. Ukon basi wala lang natalupangdan sang imo bana ukon asawa nga kulang gali ang atension nga ginahatag niya sa imo.”—Ciara.

 Prinsipio sa Biblia: “Ang tagsatagsa indi dapat maghunahuna sang iya kaugalingon nga kaayuhan, kundi sang kaayuhan sang iban.”—1 Corinto 10:24.