Magdiretso sa kaundan

Dapat Bala Magbantay sang Adlaw nga Inugpahuway ang mga Cristiano?

Dapat Bala Magbantay sang Adlaw nga Inugpahuway ang mga Cristiano?

Ang sabat sang Biblia

 Wala ginapatuman sa mga Cristiano nga magbantay sang adlaw nga inugpahuway. Ang mga Cristiano napaidalom sa “kasuguan sang Cristo,” kag wala nalakip sa sini ang pagbantay sang Adlaw nga Inugpahuway. (Galacia 6:2; Colosas 2:16, 17) Ngaa sigurado kita sa sini? Binagbinaga anay ang ginhalinan sang Adlaw nga Inugpahuway.

Ano ang Adlaw nga Inugpahuway?

 Ang “adlaw nga inugpahuway” naghalin sa Hebreo nga tinaga nga nagakahulugan sing “pagpahuway; pag-untat.” Una ini nga ginsambit sa Biblia sa mga sugo nga ginhatag sa pungsod sang Israel sadto. (Exodo 16:23) Halimbawa, ang ikap-at sa Napulo ka Sugo nagasiling: “Sauluga gid ang Adlaw nga Inugpahuway kag kabiga ini nga sagrado. Magpangabudlay kamo kag mag-obra sa anom ka adlaw, apang ang ikapito nga adlaw isa ka adlaw nga inugpahuway para kay Jehova nga inyo Dios. Indi kamo maghimo sing bisan ano nga obra.” (Exodo 20:8-10) Ang Adlaw nga Inugpahuway nagaumpisa sa pagtunod sang adlaw sa Biernes asta sa pagtunod sang adlaw sa Sabado. Sina nga tion, ang mga Israelinhon indi dapat magkadto sa iban nga lugar, magdabok, mangahoy, ukon manghakwat. (Exodo 16:29; 35:3; Numeros 15:32-36; Jeremias 17:21) Ang indi magbantay sang Adlaw nga Inugpahuway silutan sang kamatayon.—Exodo 31:15.

 May iban pa nga adlaw sa Judiyo nga kalendaryo nga ginakabig nga Adlaw nga Inugpahuway, kag ang ika-7 kag ang ika-50 nga tuig, ginatawag man nga tuig nga inugpahuway. Sa mga Tuig nga Inugpahuway, ang duta indi dapat pag-umahon kag ang mga Israelinhon indi pagpiliton nga magbayad sang utang.—Levitico 16:29-31; 23:6, 7, 32; 25:4, 11-14; Deuteronomio 15:1-3.

Ang halad ni Jesus nagtapos sang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway

Ngaa ang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway indi para sa mga Cristiano?

 Ang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway ginpatuman lamang sa katawhan nga napaidalom sa Kasuguan nga ginhatag kay Moises. (Deuteronomio 5:2, 3; Ezequiel 20:10-12) Wala gid ini ginpatuman sang Dios sa iban nga katawhan. Dugang pa, bangod sa halad ni Jesucristo, bisan ang mga Judiyo ‘nahilway na sa Kasuguan’ nga ginhatag kay Moises, lakip ang Napulo ka Sugo. (Roma 7:6, 7; 10:4; Galacia 3:24, 25; Efeso 2:15) Sa baylo nga padayon nga tumanon ang Kasuguan nga ginhatag kay Moises, ginatuman sang mga Cristiano ang mas maayo nga kasuguan nga nabase sa gugma.—Roma 13:9, 10; Hebreo 8:13.

Sayop nga mga pagpati parte sa Adlaw nga Inugpahuway

 Sayop nga pagpati: Ginpasad sang Dios ang Adlaw nga Inugpahuway sang nagpahuway sia sang ikapito nga adlaw.

 Kamatuoran: Ang Biblia nagasiling: “Ginbendisyunan niya ang ikapito nga adlaw kag ginkabig niya nga isa ka pinasahi nga adlaw, tungod kay sa sina nga adlaw nagpahuway siya matapos niya tuga ang tanan.” (Genesis 2:3, Ang Pulong sang Dios) Ini nga bersikulo indi sugo para sa tawo, kundi ginasugid sini kon ano ang ginhimo sang Dios sang ikapito nga adlaw sang iya pagpanuga. Wala kita sing mabasa sa Biblia nga may mga tawo nga nagbantay sang adlaw nga inugpahuway antes sang panahon ni Moises.

 Sayop nga pagpati: Ang mga Israelinhon napaidalom na sa kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway antes pa nila nabaton ang Kasuguan nga ginhatag kay Moises.

 Kamatuoran: Ginsilingan ni Moises ang mga Israelinhon: “Si Jehova nga aton Dios nagpakigkatipan sa aton sa Horeb,” ang lugar sa palibot sang Bukid Sinai. Nalakip sa sini nga katipan ang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway. (Deuteronomio 5:2, 12) Ang natabo sa mga Israelinhon sang tion sang Adlaw nga Inugpahuway nagapakita nga bag-o ini sa ila. Kon nagabantay na sila sang Adlaw nga Inugpahuway sang ato pa sila sa Egipto, ngaa nagsiling ang Dios nga ang Adlaw nga Inugpahuway magapahanumdom sang pagluwas sa ila sa Egipto? (Deuteronomio 5:15) Ngaa ginsugo sila nga indi magpamulot sang manna sa ikapito nga adlaw? (Exodo 16:25-30) Kag ngaa indi sila kabalo sang ila himuon sang may una nga naglapas sang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway?—Numeros 15:32-36.

 Sayop nga pagpati: Ang Adlaw nga Inugpahuway wala sing katapusan nga kasugtanan amo nga ginapatuman ini asta subong.

 Kamatuoran: Sa iban nga translation sang Biblia ang Adlaw nga Inugpahuway ginatawag man nga “wala sing katapusan nga kasugtanan.” (Exodo 31:16, Ang Pulong sang Dios) Pero, ang Hebreo nga tinaga nga gin-translate “wala sing katapusan” nagakahulugan man sing “asta sa wala mabal-an nga tion,” kag wala nagapahangop nga tubtob san-o. Halimbawa, ini nga tinaga gingamit man sang Biblia sa paglaragway sa papel sang mga saserdote, nga gintapos sang Dios mga 2,000 ka tuig na ang nagligad.—Exodo 40:15; Hebreo 7:11, 12.

 Sayop nga pagpati: Ang mga Cristiano dapat magbantay sang Adlaw nga Inugpahuway kay si Jesus gani nagbantay man sini.

 Kamatuoran: Nagbantay si Jesus sang Adlaw nga Inugpahuway bangod Judiyo sia, kag halin sa iya pagkabun-ag obligado sia nga tumanon ang Kasuguan nga ginhatag kay Moises. (Galacia 4:4) Sang mapatay si Jesus, ining Kasuguan nga katipan—lakip ang Adlaw nga Inugpahuway—ginkuha na.—Colosas 2:13, 14.

 Sayop nga pagpati: Subong isa ka Cristiano, si apostol Pablo nagbantay sang Adlaw nga Inugpahuway.

 Kamatuoran: Nagsulod si Pablo sa sinagoga sa Adlaw nga Inugpahuway, pero wala sia nagbuylog sa pagsaulog sang mga Judiyo. (Binuhatan 13:14; 17:1-3; 18:4) Sa baylo, suno sa kustombre sadto, nagwali sia sang maayong balita sa mga sinagoga kay may ginaimbitar nga mga humalambal para sa mga tumalambong. (Binuhatan 13:15, 32) Nagawali si Pablo “adlaw-adlaw,” indi lang sa Adlaw nga Inugpahuway.—Binuhatan 17:17.

 Sayop nga pagpati: Domingo ang Adlaw nga Inugpahuway sang mga Cristiano.

 Kamatuoran: Wala sang sugo nga mabasa sa Biblia nga kinahanglan magpahuway kag magsimba ang mga Cristiano kada Domingo, ang una nga adlaw sang semana. Para sa mga Cristiano sang una, ang Domingo kinaandan lang nga adlaw sa pagtrabaho. Suno sa The International Standard Bible Encyclopedia, “sang ika-4 [nga siglo] lamang nangin adlaw nga inugpahuway ang Domingo, sang nagsugo [ang pagano nga emperador sang Roma nga] si Constantino nga may mga obra nga indi puede himuon kon Domingo.” a

 Pero ngaa may mga bersikulo nga daw nagapakita nga ang Domingo pinasahi nga adlaw? Ang Biblia nagasiling nga nagkaon si apostol Pablo upod sa iya mga masigkatumuluo sang “nahauna nga adlaw sang semana,” nga amo ang Domingo. Pero ginhimo lamang ini ni Pablo kay malakat sia pagkadason nga adlaw. (Binuhatan 20:7) Ang mga kongregasyon ginsilingan man nga magpain sing kuarta kada Domingo, ang “nahauna nga adlaw sang semana,” para ibulig sa nagakinahanglan. Pero praktikal lamang ini nga panugda para sa pagbadyet sang kada isa. Ang kontribusyon ginatago lang nila sa ila balay kag wala nila ini ginadala sa ila tilipunan.—1 Corinto 16:1, 2.

 Sayop nga pagpati: Sayop ang pagtigana sing isa ka adlaw kada semana para sa pagpahuway kag pagsimba.

 Kamatuoran: Wala sing ginahambal ang Biblia parte sini. Ang kada Cristiano amo ang magadesisyon.—Roma 14:5.

a Basaha man ang New Catholic Encyclopedia, Second Edition, Volume 13, pahina 608.