Paraiso! Ang makagalanyat nga mga brosyur nga nagapasayod parte sa matahom nga mga lugar nagaengganyo sa aton nga magkadto sa “isa ka paraiso” para magrelaks kag malimtan ang tanan nga kabalaka kag problema. Pero nahibaluan naton tanan nga pagpauli naton, ara gihapon ang mga kabalaka kag problema.

Bisan pa sa sini, madamo gihapon ang naganyat sa paraiso. Gani nagapamensar kita: ‘Ang “paraiso” bala isa lang ka manami nga damgo? Kon huo, ngaa madamo ang nagahandum sa sini? Mangin matuod gid bala ini?’

Sa sulod sang ginatos ka tuig, nangin interesado gid ang mga tawo parte sa paraiso. Madamo ang nangin interesado sa sini bangod ang Biblia nagsiling parte sa “isa ka hardin sa Eden, sa sidlangan nayon.” Ngaa makagalanyat gid ini nga hardin? Ang kasaysayan nagasugid sa aton: “Ginpatubo ni Jehova nga Dios sa duta ang tagsa ka kahoy nga makagalanyat tulukon kag maayo nga kalan-on.” Ina nga hardin matahom kag maayo istaran. Pero ang makagalanyat gid sa tanan kay may “kahoy sang kabuhi sa tunga sang hardin.”—Genesis 2:8, 9.

Ginsambit man sa kasaysayan sang Genesis ang apat ka suba nga nagailig sa sini nga hardin. Ang duha sa sini ara pa subong—ang Tigris (ukon, Hidekel), kag ang Eufrates. (Genesis 2:10-14; footnote) Ining duha ka suba nagailig pakadto sa Persian Gulf nga nagaagi sa Iraq, nga sakop sadto sang dumaan nga Persia.

Amo ini ang rason kon ngaa ang paraiso sa duta bahin gid sang kultura sang Persia. Ang ika-16 nga siglo nga karpet nga halin sa Persia, nga ara sa Philadelphia Museum of Art, sa Pennsylvania, U.S.A., may desinyo nga napaderan nga hardin, nga may mga kahoy kag mga bulak. Ang tinaga sa Persia nga “napaderan nga hardin” nagakahulugan man sing “paraiso,” kag ang desinyo sang karpet pareho sa paglaragway sang Biblia sa matahom kag madamo sing tanom nga hardin sang Eden.

Ang matuod, may mga istorya man parte sa paraiso sa madamo nga lenguahe kag kultura sa bilog nga kalibutan. Sang naglapta ang mga tawo sa lainlain nga bahin sang duta, nahibaluan nila ang matuod gid nga kasaysayan parte sa paraiso, pero pagligad sang ginatos ka tuig, nasamuan na ini sing mga pagpati kag mga uluistorya sang lainlain nga lugar. Bisan subong, ginatawag sang mga tawo ang matahom gid nga mga lugar nga paraiso.

Ang pila ka manuglakbay nagsiling nga nasapwan nila ang nadula nga paraiso. Halimbawa, sang nagbisita sa Seychelles sang 1881 si Charles Gordon, nga isa ka heneral sang soldado sang Britanya, nagdayaw gid sia sa tuman nga katahom sang Vallée de Mai—nga isa na karon ka World Heritage—kag nagsiling sia nga amo ini ang hardin sang Eden. Sang 1492, abi sang Italyano nga marinero nga si Christopher Columbus, nadiskobrehan na niya ang hardin sang Eden sang nagdungka sia sa isla sang Hispaniola, nga subong amo ang Dominican Republic kag Haiti.

Ang Mapping Paradise, nga isa ka bag-o nga libro parte sa kasaysayan, nagaunod sang mga detalye sang sobra 190 ka dumaan nga mapa, kag makita sa madamo sini sanday Adan kag Eva nga ara sa Eden. Lakip sa sini ang pinasahi nga mapa sa kopya sang manuskrito ni Beatus sang Liébana nga mga 800 ka tuig na ang kadugayon. Sa ibabaw sini may gamay nga rektanggulo kag ang paraiso ara sa tunga. Halin diri, nagailig ang apat ka suba, ang “Tigris,” “Eufrates,” “Pison,” kag “Geon,” nga ang kada isa nagailig pakadto sa isa ka pamusod sini, nga nagarepresentar kuno sa paglapnag sang Cristianismo sa apat ka pamusod sang kalibutan. Ginapakita sini nga bisan pa  wala na nahibaluan kon sa diin gid ang nahamtangan sang orihinal nga Paraiso, indi gihapon malimtan ang katahom sini.

Si John Milton, nga isa ka Ingles nga mamalaybay nga natawo sang nagligad nga sobra 400 ka tuig, nakilala sa iya binalaybay nga Paradise Lost, base sa kasaysayan sang Genesis parte sa pagpakasala ni Adan kag pagpagua sa ila sa Eden. Ginpadaku niya diri ang ginpromisa nga pagpasag-uli sang kabuhi nga wala sing katapusan sa duta para sa mga tawo, nga nagasiling: “Kay ang bug-os nga kalibutan mangin paraiso.” Sang ulihi, nagsulat pa gid si Milton sing kasugpon nga binalaybay nga Paradise Regained.

Maathag nga madugay na nga nagapati ang mga tawo parte sa nadula nga paraiso sa duta. Gani, ngaa ginabalewala na ini subong? Suno sa Mapping Paradise, ang “mga teologo . . . hungod nga nagbalewala sa matuod nga nahamtangan sang paraiso.”

Kalabanan sa mga nagasimba gintudluan nga makadto sila sa langit, indi nga magkabuhi sa paraiso nga duta. Pero ang Biblia nagasiling sa Salmo 37:29: “Ang mga matarong magapanubli sang duta, kag magapuyo sila sa sini sa wala sing katubtuban.” Indi paraiso ang aton kalibutan subong, pero ngaa makasalig kita nga matuman ini nga promisa? *

Si Jehova nga Dios, ang nagtuga sang orihinal nga Paraiso, nagpromisa nga ipasag-uli ini. Paano? Dumduma nga gintudluan kita ni Jesus nga mangamuyo: “Magkari ang imo Ginharian. Matuman ang imo kabubut-on sa duta subong sang sa langit.” (Mateo 6:10) Ina nga Ginharian isa ka gobierno nga magagahom sa bug-os nga kalibutan, nga pagagamhan ni Jesucristo kag magabulos sa tanan nga gobierno sang tawo. (Daniel 2:44) Sa paggahom sina nga Ginharian, “matuman” ang kabubut-on sang Dios nga mangin paraiso ang duta.

Gintuytuyan man sang Dios si manalagna Isaias nga ilaragway ang kahimtangan sa ginpromisa nga Paraiso, diin wala na ang tanan nga kabudlayan kag kagamo nga naeksperiensiahan subong sang katawhan. (Isaias 11:6-9; 35:5-7; 65:21-23) Palihug, basaha sa imo Biblia ina nga mga bersikulo. Kon himuon mo ini, mapalig-on ang imo pagsalig sa himuon sang Dios sa mga tawo nga nagatuman sa iya. Magaistar sila sa paraiso kag kahamut-an sila sang Dios, mga butang nga nadula ni Adan.—Bugna 21:3.

Ngaa makasiguro kita nga ang paglaum parte sa Paraiso sa duta matuod gid? Bangod ang Biblia nagasiling: “Ang mga langit iya ni Jehova, apang ang duta ginhatag niya sa mga tawo.” Ang paglaum nga Paraiso sa duta “madugay na nga ginsaad sang Dios nga indi makabutig.” (Salmo 115:16; Tito 1:2) Matahom gid nga paglaum suno sa Biblia—Paraiso nga indi na gid madula!