Yẹdide Gblewa Tọn—Be Nude Ylan to E mẹ Wẹ Ya?

Yẹdide gblewa tọn lẹ gbayipe taun to egbehe. a Ajọjijla, nusisọ́, sinima, linlinwe, televiziọn, aihundida video ji tọn, alokan apòmẹ tọn, po nuyizan mọnkọtọn devo lẹ po, gọna nọtẹn Intẹnẹt ji tọn lẹ nọ do yẹdide enẹlẹ hia. Ohàn lẹ sọ nọ bẹ hogbe gblewa tọn lẹ hẹn, podọ to agọe, yẹdide gblewa tọn lẹ sọ nọ yin mimọ to nọtẹn Intẹnẹt tọn he nọ yin yiyizan nado do fọto hlan ode awetọ lẹ ji. To egbehe, e taidi dọ mẹsusu wẹ nọ pọ́n yẹdide gblewa tọn lẹ hlan taidi nuhe ma ylan. Podọ to fisusu, mẹsusu wẹ to yẹdide gblewa tọn lẹ pọ́n hugan gbede pọ́n.—Pọ́n apotin lọ “Linlin lẹ Gando Yẹdide Gblewa Tọn lẹ Go.”

Nuhe yẹdide gblewa tọn lẹ nọ bẹhẹn lẹ fọ́n bo to didiọ. Weyọnẹntọ de he nọ yin Gail Dines wlan dọmọ: “Yẹdide lẹ ko gbayipe sọmọ bọ yẹdide gblewa tọn he nọ hiọawu taun to dai lẹ nọ yin pinpọnhlan to egbehe di nuhe ma ylan sọmọ.”

Etẹwẹ a lẹn gando ninọmẹ enẹ go? Be ayidedai de poun wẹ yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn yin ya kavi owùnu daho de? Kavi nuhe ma ylan sọmọ? Jesu dọmọ: “Atin dagbe lẹpo nọ de sinsẹ́n dagbe tọ́n, ṣigba atin ylankan lẹpo nọ de sinsẹ́n gbigble tọ́n.” (Matiu 7:17) Sinsẹ́n tẹlẹ  wẹ yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn nọ detọ́n? Nado mọ gblọndo lọ lẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo kanbiọ titengbe delẹ ji gando yẹdide gblewa tọn lẹ go.

Nawẹ yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn nọ yinuwadomẹji do?

NUHE WEYỌNẸNTỌ LẸ DỌ: E ma nọ bọawu paali nado jo yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn do, podọ dodinnanutọ po doto delẹ po tlẹ yí yẹdide enẹlẹ pinpọn jlẹdo géé nùnù go.

Brian, b he lẹzun kanlinmọ na yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn to Intẹnẹt ji, dọmọ: “E vẹawuna mi taun nado jo aṣa enẹ do. N’nọ to odlọ kléwhète tọn kú. N’nọ jọsi podọ ota nọ dù mi. N’dovivẹnu nado doalọte, ṣigba to owhe susu godo, n’gbẹ́ pò to pinpọn.”

To paa mẹ, mẹhe nọ pọ́n yẹdide gblewa tọn lẹ ma nọ jlo dọ yè ni mọ yé. Yé nọ pọ́n yẹdide enẹlẹ to nuglọ bosọ nọ wayẹnu. Abajọ, susu yetọn nọ tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ, winyan, flumẹjijẹ, apọṣimẹ, po homẹgble po tọn. Etlẹ nọ wá jọ bọ yé nọ jlo na hù yede. Serge, he nọ yí yẹdide gblewa tọn lẹ diblayin egbesọegbesọ sọn Intẹnẹt ji do alokan apòmẹ tọn etọn ji, dọmọ: “N’masọ nọ hò jẹ mẹde ji ba bọ n’nọ to awubla mẹ. N’nọ mọdọ nuvọ́nọ de poun wẹ n’yin, ayiha ṣie nọ to tuklado mi, n’nọ mọdọ n’to ṣokẹdẹ bosọ nọ mọdọ n’ma gán diọ. Winyan nọ hù mi bọ obu sọ nọ di mi sọmọ nado biọ alọgọ sọn mẹdevo lẹ dè.”

Yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn etlẹ yin na ojlẹ kleun de kavi gbọn kosọ dali sọgan hẹn nuhahun wá. Weyọnẹntọ Judith Reisman, he yin dodinnanutọ-gán de na nuhe dù yẹdide gblewa tọn lẹ, na kunnudenu lẹ to pipli dẹ́mẹnu lẹ tọn de nukọn to États-Unis dọmọ: “Yẹdide gblewa tọn lẹ nọ gbọṣi apọ̀nmẹ bo nọ hẹn ẹn flu. Tlolo he mẹde pọ́n yẹdide enẹlẹ, e nọ fọ́n linlẹn agọ̀ lẹ dote to apọ̀n etọn mẹ eyin e ma tlẹ jlo. Linlẹn enẹlẹ nọ tlẹ́ ṣí apọ̀n lọ mẹ, podọ e nọ vẹawu kavi ma tlẹ nọ yọnbasi nado súnsún yé sẹ̀.” Susan, owhe 19 mẹvi de he nọ mọ yẹdide gblewa tọn lẹ to Intẹnẹt ji, dọmọ: “Yẹdide lọ lẹ tlẹ ṣí apọ̀n ṣie mẹ. Yé nọ fọ́n to ayiha ṣie mẹ to whenue n’ma donukun. E taidi dọ n’ma na penugo bo súnsún yé sẹ̀ mlẹnmlẹn pọ́n gbede wẹ nkọ.”

NUGBO LỌ WẸ YINDỌ: Mẹhe nọ pọ́n yẹdide gblewa tọn lẹ nọ lẹzun afanumẹ na walọ enẹ, podọ e nọ hẹn nususu gble to yé go.—2 Pita 2:19.

Nawẹ yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn nọ yinuwado whẹndo lẹ ji do?

NUHE WEYỌNẸNTỌ LẸ DỌ: “Yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn nọ gbà alọwle po whẹndo po.”—Sọn owe lọ The Porn Trap mẹ, he yin kinkan gbọn Wendy po Larry Maltz po dali.

Yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn nọ hẹn gbakija wá alọwle po whẹndo po mẹ na

▪ E nọ de jidide, kanṣiṣa gọna owanyi he to asu po asi po ṣẹnṣẹn pò.—Howhinwhẹn lẹ 2:12-17.

▪ E nọ zọ́n bọ asu kavi asi de nọ lẹzun ṣejannabinọ, nọ tindo owanyi mọmọ tọn na omẹ awetọ kavi awuvivi he e nọ mọ sọn omẹ awetọ dè masọ nọ pé e.—Efesunu lẹ 5:28, 29.

▪ E nọ fọ́n linlẹn po ojlo agọ̀ zanhẹmẹ tọn po dote.—2 Pita 2:14.

▪ E nọ zọ́n bọ asu kavi asi de nọ hẹn omẹ awetọ gánnugánnu nado tindo zanhẹmẹ wunmẹ he e nọ pọ́n lọ lẹ po e po.—Efesunu lẹ 5:3, 4.

 ▪ E nọ sisẹ́ asu kavi asi de nado nọ tindo ojlo agọ̀, podọ ma nado yin nugbonọ na alọwlemẹ etọn.—Matiu 5:28.

Biblu gbẹnuna asu po asi po lẹ ma nado ‘yinuwa po nugbonọ mayin po’ hẹ ode awetọ. (Malaki 2:16) Nugbonọ-mayin na asu kavi asi mẹtọn sọgan gbà alọwle lọ bo hẹn kinklan kavi gbẹdai wá, ehe nọ wá yinuwado ovi yetọn lẹ ji to aliho sinsinyẹn mẹ.

Yẹdide gblewa tọn lẹ sọ sọgan yinuwado ovi lẹ ji tlọlọ. Brian, he yin nùdego wayi, basi zẹẹmẹ dọmọ: “To whenue n’tindo nudi owhe ao bọ mí to aihunda, n’yì họ̀n whlá bo mọ linlinwe gblewa tọn otọ́ ṣie tọn gbọn kosọ dali. N’jẹ yẹdide enẹlẹ pọ́n ji to nuglọ, podọ n’ma gán dọ nue zọ́n taun bọ n’do yiwanna yẹdide enẹlẹ pinpọn. Mọ wẹ n’bẹ aṣa gbigble enẹ jẹeji bo whẹ́n po e po do niyẹn.” Dodinnanu lẹ dohia dọ yẹdide gblewa tọn pinpọn sọgan zọ́n bọ jọja aflanmẹ lẹ na jẹ zanhẹmẹ tindo ji to whenue yé gbẹ́ yin jọja taun, yí zanhẹmẹ do dó aṣa, doalọ to zanhẹmẹ he ma sọgbe lẹ mẹ, bo tindo nuhahun flumẹjijẹ po apọ̀nmẹ po tọn.

 NUGBO LỌ WẸ YINDỌ: Yẹdide gblewa tọn nọ hẹn haṣinṣan dagbe lẹ gble bo nọ wá dekọtọn do nuhahun po awubla po mẹ.—Howhinwhẹn lẹ 6:27.

Etẹwẹ Biblu dọ gando yẹdide gblewa tọn lẹ go?

NUHE OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN DỌ: “Enẹwutu, mì hù awutugonu mìtọn . . . lẹ, enẹ wẹ galilọ, mawé, ojlo zogbe zanhẹmẹ tọn, ojlo ylankan po nukunkẹn po, he yin boṣiọ-sinsẹ̀n.”—Kọlọsinu lẹ 3:5.

Do glido, Jehovah c Jiwheyẹwhe gbẹwanna yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn. E ma yindọ whẹho zanhẹmẹ tọn nọ hiọawu na ẹn wutu wẹ gba. E dá mí po nugopipe zanhẹmẹ tọn po bo jlo dọ mẹhe wlealọ lẹ ni yí i zan nado hẹn awuvivi wá na ode awetọ, nado hẹn kanṣiṣa owanyi tọn yetọn sinyẹn deji, podọ nado duvivi ayajẹ he nọ wá sọn vijiji mẹ tọn.—Jakọbu 1:17.

Eyin mọ wẹ, etẹwutu mí sọgan dọ dọ Jehovah tindo wangbẹna sinsinyẹn na yẹdide gblewa tọn lẹ? Lẹnnupọndo whẹwhinwhẹ́n delẹ ji.

▪ Ewọ yọnẹn dọ yẹdide gblewa tọn pinpọn sọgan hẹn gbẹzan mẹde tọn gble.—Efesunu lẹ 4:17-19.

▪ Ewọ yiwanna mí bo jlo na họ́ mí sọn owù si.—Isaia 48:17, 18.

▪ Jehovah jlo na basi hihọ́na alọwle po whẹndo mítọn po.—Matiu 19:4-6.

▪ E jlo dọ mí ni tindo walọ wiwe bo nọ na sisi jlọjẹ mẹdevo lẹ tọn.—1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3-6.

▪ E jlo dọ mí ni yí nukun nujọnu tọn do pọ́n vijinu mítọn lẹ bo yí yé zan to aliho he sọgbe mẹ.—Heblu lẹ 13:4.

▪ Jehovah yọnẹn dọ yẹdide enẹlẹ nọ do pọndohlan gblezọn podọ ṣejannabi tọn he Satani tindo gando zanhẹmẹ go hia.—Gẹnẹsisi 6:2; Juda 6, 7.

NUGBO LỌ WẸ YINDỌ: Yẹdide gblewa tọn nọ hẹn haṣinṣan he mẹde tindo hẹ Jiwheyẹwhe gble.—Lomunu lẹ 1:24.

Ṣigba, Jehovah tindo awuvẹmẹ sisosiso na mẹhe to jijlo nado jo yẹdide gblewa tọn lẹ pinpọn do lẹ. Biblu dọmọ: “Lẹblanunọ, dagbenọ wẹ OKLUNỌ, e whleawu nado sadi, podọ susunọ to dagbewanyi mẹ. Na ewọ yọ́n didá mítọn; e sọ flindọ kọ́gudu wẹ mí.” (Psalm 103:8, 14) E to oylọ-basina whiwhẹnọ lẹ nado lẹhlan ewọ dè nado “mọ lẹblanu po nukundagbe majẹhẹ po yí na alọgọ to ojlẹ sisọ mẹ.”—Heblu lẹ 4:16; pọ́n apotin lọ “Alọdidotena Yẹdide Gblewa Tọn Pinpọn.”

Mẹsusu wẹ ko kẹalọyi alọgọ Jiwheyẹwhe tọn. Be alọgọ etọn nọ hẹn ale wá ya? Pọ́n nuhe Biblu dọ gando mẹdelẹ he ko penugo nado jo aṣa gbigble lẹ do go dọmọ: “Mì ko yin kiklọ́we, . . . mì ko yin hinhẹn zun wiwe, . . . mì ko yin lilá di dodonọ to oyín Oklunọ mítọn Jesu Klisti tọn po gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe mítọn tọn po mẹ.” (1 Kọlintinu lẹ 6:11) Taidi apọsteli Paulu, omẹ ehelẹ sọgan dọmọ: “To onú lẹpo mẹ, yẹn tindo huhlọn lọ gbọn ewọ he nọ na mi huhlọn dali.”—Filippinu lẹ 4:13.

Susan, he yin kanlinmọ na yẹdide gblewa tọn pinpọn penugo nado jo aṣa enẹ do. E dọmọ: “Jehovah kẹdẹ wẹ sọgan gọalọna we nado jo aṣa enẹ do. Eyin a biọ alọgọ po anademẹ etọn po, hiẹ na lẹzun mẹhe ewọ na kẹalọyi. Podọ ewọ ma na gbẹ́ we dai.”

[Nudọnamẹ odò tọn lẹ]

[Apotin to weda 11]

LINLIN LẸ GANDO YẸDIDE GBLEWA TỌN LẸ GO

TO NUHE MA PÉ NUKUNWHIWHE DOPODOPO MẸ: Nudi gbẹtọ 30 000 wẹ nọ yì pọ́n yẹdide gblewa tọn lẹ to Intẹnẹt ji.

TO NUKUNWHIWHE DOPODOPO MẸ: Nudi yẹdide gblewa tọn LIVI AWE wẹ mẹhe nọ zan Intẹnẹt lẹ nọ dohlan mẹdevo lẹ gbọn Intẹnẹt ji.

TO GÀNHIHO DOPODOPO MẸ: Diblayi video gblewa tọn he hiọawu taun AWE wẹ nọ yin didetọn to États-Unis.

TO AZÁN DOPODOPO GBÈ: To États-Unis kẹdẹ, madozẹnzẹn sinima gblewa tọn LIVI AWE linlán wẹ nọ yin hihaya.

TO OSUN DOPODOPO MẸ: Diblayi sunnu jọja 9 to 10 ji po yọnnu jọja 3 to 10 ji po wẹ nọ pọ́n yẹdide gblewa tọn lẹ to États-Unis.

TO OWHE DOPODOPO MẸ: Lẹdo aihọn pé, akuẹ he azọ́nwhé he nọ de sinima gblewa tọn tọ́n lẹ nọ mọ to pọmẹ wẹ CFA LIVA FỌTỌ́N DONÙ 49 LINLÁN.

 [Apotin to weda 13]

Alọdidotena Yẹdide Gblewa Tọn Pinpọn

Be a yọ́n mẹde he ko yí yẹdide gblewa tọn pinpọn do dó aṣa bo to vivẹnudo nado jo walọ enẹ do ya? Lẹnnupọndo afọdide delẹ ji he ko gọalọna mẹsusu.

1. Nọ hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe.

“Afọdide titengbe hugan nado duto yẹdide gblewa tọn pinpọn ji wẹ nado biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ,” wẹ Franz dọ.

Jehovah sọgan na gbigbọ wiwe mẹde, ehe na na huhlọn mẹlọ nado sọgan ‘tindo ojlo bosọ yinuwa.’ (Filippinu lẹ 2:13) Eyin mẹlọ dike gbigbọ wiwe ni deanana ẹn, e na gọalọna ẹn nado duto ‘numọtolanmẹ po ojlo zogbe lẹ po’ ji.—Galatianu lẹ 5:16, 24.

2. Biọ alọgọ mẹdevo lẹ tọn.

Yoshi dọmọ: “Na yẹdide gblewa tọn pinpọn yin aṣa nuglọ tọn he nọ huwinyan taun wutu, yè nọ mọdọ emi ma gán biọ alọgọ. Yè nọ lẹndọ emi gán doalọtena aṣa enẹ matin alọgọ mẹdevo lẹ tọn. Amọ́, lalo pete wẹ enẹ yin. Yè ma sọgan doalọtena aṣa enẹ adavo mẹde gọalọnamẹ. Enẹwutu, n’ze winyan do apá dopo bo dọ nuhahun ṣie na asi ṣie. N’sọ dín alọgọ sọn họntọn ṣie vivẹ́ de dè. Nuhe vẹawuna mi hugan nado wà to gbẹzan ṣie mẹ wẹ enẹ yin, amọ́ n’mọ alọgọ nujọnu tọn yí.”

E na biọ adọgbigbo po gbemima po to asi we nado dọ nuhahun lọ tọ́n na mẹdevo lẹ. Etomọṣo, afọdide titengbe de wẹ enẹ yin na mẹhe jlo na duto aṣa enẹ ji bo jla haṣinṣan etọn do hẹ mẹyiwanna etọn lẹ. Susan, he yin nùdego wayi, dọmọ: “To nukọn mẹ, n’mọdọ agbàn daho de wẹ tlọ́n kọ̀ji na mi. E vẹawuna mi taun to ojlẹ enẹlẹ mẹ, ṣigba n’wá tindo jijọho ahun mẹ tọn bosọ vò to dee mẹ.”—Jakọbu 5:16.

3. Doayi nuhe sọgan fọ́n ojlo agọ̀ dote lẹ go bo nọ dapana yé.

Ninọmẹ, linlẹn, kavi numọtolanmẹ tẹlẹ wẹ sọgan fọ́n ojlo agọ̀ lẹ dote? Be Intẹnẹt ji yìyì matin yanwle tangan de, televiziọn pinpọn to zánhomẹ, linlinwe lẹ hihia, walọ kavi nusisọ́ he yè nọ mọ to huto, huvẹ, homẹgble, ṣokẹdẹninọ, kavi nuṣikọ wẹ ya? Sven dọmọ: “Doayi nuhe nọ zọ́n bọ a nọ jẹ ojlo agọ̀ tindo ji lẹ go, bosọ nọ dapana yé dile yè nọ wà na azọ̀n he nọ bẹplamẹ do.” Jesu dọmọ: “Todin, eyin nukun towe adusiwhé tọn lọ to hinhẹn we dahli, sún in sẹ̀ bo ze e dlan sọn dewe go.”—Matiu 5:29.

Franz dọmọ: “Eyin n’yin whiwhlepọn nado pọ́n yọnnu de po ojlo agọ̀ po, n’nọ hodẹ̀ hlan Jehovah to afọdopolọji bo nọ dovivẹnu nado de nukun ṣie sẹ̀ sọn e ji.” Job, yèdọ tọgbo nugbonọ he go Biblu dọho gando, dọmọ: “Yẹn basi alẹnu de hẹ nukun ṣie lẹ; nawẹ yẹn na pọ́n yọpọ yọnnu do lò?”—Job 31:1.

4. Hẹn haṣinṣan towe hẹ Jiwheyẹwhe lodo.

Franz yidogọ dọmọ: “Nọ do nudagbe do ayiha towe mẹ bo nọ wà nuhe na hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ.”

Biblu dọmọ: “To popolẹpo mẹ, mẹmẹsunnu lẹ emi, onú depope he yin nugbo, onú depope he jẹna yẹyi, onú depope he yin dodo, onú depope he yin wiwe, onú depope he jẹna owanyi, onú depope he yè nọ dọho etọn dagbe, eyin jijọ dagbe de tin podọ eyin nuhe jẹna pipà de tin, mì nọ to onú ehelẹ lẹnpọn zọnmii . . ., Jiwheyẹwhe jijọho tọn nasọ nọhẹ mì.”—Filippinu lẹ 4:8, 9.

[Yẹdide to weda 12]

1

[Yẹdide]

2

[Yẹdide]

3

[Yẹdide]

4